Truất phế Trump, hồi II

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/trangNTN.htm

 

Image result for h́nh ảnh Impeach Trump

 

 

        Cuộc bầu cử Tổng Thống năm 2016 của Hoa Kỳ đưa Donald Trump lên làm Tổng Thống vào ngày 20 Tháng Giêng 2017 với nhiệm kỳ bốn năm.

        Chỉ bốn tháng sau, tháng 5 - 2017, Thứ Trưởng Bộ Tư Pháp Rod Rosenstein bổ nhiệm Robert Mueller làm Công Tố Viên Đặc biệt điều tra Trump cản trở công lư và những cáo buộc về Nga và nhân viên của Ủy ban Vận động bầu cử Trump thông đồng với nhau thay đổi cục diện cuộc bầu cử Tổng Thống năm 2016. Mueller được quyền truy tố bất cứ ai phạm pháp liên quan đến cuộc điều tra.

        Gần hai năm sau, Tháng 3 năm nay 2019, Mueller chấm dứt cuộc điều tra, kết tội ba công-ty và 34 cá nhân. Trong 34 người này, 5 người liên hệ với Trump và  Ủy ban Vận động bầu cử Trump.

        Mueller không kết tội Trump, không phải v́ Trump vô tội, mà v́: "Nếu chúng tôi có bằng chứng rơ ràng là Tổng Thống Trump không phạm tội th́ chúng tôi đă tuyên bố như thế. Tuy nhiên, chúng tôi không quyết định là Tổng Thống có phạm tội hay không (v́) ...Hiến pháp nêu rơ Tổng Thống không thể nào bị kết tội khi đang tại chức. Ngay cả kết tội Tổng Thống trong kín đáo, không cho công chúng biết cũng không được v́ Hiến pháp cấm" - "If we had confidence that the president clearly did not commit a crime, we would have said that. We did not, however, make a determination as to whether the president did commit a crime... A president cannot be charged with a federal crime while he is in office. That is unconstitutional. Even if the charge is kept under seal and hidden from public view – that too is prohibited."

        Mueller nêu ra việc định tội để truất phế Tổng Thống hay không không phải trách nhiệm của Mueller mà là nhiệm vụ của Quốc Hội, căn cứ theo điều tra mà Mueller đă hoàn thành.

        Bằng chứng Trump cản trở công lư hay nhờ quốc gia ngoại bang giúp ḿnh đắc cử th́ vô số (Trump sa thải Giám Đốc FBI James Comey, tuyên bố lư do trên TV là v́ không thích Comey điều tra Nga; Trump giúp con trai ḿnh nói láo lư do gặp người Nga để thu thập tin tức xấu về Hillary Clinton; ngày 27 Tháng 7 2016, Trump mời Nga "hack" máy vi tính của Hillary Clinton để t́m email, tuyên bố trước công chúng: "Nga, nếu nước các  anh nghe th́ tôi hy vọng các anh t́m được 30,000 emails thất lạc (của Clinton)" - “Russia, if you’re listening, I hope you’re able to find the 30,000 emails that are missing”), thế nhưng truất phế Trump mất chức th́ không thể nào thành công v́ đa số Thượng Viện là do nghị sĩ Cộng Ḥa nắm giữ.

        Để truất phế một Tổng Thống, cả hai Thượng Viện lẫn Hạ Viện đều phải đồng ư:

        -Hạ Viện: cần đa số, 218 trong 435 dân biểu. Hiện thời, 236 dân biểu theo đảng Dân Chủ, 196 theo đảng Cộng Ḥa. Việc truất phế Trump hy vọng thành công ở Hạ Viện v́ dân biểu Dân Chủ nhiều hơn Cộng Ḥa.

        -Thượng Viện: cần 2/3, 67 trong 100 nghị sĩ. Hiện thời 45 nghị sĩ theo đảng Dân Chủ, 53 nghị sĩ theo đảng Cộng Ḥa, 2 Độc Lập. Tất cả 53 nghị sĩ Đảng Cộng Ḥa hiện thời chống truất phế. Do đó việc truất phế Trump chắc chắn sẽ thất bại.

        Đó là trường hợp của Clinton vào năm 1999. Hạ Viện biểu quyết truất phế Clinton với số phiếu 228 (hơn số đ̣i hỏi 218), nhưng chỉ có 50 nghị sĩ Thượng Viện đồng ư (cần 67). Thành ra Clinton vẫn giữ chức Tổng Thống.

        Biết rằng cuộc truất phế Trump chắn chắn sẽ bị thất bại, và v́ Trump vẫn kịch liệt từ chối không chịu điều trần hay cung cấp tài liệu cho Quốc Hội, kéo dài thưa kiện ở Ṭa án nên Hạ Viện Dân Chủ c̣n chần chừ chưa tiến hành việc điều tŕnh để truất phế Trump cản trở công lư.

        Dự tính của Hạ Viện chưa muốn truất phế Trump thay đổi đột ngột khi một người nặc danh vào ngày 21 Tháng 8 viết thư báo cho Quốc Hội là Trump hành động bất chánh (Tôi dùng chữ nặc danh nhưng tiếng Mỹ thật sự là whistleblower, dịch nghĩa đen là người thổi c̣i, nghĩa bóng là người báo động cho người khác biết là một người làm chuyện bất chánh).

        Tôi copy lại một đoạn lá thư nặc danh của một nhân viên t́nh báo gửi cho hai Giám Đốc của Ủy ban T́nh báo Thượng Viện lẫn Hạ Viện, liên quan đến một cú phone Trump nói chuyện với Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào ngày 25-July-2019:

        "Trong quá tŕnh làm việc ở nhiệm vụ chính thức của tôi, tôi đă nhận tin từ nhiều nhân viên chính phủ nói rằng Tổng Thống Hoa Kỳ đang dùng quyền lực của phủ Tổng Thống đ̣i hỏi một nước ngoài can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2020 của Hoa Kỳ. Sự can thiệp  -ngoài những việc không nêu ra ở đây-, là gây áp lực bắt quốc gia này điều tra một trong những đối thủ chính trị quốc nội chính yếu của Tổng Thống. Luật sư riêng của Tổng Thống, Rudolph Giuliani, là nhân vật chính yếu trong nỗ lực này. Tổng Chưởng lư Barr có vẻ cũng tham gia. Trong bốn tháng qua, hơn nửa tá quan chức Hoa Kỳ đă thông báo cho tôi về những tin tức khác nhau liên quan đến cùng nỗ lực" - "In the course of my official duties, I have received information from multiple U.S. Government officials that the President of the United States is using the power of his office to solicit interference from a foreign country in the 2020 U.S. election. This interference includes, among other things, pressuring a foreign country to investigate one of the President’s main domestic political rivals. The President’s personal lawyer, Mr. Rudolph Giuliani, is a central figure in this effort. Attorney General Barr appears to be involved as well. Over the past four months, more than half a dozen U.S. officials have informed me of various facts related to this effort".

Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelensky (ảnh Wikipedia)

 

        Từ lá thư tố cáo này, Quốc Hội biết thêm là Trump đă chận $391 triệu dollars tiền viện trợ quân sự Quốc Hội đă phê chuẩn cấp cho Ukraine vào Tháng 9 2018, dùng nó làm con tin, chỉ cung cấp sau khi bắt buộc Ukraine điều tra công-ty Burisma và cha con đối thủ Joe& Hunter Biden của Đảng Dân Chủ.

 

 

Cựu Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden và con trai Hunter Biden (ảnh Reuters)

 

        Đây là hành động hối lộ mà nếu bị kết tội, Tổng Thống sẽ bị truất phế theo Hiến Pháp Hoa Kỳ, Điều II, Khoản 4: "Tổng Thống, Phó Tổng Thống và các quan chức dân sự của Hoa Kỳ sẽ bị cách chức nếu bị kết tội phản quốc, tội nhận hối lộ hoặc những tội nghiêm trọng khác." - "The President, Vice President, and all civil officers of the United States shall be removed from office on impeachment for, and conviction of, treason, bribery, or other high crimes and misdemeanors".

        V́ thế, thay v́ tiến hành thể thức truất phế Trump theo cáo buộc đầu tiên  là cản trở công lư, Hạ Viện bây giờ tiến hành thể thức truất phế Trump theo cáo buộc thứ hai, căn cứ theo điều khoản Hiến pháp nêu trên.

        Trong tiến hành điều tra, Hạ Viện gửi trát ṭa đến các nhân chứng liên quan, yêu cầu ra điều tŕnh trước Quốc hội, hay cung ứng dữ kiện giấy tờ. Mặc dù Trump và nghị sĩ, dân biểu của Đảng Cộng Ḥa nói Trump không làm điều ǵ sai, Trump một mặt cấm các quan chức cao cấp như Chánh Văn pḥng (Chief of Staff) Ṭa Bạch Cung Mick Mulvaney, Cố vấn An ninh Quốc gia (National Security Advisor) John Bolton ra làm chứng, một mặt không cho phép (hay họ tự động không tuân lệnh)   Phó Tổng Thống Mike Pence, luật sư riêng Rudy Giuliani, Bộ Trưởng Bộ Ngoại Giao Mike Pompeo,  và chính ḿnh cung cấp dữ kiện giấy tờ Hạ Viện đ̣i hỏi.

        Ra điều trần trước Ủy ban Hạ Viện có lợi cho Quốc Hội trong một cuộc điều tra là nhân chứng phải thề nói sự thật. Nói láo sẽ bị đi tù nên ít ai dám nói láo. Lư do chính yếu Trump cứ tuyên bố láo lếu trắng trợn trước công chúng mà từ chối không để cho Mueller hay Quốc Hội hạch sách ḿnh v́ Trump biết là ḿnh không phải thề nói thật, nói láo bao nhiêu cũng chẳng ai làm ǵ được. V́ thế mà Trump không bao giờ bằng ḷng bị chất vấn trong các cuộc điều tra.

        12 nhân chứng điều trần trước Quốc Hội trong 30 tiếng đồng hồ, trực tiếp truyền h́nh trên TV, chấm dứt vào Thứ Năm 21 Tháng 11. Phần lớn thời gian tôi hăng say dán mắt vào TV theo dơi v́ đây là diễn biến lịch sử không lập lại như hai buổi điều trần về Iran-Contra Affairs, về Truất phế Clinton mà tôi mê xem đến nỗi có ngày tôi xin nghỉ việc ở nhà để xem, và v́ tôi  tôi thích nghe hai bên Dân Chủ và Cộng Ḥa chất vấn nhân chứng để chính tôi biết được đầu đuôi câu chuyện.  

        Đây là vài bối cảnh chi tiết đưa đến việc Hạ Viện điều tra để quyết định có truất phế Trump hay không:

 

1. Joe Biden: thuộc đảng Dân Chủ, Phó Tổng Thống tám năm với Obama, đang ra vận động tranh cử chức Tổng Thống vào tháng 11 năm 2020. Trong hầu hết các cuộc thăm ḍ hỏi cử tri sẽ bầu cho Biden hay Trump vào năm 2020, đa số chọn Biden thay v́ Trump.

 

2. Burisma: là một trong vài công-ty chuyên về dầu khí lớn nhất ở Ukraine. Chủ Burisma là Mykola Zlochevsky, đồng minh của cựu Tổng Thống Ukraine Viktor Yanukovych, nổi tiếng tham nhũng và thân cận Nga. Yanukovych trốn sang Nga cư ngụ từ năm 2014.

        Zlochevsky đă bị điều tra hơn 15 lần từ năm 2014 về tội tham nhũng và tháng 10 năm nay Ukraine mở lại các cuộc điều tra Zlochevsky về tội trốn thuế và rửa tiền. V́ thế, chính Zlochevsky bây giờ cũng bỏ trốn Ukraine sang nước khác sống.

        Tháng 5 2014, chỉ một tháng sau khi Nga tước đoạt phần đất Crimea của Ukraine,  hăng Burisma mướn con trai của Joe Biden, Hunter Biden, làm việc trong thành phần quản lư, với tin đồn lương tháng là $50,000 dollars/ một tháng, dù rằng Hunter Biden không có khả năng ǵ liên hệ đến việc làm.

        Nhiều người Mỹ chỉ trích Joe Biden, nói đây là trường hợp xung đột lợi ích v́ trong khi Joe Biden với cương vị là Phó Tổng Thống Hoa Kỳ muốn càn quét tham nhũng ở Ukraine, vào năm 2015 kêu gọi Ukraine sa thải Công tố viên Shokin v́ không chịu truy tố tội phạm tham nhũng, th́ Burisma - với chủ nhân Zlochevsky nổi tiếng tham nhũng- , lại mướn con trai của Joe Biden không có tŕnh độ việc làm vào làm hăng của họ.

