Nhật Ngân Và Tôi

 

 

T́nh cờ khi đi tham dự ngày họp mặt đầu năm của Hội Cựu Học Sinh Trung Học Phan Châu Trinh Đà Nẵng năm 1998 tôi dă gặp lại người bạn cũ  và cũng là một nhạc sĩ đă có với tôi những kỷ niệm đẹp của  một thời c̣n cắp sách đến trường của Đà Nẵng dấu yêu, cũng như Sài G̣n dạo nào. Đó là nhạc sĩ Nhật Ngân.

 

Sau khi buổi liên hoan chấm dứt nhạc sĩ đă viết tặng tôi một tuyển tập đă phát hành vào năm 1996, có tên là Tuyển Tập Ca Khúc Nhật Ngân với lời đề tặng rất dễ thương : “ Tặng Bái để nhớ một thời PCT ”. Tôi đă cám ơn anh về những cảm t́nh mà anh đă dành cho tôi.

 

Khi về lại San Diego tôi đă có dịp xem qua tuyển tập và một trời kỷ niệm lại về với tôi cùng với người nhạc sĩ trẻ tài hoa này.

 

Nói đến nhạc của Nhật Ngân là nói đến tính chất đa dạng và phong phú về măn đề tài cũng như phong cách, kỷ thuật thể hiện. Từ những nhạc phổ từ thơ của các thi sĩ, đến việc đặt lời cho nhạc Trung Hoa và đi cao và xa hơn nữa là nhạc truyện. Bất cứ lănh vực nào mà nhạcsĩ thể hiện đều có sức cuốn hút và rất thành công.

 

Về nhạc tự soạn, nhạc sĩ Nhật Ngân viết rất nhiều nhưng phăi kể đến những bài ca đă được khán thính giả yêu thích nhất qua sự đăi lọc của thời gian như là : “ Một Mai Giă Từ Vũ Khí” mà có một lần tôi đă nghe ca si Chế Phương hát rất truyền cảm bài ca này:

“Rồi có một ngày, sẽ một ngày chinh chiến tàn. Anh chẳng c̣n chi ngoài con tim héo em ơi”

 

Rồi đến “Ngày Vui Qua Mau” với tiếng hát đầm ấm của Thái Châu:

“Cuộc t́nh anh dành cho em. Đam mê đắm say kiếp kiếp. Em ơi t́m đâu xa nữa em ơi.”.

 

Rồi đến “Tâm Sự Người Hát Bài Quê Hương ” mà tôi đă nghe ca sĩ Trường Vũ rất ray rứt thể hiện bài ca này:

            “Xin đừng hỏi tôi tại sao, tại sao tôi hay hát nhạc buồn. Xin đừng hỏi tôi tại sao tại sao hay hát dân ca”

 

 

Về ḍng nhạc viết chung với những nhạc sĩ khác th́ cũng có rất nhiều, nhưng đặc biệt phải nói đến “ Tôi Đưa Em Sang Sông”, mà anh đă viết với Y Vũ từ lâu và đă được rất nhiều ca sĩ nổi danh một thời tŕnh diển rất tuyệt vời:

“Tôi đưa em sang sông, chiều xưa mưa rơi âm thầm.

Để thấm ướt chiếc áo xanh. và đẩm ướt mái tóc em.

Nếu xưa trời không mưa. Đường vắng đâu cần tôi đưa.

       Chẳng lẽ chung một lối về. Mà nỡ quay mặt bước đi”

           

Bài hát “ Tôi Đưa Em Sang Sông “ làm tôi nhớ đến một kỹ niệm khó quên với Nhật Ngân. Tôi quen Nhật Ngân khi chúng tôi c̣n rất trẻ, c̣n mài đủng quần ở các giăng đường đại học. V́ là những sinh viên có máu văn nghệ, nên để thay đổi không khí, chúng tôi thỉnh thoảng hay đi “nhót”ở vũ trường Olympia xuất buổi chiều. Vũ trường tọa lạc ở tầng lầu trên  của rạp xi nê Vĩnh Lợi , cạnh nhà hàng Thanh Bạch  dường Lê Lợi. Tôi nhớ buổi đầu tiên tôi gặp Nhật Ngân qua sự giới thiệu của Vơ văn Hoàng, bạn tôi sau khi chúng tôi yên vi trên những chiếc ghế của vũ trường. Ban nhạc chiều hôm đó do nhạc trưởng Lê Như Khuê điều khiển ,đệm đàn dương cầm. Cũng chiều hôm đó do sự yêu cầu của chúng tôi, Hoàng Tiến Long với giọng hát rất ấm và truyền cảm đă ôm đàn phong cầm và hát bài “ Tôi Đưa Em Sang Sông” của Nhật Ngân, một bài hát rất thịnh hành vào thời điểm đó trong khi chúng tôi ôm đào du dương qua tiếng nhạc trầm bổng. Tuổi trẽ của chúng tôi có những khoảng trời rong chơi như thế đó.  Bây giờ chỉ c̣n là những kỷ niệm vang bóng.  

 

Rồi đến “ Xuân Này Con Không Về”, viết chung với Trần Trịnh dưới bút hiệu Trịnh Lâm Ngân . Tôi đă nghe ca sĩ Duy Khánh hát với tất cả niềm rung cảm chân thành bài ca này:

“ Con biết bây giờ Mẹ chờ tin con.

Khi thấy mai đào nở vàng bên nương.

Năm trước con hẹn đầu xuân sẽ về.

Nay én bay đầy trước ngơ.

Mà tin con vẫn xa ngàn xa.”

