Chuyến đi Canada: Toronto, kết cục

Nguyễn Tài Ngọc

http://www.saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/vanNTN.htm

 

 

 

 

        Toronto là thành phố lớn nhất của Canada, dân số 2.8 triệu (6 triệu nếu tính luôn vùng phụ cận). Dù rằng hơn một nửa là dân da trắng, tỷ lệ dân da vàng Chinese là một con số đáng kể, 12.0%, chỉ đứng thứ nh́ sau  nhóm người gốc Anh thứ nhất, 12.9%.

 

 

        Trong phim The Wizard of Oz (Nhà Phù thủy xứ Oz) của Mỹ đóng vào năm 1939, cô Dorothy Gale và con chó của cô ta tên là Toto ở vùng nhà quê hẻo lánh tiểu bang Kansas. Toto cắn bà láng giềng khó chịu nên bà ta thưa cảnh sát muốn giết Toto. Dorothy dẫn Toto đi trốn nhưng bị một trận cuồng phong đập vào đầu bất tỉnh. Khi mở mắt ra, Dorothy thấy ḿnh và Toto đến một xứ thần thoại tên là Oz với thiên nhiên muôn mầu và mọi sự như ở một hành tinh khác. Dorothy quay sang Toto nói : "Toto, I've a feeling we are not in Kansas anymore" (Toto, tôi có cảm tưởng là ḿnh không c̣n ở Kansas nữa").

 

Dorothy Gale (Judy Garland) và con chó Toto trong phim The Wizard of Oz

 

        Câu "not in Kansas anymore" bây giờ là một thành ngữ trong tiếng Mỹ, có nghĩa là ḿnh ở trong  một môi trường xa lạ, không quen thuộc.

 

        Câu này có thể áp dụng cho người Mỹ da trắng đến đường Bolsa vùng Orange County của California v́ họ sẽ không ngờ là giữa đất Mỹ lại có Ải Nam Quan, cũng như ở Toronto dân da trắng Canadians đến vùng Scaborough Agincourt hay Rouge River sẽ có cảm tưởng là có Vạn Lư Trường Thành.

 

        Tôi đến Toronto nhiều lần. Lần đầu tiên vào năm 1996 với cả bốn con, lần cuối cùng vào tháng 7 năm ngoái.

Ảnh chụp năm 1996, CN Tower, Toronto, con gái thứ ba của chúng tôi

 

Toronto, July 2015

 

        Toronto giống như những thành phố lớn ở Bắc Mỹ với  nhà lầu chọc trời, xa lộ chằng chịt, nhà cửa hiện đại, có hệ thống xe điện ngầm đơn giản chỉ vài tuyến đường, tương đối sạch sẽ, và dĩ nhiên là có Chinatown.

 

 

 

 

 

 

        Một thành phố mơ mộng nhất định phải có nước, có sông, có biển. Montreal, Las Vegas, Dallas, Houston do đó không thể nào là thành phố mơ mộng nên chẳng có nhạc sĩ Ngô Thụy Miên, Từ Công Phụng,  hay Lam Phương nào sinh ở đây (Tôi biết những người ở Houston sẽ giơ tay cực lực phản đối v́ Houston có con rạch Buffalo Bayou. Nhưng tôi xin chia buồn v́ cái Buffalo Bayou đúng nghĩa là một con rạch không hơn không kém: chỉ có cá ḷng tong bằng ngón út sinh sống).

 

        Toronto nằm bên hồ Ontario nước biển xa vút tận chân trời nên hợp đủ tiêu chuẩn của một thành phố mơ mộng. Nhạc sĩ Lam Phương có đến Toronto nằm trên băi cỏ nh́n ra nước biển bảo đảm sẽ viết thêm một bài nhạc yêu đương t́nh tứ như bài "Biển T́nh" ông đă viết cho người yêu khi c̣n trai trẻ ở Việt Nam:

https://www.youtube.com/watch?v=yRyNgzvuvd4

 

        nằm nghe sóng vỗ từng lớp xa

        bọt tràn theo từng làn gió đưa

        một vầng trăng sáng với t́nh yêu chúng ta

        vượt ngàn hải lư cũng không xa....