        Thế nhưng Hunter chưa bao giờ bị kết tội ǵ sau khi làm việc gần năm năm cho hăng Burisma.

 

3. Marie Yovanovitch:  cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine: bà là người từng giữ nhiều chức vụ đại sứ, tận tâm với nghề nghiệp, đồng nghiệp ai cũng kính nể. Bà nổi tiếng chống tham nhũng, chống Trưởng Chưởng Lư Yuriy Lutsenko là người nổi tiếng tham nhũng đă bị án tù bốn năm ở Ukraine. Lutsenko từng cáo buộc gia đ́nh Biden vô chứng cớ, tuyên bố là bạn của Rudy Giuliani, luật sư riêng của Trump.

        Giuliani, và sau này Trump cùng với con Trump, Trump Jr, và cả Lutsenko tung ra những tin đồn thất thiệt hại thanh danh bà Yovanovitch để rồi Trump dùng cớ này mà sa thải bà ta, dọn đường cho Giuliani phối hợp với người Ukranian điều tra bố con Joe và Hunter Biden.

        Trump liên tục tấn công bà Yovanovitch không chứng cớ từ trước khi sa thải cho đến ngay cả trong lúc bà tường tŕnh trước Quốc Hội. Trump nói với Tổng Thống Ukraine bà là "bad news", "nơi nào bà đến là trở nên tệ hại". 

 

 

 Marie Yovanovitch, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine

 

4. Viện trợ quân sự cho Ukraine: Ukraine hao hao giống trường hợp của Việt Nam Cộng Ḥa ngày xưa, có nhiều tiềm năng nhưng xui xẻo nằm kế ngay Cộng Sản Nga nên bị Nga ḍm ngó và muốn chiếm đóng. Năm 2014, Nga xua quân tấn công và chiếm đóng đảo Crimea của Ukraine.

 

 

        Quốc Hội Mỹ đă viện trợ quân sự cho Ukraine 1.5 tỷ dollars từ năm 2014 để chiến đấu với Nga.  Chính sách của Mỹ nơi nào cũng thế, Việt Nam hay Ukraine: viện trợ cho xứ đó để họ đánh nhau với Cộng Sản nơi nước họ, không để Cộng Sản lan rộng đến Mỹ.

        Tháng 7 năm nay, Trump đáng lẽ phải gửi $391 triệu dollars tiền viện trợ quân sự Quốc Hội đă chấp thuận cho Ukraine; thế nhưng Trump ra lệnh giữ lại v́ muốn Ukraine điều tra cha con Biden. Chuyện này Trump làm trong bí mật nhưng không may bị người tố cáo, Quốc Hội biết được mở cuộc điều tra nên Trump phải vội vàng "nhả" $391 triệu dollars cho Ukraine như Quốc Hội đă phê chuẩn.      

        Và đây là tóm lược của "x́-căng-đan" Ukraine:

        Vào ngày 12 Tháng 8, một nhân viên t́nh báo viết thư nặc danh cho Quốc Hội, báo động là trong một cuộc điện thoại với Tổng Thống Ukraine vào ngày 25 tháng 7, Trump dùng quyền lực của phủ Tổng Thống giữ lại tiền viện trợ quân sự $391 triệu dollars cho Ukraine,  đ̣i hỏi Ukraine phải đồng ư điều tra công-ty Burisma và đối phương của ḿnh Joe Biden trong cuộc bầu cử sắp tới  th́ Trump mới xuất tiền.

        Người này cũng than phiền là nhân viên ṭa Bạch Cung sau khi nghe cuộc đàm thoại, biết rằng không ổn nên lập tức di chuyển, giấu nó vào một chỗ kín đáo hơn để không ai biết.

        (Ghi chú: Trong cuộc điện thoại của Trump vào ngày 25 tháng 7, theo lời nhân chứng th́ có nhiều người cũng cùng nghe như Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao Mike Pompeo, nhân viên của Phó Tổng thống Mike Pence và cố vấn cho Chánh văn pḥng Mike Mulvaney. Hai người có nghe và ra điều trần trước Quốc Hội là Thiếu Tá Alexander Vindman, chuyên gia về Ukraine, và Sếp của Vindman là Timothy Morrison, Giám Đốc về vấn đề Âu Châu.

        Morrison than phiền nhân viên Vindman của ḿnh không tin cậy được: khi nghe chuyện bất b́nh Trump đ̣i hỏi Ukraine điều tra đối thủ trong nước để đánh đổi viện trợ quân sự, thay v́ báo cho Morrison là Sếp của Vindman th́ Vindman lại báo cho Phụ Tá Thứ Trưởng Bộ Ngoại giao George Kent và một người khác trong ngành t́nh báo (Đảng Cộng Ḥa tin rằng người này là người đă viết thư nặc danh tố cáo).

        Thế nhưng Morrison vừa đánh trống vừa la làng: chính Morrison khi nghe Trump nói giữ tiền viện trợ quân sự để bắt Ukraine điều tra Biden th́ biết ngay là không ổn nếu chuyện này bị khui ra. V́ thế, thay v́ báo cho Cấp trên của ḿnh th́ Morrison lại báo cho Luật sư, t́m cách giấu cuộc đàm thoại này vào nơi khác kín đáo hơn để ít người biết). 

        Khi thư nặc danh này lan truyền trên báo chí, Trump bắt đầu nói láo: Trump công nhận có gọi Tổng Thống Ukraine Zelensky để chúc mừng đắc cử, nhưng lư do Trump giữ lại tiền viện trợ cho Ukraine là v́ Ukraine tham nhũng.

        Sau vài ngày Trump lại đổi lư do: Trump giữ tiền viện trợ lại v́ các nước Âu Châu không cung cấp viện trợ đầy đủ cho Ukraine như Mỹ. Đây là lời nói láo trắng trợn v́ tiền Âu Châu viện trợ  Ukraine gấp đôi Mỹ trong niên khóa 2016-2017.

        V́ dư luận Mỹ lúc này nhốn nháo nghĩ rằng sắp có một x́-căng-đan loại Watergate xẩy ra, Trump hứa là sẽ cung cấp một bản sao đánh máy ghi lại trung thực hoàn toàn 100% cuộc nói chuyện điện thoại của Trump. Nó sẽ chứng tỏ là buổi nói chuyện điện thoại của Trump thích đáng, không có ǵ sai.