 

Bài hát “ Xuân Này Con Không Về” nhắc tôi nhớ một kỹ niệm nữa liên quan dến Nhật Ngân. Vào một đêm giáp Tết năm 1979,  trong một láng trại tù Xuyên Mộc Đồng Nai, trong khi mọi người đang yên giấc th́ bỗng bên tai tôi có tiếng vọng khe khẻ từ bên ngoài cửa sổ vọng vào của một vệ binh cộng sản :

“ Ở đây có anh nào biết hát bài “ Xuân Này Con Không Về “ không th́ hát cho tôi nghe với”.

 

Lúc đầu tôi hơi ngỡ ngàng v́ không tin đó là chuyện thật, nhưng sau một phút định thần tôi đă nhận ra rằng tôi đă nghe không lầm và đă nói với anh ta rằng tôi biết bài ca này nhưng không nhớ hết lời. Chỉ nhớ mang máng vài câu đầu mà thôi. Sau đó anh ta không nói thêm một lời nào cả và bỏ đi. Tôi biết tác giả của bài ca này là của Trịnh Lâm Ngân nhưng không biết Trịnh Lâm Ngân và Nhật Ngân có quan hệ rất mật thiết với nhau. Măi đến sau này chúng tôi mới khám phá ra là như thế. Thật t́nh tôi không ngờ bài ca có giá trị đánh động được con tim của những kẻ xa nhà, xa quê hương nhân dịp xuân về như vậy cho dù đó là một cán binh cộng sản.

           

Rồi đến “ Qua Cơn Mê” Nhật Ngân cùng với nhạc sĩ Trần Trịnh  hợp soạn cũng dưới bút hiệu là Trịnh Lâm Ngân mà ngày xưa tôi đă nghe nhiều lần ca sĩ Trúc Mai rất thiết tha thể hiện ca khúc này:

“ Một mai qua cơn mê. Xa cuộc đời bềnh bồng. Tôi lại về bên Em”

 

Rồi đến “ Bài Hát Cho Người Kỹ Nữ”, viết với Duy Trung, mà đă có lần tôi đă nghe nữ ca sĩ Thanh Thúy rất ray rứt khi thể hiện bài ca này:

       “ Ta tiếc cho em trong cuộc đời làm người.

Ta xót xa thay em là một cánh hoa rơi.

Người đời vô t́nh dẩm nát thân em.

Người đời vô t́nh dày xéo lên em.

Người đời vô t́nh giết chết đời em”

 

Về việc viết lời cho những ḍng nhạc nước ngoài th́ phải nói rằng về lănh vực này, nhạc sĩ Nhật Ngân đă rất thành công vượt trội với những bài ca đặt lời từ nhạc Trung Hoa như những bài ca  “ Mưa Trên Biển Vắng” mà Như  Quỳnh đă rất thâm trầm thể hiện rất hay bài ca này :

“ Mưa buồn măi rơi trên biển xưa âm thầm. 

Ôi biển vắng đêm nao t́nh trao êm đềm.

Con sóng nào khơi lên nỗi đau trong ta bao nhieu chiều lang thang một ḿnh.”

 

Tiếp đến là “ Cánh Hoa Tàn Úa” mà ca sĩ Tú Quyên rất đam mê thể hiện bài ca này:

“ Anh đem trao cho em nụ hồng.

Nụ hồng mong manh như sương mai trong gió.

Em nâng niu đem hoa về giữ trong hồn. Mong sao hoa không phai sắc hương”

 

Tiếp đến là “T́nh Nhạt Phai” mà tôi đă nghe Đôn Hồ rất bâng khuâng, xa vắng khi tŕnh bày ca khúc này:

 “ Chiều buồn nghiêng nắng.

Biển vắng mênh mông lang thang ḿnh ta.

Mây trên cao bay khuất chân trời

Và theo gió cuốn trôi đi bao nhiêu mộng mơ”

 

Tiếp đến là “ Tango Say” mà tôi đă nghe ca sĩ Ái Vân đă rất xót xa thể hiện ca khúc này :

“ Rượu đă say, sao nghe ḿnh thêm buồn.

Ḷng giá băng, có ai người biết cho ḿnh” .

 

Về ḍng nhạc phổ thơ th́ phải kể đến “ Kiếp Sau”, phổ thơ Trần Mộng Tú. Ái Vân cũng đă tha thiết diển tả bài ca này:

“Đêm qua em nằm mơ. Mẹ đem em gả chồng.

 Cho một chàng thi sĩ. Số chàng rất long đong.”  

 

Về nhạc truyện, thật t́nh mà nói, nhạc sĩ Nhật Ngân đă tiến lên một bước thành công mới với thể loại nhạc này. Đáng kể nhất là nhạc chuyện “ Tấm Cám”, được thu h́nh trong video Thúy Nga Paris By Night 34 với phần tŕnh diển của Ái Vân, Ái Thanh, Nguyễn Hưng, Chí Tài rất hay và sinh động.

                                                            &                    

Với khối lượng âm nhạc mà nhạc sĩ Nhật Ngân đă sáng tác và dàn trải trong hơn năm thập niên qua đă làm nên tên tuổi của anh, đă đưa anh đến với khán thính giả xa gần cùng với sự ngưỡng mộ một con người một đời cho nghệ thuật . Xin phép anh cho tôi được đại diện những người cùng một thế hệ với anh thương mến anh và nghĩ về anh như là một trong những nhạc sĩ đă đóng góp tích cực cho nền âm nhạc Việt Nam trong hạ bán thế kỷ 20 cũng như đầu thế kỷ 21 này. 

 

Nguyên Phan        

San Diego Đông 2001