 

 

        Không, tôi không thể nào là Bắc Kỳ khách sáo viết sai sự thật. Đến tuổi này th́ môt nhạc sĩ, thi sĩ, hay văn sĩ nào đă sống với vợ 20, 30, 40 năm...  không cách nào c̣n động cơ thúc đẩy, có một tâm hồn mơ mộng, một ư nghĩa du dương để viết một bài thơ, một bản nhạc t́nh ray rứt, cho dù có nằm thả hồn trong mộng bên hồ Ontario, bên sông Danube hay bên sông SàiG̣n.  Ngày xưa c̣n độc thân th́ tha hồ mơ tưởng cô hàng chè, cô hàng chiếu, thế nhưng bây giờ đă có vợ, đang nằm mơ tưởng Hoa hậu chợ Vườn Chuối để có ư viết nhạc th́ đằng sau tai có tiếng oang oang của vợ: "Mơ con nào? Nghĩ đến con nào? " th́ thơ với thẩn thế nào được chứ!

 

        Những lần trước vào downtown Toronto tôi tiêu khiển vài giờ đồng hồ là nhiều lắm, không có th́ giờ thảnh thơi thơ túi rượu bầu mà phần đông hấp tấp trên đại lộ kinh hoàng. Lần này th́ chúng tôi ở hai đêm trong khách sạn sang trọng ngay downtown, pḥng nh́n ra thấy tháp CN Tower. Tháp này  khi hoàn thành vào năm 1976 là tháp cao nhất thế giới.

 

 

 

        Bây giờ tháp cao nhất thế giới là Tokyo Skytree ở Tokyo, cao 634m, cao hơn CN Tower đến 80 m.

Tháp cao nhất thế giới, Tokyo Skytree, Japan, September 2013

 

        Không thể nào phủ nhận sự nhận xét về vẻ đẹp của một thành phố ḿnh đến du lịch thay đổi tùy theo khách sạn có thoải mái, tráng lệ  hay không. Nó giống như sự khác biệt giữa đi SàiG̣n - Hà Nội ngồi trên ghế "cứng" của chiếc tầu hỏa Thống Nhất trong bốn mươi tiếng đồng hồ, hay nằm trên ghế máy bay loại thương gia bay hai giờ rưỡi là đến. Nó khác biệt như một thành phố thê lương ảm đạm khi hẹn chiều nay mà sao không thấy em, và cũng thành phố đó, hồ hởi sống động khi em đến đúng giờ trong ngày vui hoan hỉ.

 

 

 

 

 

 

 

TV trong gương: TV chỉ hiện ra trong gương khi bật lên. Kỹ thuật hiện đại này rất đắt tiền, chỉ thấy ở những nơi cực kỳ sang trọng. Giá của một TV 32-inch hiện trong kính vào khoảng $5000 dollars. 

 

        Địa thế của khách sạn Ritz Carlton không những cho tôi thấy tháp CN Tower bên ngoài cửa sổ, mà nó c̣n cho tôi được dịp đêm chưa kịp sáng đi lang thang chụp h́nh. Ban đêm mọi sự yên lặng không một tiếng động ồn ào, không ai quấy rầy ḿnh mà ḿnh cũng chẳng phá phách người khác. Cái sống động, đông đúc, náo nhiệt, tấp nập, dữ dằn của một thành phố vào lúc ban ngày nhường chỗ cho sự tĩnh mịch, yên b́nh, đơn độc, hiền dịu, không bươn chải của đêm khuya. Cá tính đó hợp với cá tính của tôi nên cho dù ở nhà hay khi đi du lịch, tôi dậy rất sớm trong khi mọi người c̣n ngủ để tận hưởng những giờ phút êm ả b́nh thản đầu tiên của một ngày mới.

 

 

 

 

 

 

 

 

        Trong khi đi bộ lang thang, tôi gặp hai người vô gia cư. Một người ngủ say giấc trên lề đường, người kia đứng trong mái che của trạm xe bus, nói lảm nhảm to tiếng làm tôi phải ngừng chân quay đầu lại: ông ta nói tiếng Việt. Nghe thêm vài câu ông ta nói trời ơi đất hỡi không có nghĩa chủ định, tôi biết ông ta bị bệnh tâm thầm. Kế bên là gia sản của ông ta: một chiếc xe của chợ siêu thị đầy đồ đạc với một mảnh bao gạo cắt nối tài t́nh che vừa khít chiếc xe đẩy. Ở khu phố người Việt trên đường Bolsa dưới Orange County cũng có người Việt homeless bị tâm thần, nhưng tôi không ngờ Toronto cũng có.