        Thế nhưng khi Ṭa Bạch Cung cung cấp bản sao th́ nó không hẳn là bản sao: nó chỉ là bản chép "note" người nào nghe ghi lại. Theo lời Thiếu Tá Vindman, bản này có vài khiếm khuyết, có chi tiết Vindman nghe không thấy liệt kê mà Vindman đă yêu cầu bổ sung vào. Ai cũng nghĩ là Ṭa Bạch Cung đă kiểm duyệt cắt đi phần điện thoại nào không có lợi cho Trump.

        Theo bản cung cấp của Ṭa Bạch Cung th́ trong cuộc điện thoại, Trump yêu cầu Zelensky điều tra những cáo buộc tham nhũng về cha con cựu Phó Tổng Thống Joe&Hunter Biden, dù biết rằng cáo buộc này vô lư.

        (Ai đọc tiếng Anh, muốn xem bản sao transcript cú điện thoại của Trump với Tổng Thống Ukraine vào ngày 25 Tháng 7 Ṭa Bạch Cung cung cấp th́ click link sau đây:   https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2019/09/Unclassified09.2019.pdf)

        Theo Trump, vào năm 2015, Joe Biden đă khuyến khích Ukraine sa thải Công tố viên đang điều tra Burisma v́ công-ty này đă nhận con Biden vào làm việc (Ukraine đă điều tra trước đây, kết luận là cha con Biden không làm điều ǵ phạm pháp). 

        Lư do Trump muốn Ukraine điều tra Joe Biden? V́ Biden là ứng cử viên số Một của đảng Dân Chủ, đang vận động tranh cử chống Trump trong cuộc bầu cử Tổng Thống Tháng 11 năm sau. Trump e sợ Biden v́ trong hầu hết tất cả các cuộc trưng cầu dân ư hiện tại, người ta nói sẽ bầu cho Biden, không bầu cho Trump.

        Trump lo ngại sẽ thua nên muốn dùng Ukraine làm hại thanh danh của Biden. Đây là điều phạm pháp: dùng thế lực nước ngoài để ảnh hưởng bầu cử trong nước.

        Ủy ban T́nh báo Hạ Viện bắt đầu gọi nhân chứng vấn cung kín từ tháng 10, và mới kết thúc phần chất vấn công cộng với 12 nhân chứng vào Thứ Năm 21 Tháng 11 vừa rồi.

        Trước thời điểm của cú điện thoại ngày 25 Tháng 7, khoảng mùa xuân  2019, luật sư riêng của Trump Rudy Giuliani đă phối hợp với hai đối tác doanh thương người Mỹ gốc Nga Lev Parnas, Igor Fruman (hai người này mướn Giuliani làm cố vấn), và Trưởng Chưởng Lư Yuriy Lutsenko của Ukraine (nổi tiếng tham nhũng) âm mưu đuổi bà Đại sứ Mỹ ở Ukraine Marie Yovanovitch, loan tin đồn thất thiệt về bà ta  v́ bà ta không ủng hộ Trump mà Trump lại muốn điều tra cha con Biden ở Ukraine (Trump liên tục tấn công, phê b́nh xấu xa Yovanovitch trước công cộng, gọi bà ta là "joker", và rồi sa thải bà ta vào tháng 4 - 2019).

 

Luật sư riêng của Trump, Rudy Giuliani (ảnh Getty Images)

 

        Giuliani và hai người này muốn điều tra người Ukraine theo phe Hillary Clinton trong kỳ bầu cử Tổng Thống Mỹ 2016, tiết lộ tin tức về Paul Manafort (thân với Nga), Chủ Tịch của Ủy ban Vận động bầu cho Trump, làm cho Manafort hiện giờ nằm tù ở Mỹ v́ cuộc điều tra của Mueller. 

        Fiona Hill,  Cố vấn về t́nh h́nh quốc ngoại, đặc biệt là Nga, làm việc cho Hội đồng An ninh Quốc gia, làm chứng là tin Ukraine nhúng tay vào cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ năm 2016 là chuyện hoang đường, Nga mới là kẻ phá rối (chính tất cả cơ quan t́nh báo Mỹ cũng kết luận như thế).

Dr. Fiona Hill,  làm việc cho Hội đồng An ninh Quốc gia

 

        Vào ngày 9 Tháng 10, trong khi chờ máy bay rời Hoa Kỳ ở phi trường Washington D.C., Lev Parnas và Igor Fruman bị cảnh sát bắt về tội chuyển tiền từ một quốc gia nước ngoài vào cho vài chính trị gia ở Mỹ với mục đích ảnh hưởng liên hệ Ukraine-Hoa Kỳ.   

        Vài người trong chức vụ thâm niên như Đại sứ Mỹ ở Cộng đồng chung Âu Châu Gordon Sondland t́nh nguyện điều trần dù rằng Ṭa Bạch Cung cấm và không cung cấp dữ kiện giấy tờ Sondland cần có để điều trần trước Quốc Hội (Sondland viện dẫn lư do này để trả lời nhiều lần là "Tôi không nhớ rơ").

 

Đại sứ Mỹ ở Cộng đồng chung Âu Châu Gordon Sondland

 

        Dù rằng Ṭa Bạch Cung từ chối không có hối lộ quid pro quo trong cuộc điện thoại của Trump (quid pro quo là đổi một vật/dịch vụ có giá trị để lấy vật/dịch vụ khác), phần đông nhân chứng làm chứng là Trump đ̣i hỏi Ukraine phải điều tra Burisma/Biden, Tổng Thống Ukraine phải tuyên bố trước báo chí là mở cuộc điều tra Burisma/Biden th́ Trump mới xuất tiền viện trợ.

        Từ ṭa Đại sứ Mỹ ở Ukraine đến những người làm trong Hội đồng An ninh Quốc gia, ai cũng làm chứng rằng họ nghĩ Ukraine chắc chắn sắp sửa nhận $391 triệu dollars tiền viện trợ quân sự th́ đùng một cái số tiền này bị chận lại. Mới đầu họ không hiểu tại sao, sau này mới biết rơ lư do là v́ Trump.

        Khi Tổng Thống Ukraine Zelensky vừa mới thắng cử, nhân viên ṭa Đại sứ Mỹ và Hội đồng An ninh Quốc gia ở Ukraine muốn dàn xếp một buổi họp mặt giữa Trump và Zelensky để cho thế giới biết là Ukraine được Mỹ hậu thuẫn, và nhất là để dằn mặt Nga. Thế nhưng Trump chẳng những không đồng ư cho Zelensky gặp cho đến khi Zelensky tuyên bố sẽ điều tra Biden, mà Trump c̣n lại gặp Putin, kẻ thù của Ukraine ở Hội nghị G20 ở Osaka, Nhật Bản!

        Putin là kẻ giết người như ngóe, t́m đủ phương cách -kể cả thủ tiêu- đối phương, tham nhũng kinh khiếp, thế mà Trump khen ngợi Putin từ lúc lên làm Tổng Thống cho đến giờ. Ở Osaka, Trump khen ngợi Putin hết lời: "Ông ta hết sẩy. Ông ta là người tốt. Ông ta là người xuất sắc" (tôi không biết dịch chữ terrific là ǵ) - "He is a great guy...He is a good person...He is a teriffic person."

        Bất cứ người nào khen một lănh đạo Cộng Sản th́ cần vào nhà thương điên Biên Ḥa. Ở đây, Zelensky là Tổng Thống một nước bị Cộng Sản Putin xâm chiếm (hơn 16,000 người Ukrainian bị giết chết khi Nga xâm chiếm Crimea), Zelensky chống Cộng, chống tham nhũng cùng cực mà Trump đ̣i hỏi điều kiện mới cho gặp, trong khi kẻ giết người Putin th́ Trump hân hoan niềm nở tiếp đón, chứng tỏ là không những Trump nên vào nhà thương điên Biên Ḥa, mà c̣n phải vào luôn nhà thương điên Chợ Quán.   

 

 

        Đại sứ Mỹ tạm thời ở Ukraine, Bill Taylor, nói là Trump cho biết chỉ xuất tiền viện trợ với điều kiện Ukraine điều tra chuyện của bố con Biden.

 

Đại sứ Mỹ tạm thời ở Ukraine, Bill Taylor (ảnh Alex Wong/Getty Images)

 

        Gordon Sondland, Đại sứ Mỹ ở Cộng Đồng chung Âu Châu (Sondland là chủ hotel chain Provenance Hotels, tặng Ủy Ban Lễ Khánh thành Trump Tổng Thống một triệu dollars nên được Trump bổ nhiệm vào chức này), cũng không hiểu tại sao Trump chận tiền viện trợ lại nên hỏi Trump th́ Trump ra chỉ thị cho Sondland là "nói chuyện với Rudy" (Giuliani, luật sư riêng của Trump) th́ biết sẽ cần làm ǵ.

        Khi Sondland nói chuyện với Giuliani th́ theo Giuliani, hai vấn đề Trump quan tâm nhất là Burisma và Đảng Dân Chủ/Ukraine quấy rối cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ 2016, không phải Nga (đây là tin hoang đường hoàn toàn không chứng cớ).

        Một khi biết được lư do, Sondland và Đặc phái viên Mỹ ở Ukraine Kurt Volker dàn xếp làm sao cho Tổng Thống Ukraine Zelensky phải tuyên bố điều tra Burima và Biden trước công chúng th́ Trump sẽ đồng ư gặp Zelensky và xuất tiền viện trợ.

        Thế nhưng trước khi Ukraine làm theo lời yêu cầu để thỏa măn đ̣i hỏi của Trump th́ vào ngày 9 Tháng 9, Quốc Hội tiết lộ thư nặc danh tố cáo Trump lộng quyền Tổng Thống.

        Hai hôm sau, 11 Tháng 9, Trump th́nh ĺnh xuất tiền viện trợ cho Ukraine! 

        Lời điều trần của Sondland trước Hạ Viện có lẽ gây thiệt hại nhiều nhất cho Trump và đảng Cộng Ḥa. Trump và đảng Cộng Ḥa chối là không có hối lộ quid pro quo  (Ukraine phải làm yêu sách của Trump th́ Trump mới cho tiền  viện trợ), nhưng chính Sondland, người thân cận với Trump v́ thường gọi điện thoại với Trump bằng phone cá nhân, công nhận là có quid pro quo. "Có quid pro quo không? Như tôi đă làm chứng trước đây, về tiết mục điện thoại và gặp nhau  ở ṭa Bạch Cung (dàn xếp cho Tổng Thống Ukraine gặp Trump), câu trả lời là Yes" -  “Was there a quid pro quo? As I testified previously, with regard to the requested White House call and White House meeting, the answer is yes.” (Gordon Sondland)

        Hơn nữa, Sondland nói là ông không đơn thân độc mă làm một ḿnh mà thứ nhất, theo chỉ thị của Trump, Sondland hành động theo lời yêu cầu của luật sư Trump, Rudy Giuliani, và thứ hai, những việc Sondland làm ai cũng biết v́ ông ta tường tŕnh cho họ biết, từ Tổng Thống, Phó Tổng Thống, cho đến Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao, Cố vấn Tổng Thống... “Ai cũng biết. Không có bí mật ǵ cả" - "Everyone was in the loop. It was no secret.”  (Gordon Sondland)

        Ủy Ban T́nh báo Hạ Viện là cơ quan điều tra những cáo buộc về Trump. Sau khi điều tra, họ sẽ chuyển tất cả dữ kiện sang Ủy ban Tư pháp Hạ Viện để Ủy ban này quyết định có đưa ra Trump trước Hạ viện biểu quyết truất phế Trump hay không.

        Một buổi điều trần ở Ủy ban T́nh báo Hạ Viện tương tự như một buổi ở ṭa án. Đóng vai trọng tài - hay Thẩm phán- là Chủ tịch Adam Schiff của đảng Dân Chủ v́ Dân Chủ nắm đa số trong Hạ Viện. Số hội viên, 13 dân biểu đảng Dân Chủ, cũng nhiều hơn 9 dân biểu của Cộng Ḥa. Hai bên có cùng thời gian thay phiên chất vấn nhân chứng.

 

Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ Viện Adam Schiff

 

        Trong khi dân biểu/luật sư đảng Dân Chủ hỏi nhân chứng t́nh tiết câu chuyện xẩy ra như thế nào th́ tất cả dân biểu/luật sư đảng Cộng Ḥa, tin Trump vô tội, không hỏi nhân chứng là việc Trump dùng tiền viện trợ của chính phủ để làm lợi cho cá nhân Trump là đúng hay sai. Trái lại, họ tấn công uy tín của nhân chứng (để người nghe không tin vào những lời nhân chứng điều trần), hay đưa ra những lập luận hoang đường sau đây:

        - Một người đưa ra một xấp giấy tờ dầy chừng hai tấc, nói là không một nhân chứng nào nói, không một nơi nào trên giấy tờ có chữ "hối lộ", thành ra không thể nào kết tội Trump là hối lộ! Tôi ngồi nghe há hốc mồm, không tin là một dân biểu, trên danh nghĩa là phải trí thức, mà lại phát biểu một câu ngu đến thế. Một người hối lộ người khác th́ nói "Đây là tiền tôi biếu anh", chứ ai mà nói: "Đây là tiền hối lộ tôi biếu anh" ? 