 

 

 

        Tôi đă đề cập là tôi có dịp đi theo xe cảnh sát ban đêm kiểm soát an ninh thành phố Simi Valley tôi ở. Có vài người homeless ngoài đường, nhưng đó là do họ lựa chọn: Vài nhà thờ trong thành phố tối mở cho người homeless vào có nơi tắm rửa, làm vệ sinh, và ngủ qua đêm. Ban ngày th́ có chương tŕnh trợ  cấp của chính phủ lo lắng. Thế nhưng rất nhiều người chọn giải pháp ngủ ngoài đường phố v́ họ không chịu tuân theo kỷ luật phải theo khi tạm trú trong nhà thờ: không được dùng ma túy, không được say rượu, không được to tiếng căi nhau... Đây là xứ tự do không thể bắt ai làm ǵ trái ư nếu họ không thích,  nên nếu họ muốn lang thang ngủ đường là tùy ư họ. Chính sách Toronto đối với người homeless có lẽ cũng thế.

 

        Không ai không động ḷng khi trông thấy một người vô gia cư ngủ la cà ngoài đường trong đêm lạnh, nhưng đây là một nan giải của những thành phố đông dân, khó có chính sách giải quyết hữu hiệu.

 

 

        Chuyến đi Canada lần này tôi thật thỏa ḷng. Tôi có dịp gặp lại Thầy Cô bạn học Trung học cũ, gặp lại vợ chồng bạn vợ, dự đám cưới vui nhộn, và đặc biệt là đi đúng cao điểm của mùa Thu lá đổi mầu ở Québec. Ngoài Château Frontenac uy nghi, Vieux-Québec nhỏ nhưng xinh xắn, tất cả mọi sự bằng tiếng Pháp, dân chúng nói tiếng Pháp làm tôi tưởng tôi ở... Paris (dù rằng tiếng Pháp nhà quê Québécois), có một sự việc nữa khiến tôi rất thích Québec:  toilette nào tôi vào cũng sạch, ngay cả trong tiệm ăn Việt Nam!    

 

Lac à  l'Eau Claire, Quebec

 

 

Château Frontenac, Quebec

 

        Lôi cuốn trong cảm t́nh dành cho Québec qua chuyến đi này, tôi vừa định hét to "Vive le Québec" để chấm dứt bài viết, nhưng tôi chợt nhớ lại lịch sử nên ngừng lại kịp thời.

 

        Ngày 24 Tháng 7, 1967, khi đến Montreal dự Expo'67, đứng trên ban-công của Ṭa Đô Chính Montreal trước sự hiện diện của cả ngh́n người tụ họp dưới đường để diện kiến ḿnh, Tướng Charles de Gaulle tuyên bố một câu ngắn gọn mà sau này làm ảnh hưởng đến lịch sử Canada không ít : "Vive le Québec...- Hoan hô Québec...". Thay v́ ngừng ở chữ Québec là được rồi, de Gaulle nói tiếp: "Vive le Québec libre! - Hoan hô Québec tự do!".

 

        Câu "Vive le Québec libre!" là một khẩu hiệu của một nhóm người Québec chủ trương tách rời Canada, đứng riêng thành một quốc gia độc lập.  Khi lập lại câu này, De Gaulle đă đổ dầu vào lửa cho một phong trào đang sôi động. Đảng Parti Québécois thành lập vào năm sau, đốc thúc dân Québec bỏ Canada đứng lên độc lập. 

 

        Thủ Tướng Canada lên TV phản đối lời tuyên bố của De Gaulle với mục đích gây khích động, dân Canada hoàn toàn không chấp nhận.  Pierre Trudeau hỏi nếu Thủ Tướng Canada sang Pháp tuyên bố : "Vùng Normandy (của Pháp) giao  lại cho Anh Quốc!" th́ sao?

 

        Tôi không muốn lời tuyên bố của tôi ảnh hưởng đến liên hệ ngoại giao giữa hai quốc gia Canada & Hoa Kỳ, nên thay v́ tuyên bố "Vive le Québec", tôi xin đổi lại:

 

        -Vive les toilettes de Québec!

 

Thêm vài h́nh Toronto:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nguyễn Tài Ngọc

December 2016

http://www.saigonocean.com/

 

Tài liệu tham khảo:

https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Toronto

http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/de-gaulle-and-vive-le-quebec-libre-feature/