        - Một ông hỏi ṿng vo tam quốc để cho thấy là thời Obama không cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine. Trump th́ trái lại, tăng viện trợ, chứng tỏ là Trump giúp Ukraine chống Nga. Thế th́ Trump đáng lẽ phải được tán thưởng chứ làm sao lại bị điều tra?

        - Thiếu tá Alexander Vindman làm chứng là sau khi nghe cuộc điện thoại của Trump vào ngày 25 Tháng 7, anh ta kết kuận ngay việc Trump làm là không đúng nên báo cho người khác biết. Luật sư của dân biểu phía Cộng Ḥa không hỏi Vindman một câu về t́nh tiết cú điện thoại, mà hỏi với mục đích chỉ để cho người khác ngờ vực Vindman: Vindman sinh ở Nga, sang định cư Mỹ năm 4 tuổi, nói tiếng Nga, Ukraine, và tiếng Anh thông thạo? Khi Vindman sang Ukraine dự lễ tấn phong Tổng Thống th́ cựu Giám Đốc An ninh Quốc gia  Oleksandr Danylyuk hỏi Vindman có muốn làm Bộ Trưởng Quốc Pḥng Ukraine? Không hỏi một lần mà đến ba lần? (Vindman trả lời Yes, và khi trở về Mỹ, có báo lại cho cấp trên và cơ quan phản t́nh báo biết) Tại sao Danylyuk hỏi Vindman đến ba lần? Hay là Vindman trả lời mập mờ v́ vẫn c̣n ư định nhận chức Bộ Trưởng Quốc Pḥng Ukraine? (Vindman trả lời một người chức thấp Thiếu Tá như Vindman mà được mời làm Bộ Trưởng Quốc Pḥng là chuyện quá khôi hài nên Vindman không nghĩ đến. Hơn nữa, Vindman nói "I'm an American").

        Những câu hỏi này dụng ư chỉ để nêu ra Vindman nguyên thủy là người Nga, không phải là dân Mỹ sinh đẻ ở Mỹ, có liên hệ tốt với Ukraine nên có thể Vindman sẽ không trung thành với Mỹ nên có ác ư nói xấu Trump!

 

Thiếu tá Alexander Vindman

 

        - Một ông nói lư do Trump chận tiền viện trợ  v́ Trump biết t́nh trạng tham nhũng ở Ukraine quá nhiều nên Trump muốn nói chuyện với Tổng Thống Ukraine để biết chắc chắn là Ukraine đă áp dụng tất cả phương cách diệt tham nhũng trong nước. Do đó Trump là vua chống tham nhũng!

        Ông dân biểu này nói láo không thua ǵ Trump v́ thứ nhất, cơ quan Mỹ cuối cùng chấp thuận cho phép gửi tiền viện trợ khi quốc gia ấy đă và đang thực hành chính sách chống tham nhũng là Bộ Quốc Pḥng, không phải Trump. Và Bộ Quốc Pḥng đă kư chấp thuận OK gửi tiền viện trợ sau khi đă kiểm thảo Ukraine. 

        Thứ hai nếu Trump đă lo lắng về t́nh trạng tham nhũng ở Ukraine th́ tại sao không một cú phone nào, hay không một lần nào tiếp xúc với nhân viên ṭa Đại sứ, hay Cơ quan An ninh Quốc gia về Ukraine, Trump không hỏi về tham nhũng ở Ukraine mà chỉ hỏi việc điều tra Burisma đă đi đến đâu? 

        - Một ông dân biểu (và lư luận của cả đảng Cộng Ḥa) nêu ra Tổng Thống Ukraine hay bất cứ một người Ukraine nào không một ai biết là Trump chận tiền viện trợ, cho đến cuối tháng 8. Nếu không ai biết tiền viện trợ bị chận lại th́ không thể nào nói Trump dùng tiền viện trợ là con tin để bắt Tổng Thống Ukraine làm những việc Trump đ̣i hỏi.

        Thế nhưng biện hộ này sai lầm v́ khi Laura Cooper, Phụ tá Thứ Trưởng Bộ Quốc Pḥng làm chứng là vào sáng ngày 25 Tháng 7, ṭa đại sứ Ukraine đă hỏi nhân viên của cô về số tiền viện trợ Ukraine ở đâu?

 

Laura Cooper, Phụ tá Thứ Trưởng Bộ Quốc Pḥng

 

        - Một người nêu ra Trump có quyền sa thải bà Đại sứ Mỹ ở Ukraine Marie Yovanovitch v́ cấp bậc Đại sứ là do Tổng Thống chỉ định (bà Yovanovitch đồng ư là Trump có quyền sa thải bà ta để chỉ định người khác, nhưng hỏi tại sao Trump và Giuliani lại bôi nhọ thanh danh của bà?). Ông này nói là sau khi bị thôi việc, bà được bổ nhiệm dạy học ở trường đại học nổi tiếng Georgetown University nên việc bà bị thôi việc không có ǵ là đáng than phiền!

        Bôi nhọ thanh danh bà nơi công cộng, đuổi bà ta vô cớ sau hơn 30 năm làm việc (nhất là trước đó bà đă được Bộ Ngoại Giao mời ở lại phục vụ tiếp), Sếp bà ta không lên tiếng bảo vệ bà, thế mà không có ǵ phải than phiền?

        Tất cả những sự thật đă tiết lộ trắng đen hẳn ḥi trong câu chuyện này: chẳng những Trump dùng tài sản quốc gia bắt một quốc gia khác điều tra đối thủ để làm lợi cho cá nhân ḿnh, mà trong quá tŕnh đó, Trump bôi lọ danh dự của bà Đại sứ Mỹ ở Ukraine trắng trợn chỉ để làm lư do sa thải bà ta, và phạm pháp dùng luật sư riêng của ḿnh xếp đặt chương tŕnh cá nhân chính trị, bắt buộc nhân viên chính phủ tuân theo một cách vô phép.

        Thế mà tôi thú thật là tôi hoàn toàn "shock" khi không một  dân biểu, nghị sĩ đảng Cộng Ḥa nghĩ là Trump đă phạm pháp trong "xi-căng-đang" Ukraine.

        Ngược lại, họ liên tục chửi rủa đảng Dân Chủ là lúc nào cũng cay cú v́ thua đau cuộc bầu cử Tổng Thống năm 2016 nên bây giờ liên tục điều tra Trump vô cớ, thiết lập ṭa án rừng rú không luật lệ hay tự đảng Dân Chủ đặt ra luật lệ để đè ép Trump. Họ không nghĩ là có lửa mới có khói: chính Trump là người luôn luôn làm việc bất chánh, bắt buộc cơ quan khác phải điều tra.

        Trump từng tuyên bố là những người khi bị gọi ra ṭa mà giữ yên lặng không trả lời chất vấn, nêu ra Đạo luật Thứ 5 trong Hiến Pháp Hoa Kỳ cho phép bị cáo giữ yên lặng (để phía bên kia phải dùng đủ mọi cách chứng tỏ bị cáo phạm tội) là những người phải là phạm tội, v́ nếu vô tội th́ có ǵ giấu diếm, không chịu khai?

        Thế mà tại sao bây giờ chẳng những Trump không chịu ra làm chứng trước bất cứ một cuộc điều tra nào, thề ḿnh nói sự thật, tŕnh bày tất cả những ǵ ḿnh biết để người khác xét xử, mà  Trump lại c̣n cấm tất cả cơ quan dưới quyền Trump hợp tác với Ủy Ban điều tra? Có phải rơ ràng là Trump có tội nên không dám làm chứng, không dám thề nói sự thật?

        Hiện nay, mặc dù có trát ṭa, không một người nào của chính quyền Trump ra làm chứng: Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao Mike Pompeo, Chánh văn pḥng Mick Mulvaney, Bộ Trưởng bộ Năng Lượng Rick Perry, cựu Cố vấn An ninh John Bolton, Tổng Chưởng Lư William Barr, luật sư của Hội đồng An ninh Quốc gia John Eisenberg, luật sư riêng của Trump Rudy Giuliani và hai đối tác của Giuliani đă bị bắt, Lev Parnas and Igor Fruman, và vô số các nhân viên khác. Ngay cả Phó Tổng Thống Mike Pence cũng không t́nh nguyện ra điều trần, mặc dù nhiều nhân chứng có đề cập đến Mike Pence.

        Trump và những người này không ra điều trần chỉ có nghĩa là họ có tội nên phải giấu, như Trump đă từng nghĩ.

        Ngày xưa Nixon chỉ cho người nghe lén đảng Dân chủ và rồi chối không phải ḿnh làm, một tội rất nhẹ so với bao nhiêu điều Trump đă lạm dụng trong cương vị Tổng Thống, thế mà một thiểu số dân biểu Cộng Ḥa trong Ủy Ban Tư pháp Hạ Viện bấy giờ đă biết phải trái, công nhận việc Nixon làm là sai, hợp với đa số dân biểu Dân Chủ biểu quyết đưa quyết nghị truất phế sang Hạ Viện và Thượng Viện để bỏ phiếu truất phế Nixon.

        Nixon, cũng như vài dân biểu Cộng Ḥa thời bấy giờ, cũng biết phải trái và có liêm sỉ, tự động từ chức để thanh danh ḿnh không bị bôi nhọ hơn nữa, và tránh cho quốc gia có xung đột nội chiến giữa hai đảng Dân Chủ và Cộng Ḥa.

        Có hai sự khác biệt thời ấy và bây giờ: Trump  không biết phải trái mà cũng chẳng có liêm sỉ như Nixon, và bây giờ không c̣n dân biểu, nghị sĩ Cộng Ḥa biết phải trái, họ chỉ biết đảng là trên hết. Trump có làm sai đến mấy, có lạm dụng chức vụ đến mấy cũng chẳng sao v́ Tổng Thống thuộc đảng Cộng Ḥa của họ. Họ bảo vệ ngai vàng bằng mọi giá.  

        Trump vô liêm sỉ đến nỗi mà ngay sau khi cuộc điều tra kết cục, ngày hôm sau Trump và nghị sĩ đảng Cộng Ḥa họp để hoạch định chương tŕnh phản kháng nếu Hạ Viện biểu quyết truất phế Trump. Sau buổi họp Trump tuyên bố là bây giờ Trump muốn có một cuộc điều tra như dưới Hạ Viện!

        Hạ Viện điều tra th́ Trump chống, nhưng Thượng Viện điều tra th́ Trump OK. Người lặt lẹo Trump nói th́ một là ḿnh không nên tin, hai là ḿnh phải  t́m hiểu lư do tại sao: Thượng Viện do đảng Cộng Ḥa nắm v́ có đa số. Khi điều tra, Chủ tịch Ủy ban điều tra Thượng Viện có quyền đặt ra luật lệ. Thành ra đảng Cộng Ḥa sẽ gọi Biden ra làm nhân chứng mà sẽ không gọi Trump!  

        Lư do Trump tuyên bố ngông cuồng, mạt sát, chửi rủa người chống Trump, đảng Dân Chủ, hay quốc gia ngoại quốc...không tiếc lời (đôi khi Trump dùng chữ bần tiện hạ cấp chửi người khác, không xứng đáng với chức vị Tổng Thống), và Trump tiếp tục lạm dụng chức vụ Tổng Thống, v́ Trump có 100% hậu thuẫn của dân biểu/nghị sĩ theo đảng Cộng Ḥa và 34% số người Cộng Ḥa tuyệt đối theo Trump hết ḿnh, không di dịch ư kiến.

        Tuần rồi, Trump đưa thêm một lư do tại sao Trump sa thải bà Đại sứ Ukraine Marie Yovanovitch:  "Bà ta không chịu treo h́nh của tôi trong ṭa Đại sứ. Phải mất một năm rưỡi hay hai năm bà ta mới chịu treo h́nh của tôi" - "She wouldn't hang my picture in the embassy, OK? It took like a year-and-a half or two years for her to get the picture up".

        Đây là một lời nói láo vĩ đại. Thứ nhất, không phải chỉ có ṭa Đại sứ Mỹ ở Ukraine mà tất cả ṭa đại sứ Mỹ trên thế giới 9 tháng sau mới treo h́nh Trump v́ họ không có h́nh: Ṭa Bạch Cung chậm trong việc gửi h́nh Trump cho các ṭa Đại sứ v́ chính Trump không chịu ngồi cho chụp h́nh, và chính Ṭa Bạch Cung là cơ quan không gửi h́nh Trump đến các ṭa đại sứ. Thứ hai, không phải một năm rưỡi hay hai năm sau mà là chín tháng sau.

        Chỉ v́ không treo h́nh Bác mà một nhân viên với hơn 30 năm tận tụy cho quốc gia chống tham nhũng cùng cực, đồng nghiệp ai cũng kính nể, bị Bác sa thải và mọi người thuộc đảng Cộng Ḥa, ngay cả Sếp của bà ta là Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao Mike Pompeo, yên lặng không nói ǵ hết, không bênh vực bà ta. Cả đảng trong Quốc Hội không một ai dám lên tiếng chống đối Bác, nói Bác sai để bảo vệ một phụ nữ yếu đuối là bà Yovanovitch? Cả một lũ hèn nhát!  

        Ở Mỹ người ta khuyến khích những người whistleblower nên tố cáo những điều trái tai gai mắt. Luật lệ nhà nước giấu kín, che đậy danh tánh người whistleblower để họ không bị trả thù. Có như thế th́ người ta mới dám tố cáo những điều bất chánh.

        Thế mà từ ngày 20 Tháng 9 đến nay, chỉ trong ṿng hai tháng, Trump đă tweet đe dọa người whistleblower tố cáo chuyện này ra Quốc Hội hơn 100 lần. Trump cáo buộc người nặc danh này là phản quốc. Ngày 27 Tháng 9, ở văn pḥng Mỹ ở Liên Hiệp Quốc , Trump so sánh người whistleblower này là "gián điệp", và cộng thêm vào: "Các anh biết là ngày xưa khi nước chúng ta thông minh, th́ ḿnh thường làm ǵ phải không? đối xử như thế nào với gián điệp và phản bội, phải không?" - " “You know what we used to do in the old days when we were smart? Right? With spies and treason, right?”. Trump hàm ư rơ ràng là muốn đem người whistleblower ra xử tử.

        Vào Thứ Hai 11 Tháng 11, Trump tweet: "Cần đem người whistleblower, luật sư của nó, và thằng chính trị gia tham nhũng Schiff ra điều tra và xử về tội gian lận xảo trá! - “the Whistleblower, his lawyer and Corrupt politician Schiff should be investigated for fraud!” 

        Sự đe dọa của Trump ảnh hưởng đến tính mạng của người whistleblower và đoàn luật sư của người này nên một nguồn tin cho biết là họ đă báo với Cảnh sát yêu cầu được bảo vệ.

        Bác, Tổng Thống của một quốc gia nổi tiếng bảo vệ quyền tự do của một công dân, bây giờ lại hăm dọa đem ra xử tử một người cả gan nói xấu Bác. Thế mà cả đảng không một ai dám lên tiếng chống đối Bác, nói Bác sai, nói Bác ngông cuồng, nói Bác không xem pháp luật là ǵ cả, để bảo vệ tính mạng của người whistleblower, và tính mạng của luật sư của người whistleblower chỉ v́ họ bênh vực cho người nặc danh? Cả một lũ hèn nhát!

        Vào Thứ Năm 3 Tháng 10, Trump chính thức yêu cầu China điều tra cha con Bidens, tuyên bố với phóng viên : "China nên điều tra cha con Biden v́ những ǵ xẩy ra ở China cũng xấu xa như ở Ukraine" -  " China should start an investigation into the Bidens because what happened in China is just about as bad as what happened with Ukraine".

        Mang cùng gịng máu quốc gia nhưng Bác thù vặt, thâm độc, yêu cầu một ngoại bang điều tra một người đồng hương với ḿnh? Tệ hơn nữa, ngoại bang này không phải là một xứ tự do mà là Cộng Sản China? Thế mà cả đảng không một ai dám lên tiếng chống đối Bác, nói Bác sai, nói Bác ngu tin vào Cộng Sản China, để bảo vệ tính mạng của cha con Biden?  Cả một lũ hèn nhát!

        44 năm trước, cũng như cả trăm ngh́n người Việt khác, tôi hy sinh tính mạng vượt đại dương trốn chạy một chính thể Cộng Sản lạm quyền không ai kiểm soát, một chính thể nhân quyền không hiện hữu, một chính thể mà người dân bị chính quyền đàn áp hay tước đoạt sinh mạng không cần lư do.

        Cái kinh nghiệm đau thương ấy không cho phép tôi để lịch sử đau thương tôi đă trải qua tái diễn ở nước Mỹ. Cái kinh nghiệm đau thương ấy không để cho tôi ngồi yên ngắm nh́n mà không làm ǵ về cái đảng Cộng Ḥa mà tôi yêu thích xưa kia ở Hoa Kỳ.

        Đảng Cộng Ḥa ngày xưa đó nay không c̣n nữa. Nó đă  biến thành đảng Bác Trump.

 

Nguyễn Tài Ngọc

November 2019

http://saigonocean.com/index.php/en/

 

Tài liệu tham khảo:

https://www.businessinsider.com/all-major-players-trump-ukraine-scandal-explained-2019-10#former-ukrainian-prosecutor-general-yuriy-lutsenko-22 

https://www.cnn.com/interactive/2019/09/politics/whistleblower-complaint-annotated/

https://www.nytimes.com/2019/11/21/us/politics/impeachment-witnesses.html

https://www.cnn.com/videos/politics/2019/11/22/trump-false-claim-schiff-yovanovitch-fox-and-friends-interview-dale-lead-vpx.cnn

https://www.businessinsider.com/ukraine-gas-company-burisma-holdings-joe-bidens-son-hunter-explained-2019-9

https://nypost.com/2019/11/19/alexander-vindman-condemned-himself-in-his-impeachment-testimony/

https://en.wikipedia.org/wiki/Trump%E2%80%93Ukraine_scandal

https://www.motherjones.com/politics/2019/11/as-trump-attacks-death-threats-against-the-whistleblower-and-his-lawyers-increase/

https://www.justsecurity.org/66271/timeline-trump-giuliani-bidens-and-ukrainegate/

https://en.wikipedia.org/wiki/Lev_Parnas_and_Igor_Fruman

https://www.nytimes.com/2019/11/20/opinion/sondland-impeachment-hearings.html