Vấn đề súng ống ở Hoa Kỳ

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/trangNTN.htm

Vào ngày 7 Tháng 7 , một số người ở thành phố Dallas, tiểu bang Texas có liên hệ với tổ chức Black Lives Matter (Đời sống da đen đáng kể) tổ chức biểu tình chống việc cảnh sát bắn chết hai người da đen Alton Sterling và Philando Castile ở tiểu bang Louisiana và Minnesota. Như thường lệ, cảnh sát gửi quân đến bố trí và kiểm soát để phòng ngừa những người biểu tình trở nên bạo động. Thế nhưng không thể nào đoán trước được bất ngờ, một người da đen tên là Micah Xavier Johnson đã âm mưu trước đợi sẵn, bắn tỉa chết 5 cảnh sát viên và làm 9 người cảnh sát khác bị thương.

Với bạo động liên tiếp xảy ra trong vài tuần liên tiếp mà hung thủ dùng súng giết người, dư luận Mỹ trở nên sôi động về vấn đề gun control, kiểm soát vũ khí. Phe khuynh tả và Đảng Dân Chủ lên án cảnh sát da trắng kỳ thị bắn chết nhiều người da đen, lên án hội NRA (National Rifle Association - Hiệp hội Súng trường quốc gia) nằng nặc ủng hộ việc công dân có quyền võ trang. Đảng Dân Chủ đòi hỏi thay đổi luật pháp, giảm thiểu và ngăn chận quyền dân mua vũ khí.

Thống kê cho thấy theo tỷ lệ đầu người, Mỹ là quốc gia dân chúng có súng nhiều nhất thế giới. Vì thế, dân Mỹ cũng chết vì súng đạn nhiều nhất thế giới. Cơ hội một người ở Mỹ có thể chết vì súng đạn cướp bóc cao hơn rất nhiều lần so với các nước văn minh khác:

Hoa Kỳ : cứ mỗi 100,000 người thì 3.5 người bị súng cướp bóc giết chết

Canada : 0.38 / 100,000 người

Pháp : 0.21 / 100,000 người

Úc : 0.16 / 100,000 người

Đức : 0.07 / 100,000 người

Anh : 0.06 / 100,000 người

Japan : 0.00 / 100,000 người

Không có súng thì không ai chết vì đạn bắn, đây là sự thật quá đơn giản. Thế nhưng sự thật có đơn giản như thế không? Câu trả lời là không vì nếu vấn đề có thể giải quyết đơn giản như thế thì dân Mỹ đã không bị chết vì súng đạn nhiều như bây giờ.

Đây là hai lý do chính yếu tại sao việc người dân chết vì súng ở Hoa Kỳ không bao giờ chấm dứt:

1. Quyền người dân được mang súng sẽ không bao giờ thay đổi được:

Đạo luật Tu chính Thứ Hai trong Hiến Pháp Hoa Kỳ là "Vì quyền lực lượng dân quân địa phương cần thiết để hỗ trợ cho tự do của quốc gia, quyền của người dân được giữ và mang vũ khí không bao giờ được xâm phạm (A well regulated militia, being necessary to the security of a free state, the right of the people to keep and bear arms, shall not be infringed).

Tuy rằng câu "quyền mang vũ khí (bear arms)" không định nghĩa rõ rệt là vũ khí nào, các luật gia nước Mỹ phe hữu hay phe tả, Democrats hay Republicans, cùng đồng ý chữ "vũ khí" này là những loại đơn giản mang trên người được, như súng trường, súng lục, súng liên thanh, dao găm, kiếm, cung tên, chứ không phải là vũ khí với tầm hủy diệt hàng loạt (mass destruction) như hỏa tiễn, bom, súng phóng lựu đạn....

Xin nói ra ngoài đề một tí lý do ngày xưa các ông cha Hoa Kỳ ấn định hẳn trong hiến pháp cho phép dân mang vũ khí vì nhiều lý do:

- Thứ nhất, vào thời bấy giờ khi đánh nhau với quân Anh, chính phủ Liên bang đôi lúc không đủ sức lực cầm cự, phải nhờ địa phương quân hỗ trợ.

- Thứ hai, các tiểu bang có quyền tự trị riêng nên tiểu bang nào cũng đòi hỏi dân tiểu bang mình có quyền mang vũ khí.

- Thứ ba, chính quyền còn vào thời kỳ phôi thai, không đủ sức bảo vệ an ninh cho tất cả mọi người nên để dân chúng tự võ trang là một điều tốt.

Muốn tước quyền dân chúng được quyền mua súng thì chỉ có một cách duy nhất là bổ túc thay đổi Hiến Pháp. Thế nhưng thay đổi Hiến Pháp là một điều không dễ làm: 2/3 Hạ Nghị Viện lẫn Thượng Nghị Viện, và 3/4 tiểu bang phải đồng ý.

Hạ Nghị Viện thì có thể đồng ý thay đổi Hiến Pháp, vì tổng số dân biểu là 439 người, và số dân biểu đại diện tiểu bang ít nhiều tùy theo dân số. Thí dụ như California (khuynh tả) có hơn 38 triệu dân, số dân biểu là 53 người; trong khi Wyoming (miền Tây, bảo thủ) có 580 nghìn dân nên chỉ cử được 1 dân biểu vào Quốc Hội. Do đó, "lấy thịt đè người", các dân biểu Quốc hội khuynh tả có thể đạt đến số 2/3 để đổi Hiến Pháp.

Thế nhưng đó là Hạ Viện. Thượng Nghị Viện và Tiểu bang thì impossible đề cập đến tu chính Hiến Pháp. Không cần biết số dân, mỗi tiểu bang đều có hai Thượng nghị sĩ. Số tiểu bang miền Tây và miền Nam khuynh hữu vào khoảng 18 tiểu bang (Các tiểu bang miền Nam và miền Tây, Republican, bảo thủ muốn có quyền mang súng, luôn luôn chống lại các tiểu bang đông dân khuynh tả như New York, California, Democrat, là những tiểu bang chống quyền có súng).

Số Thượng Nghĩ Sĩ của tiểu bang khuynh hữu do đó là 36 người (18 x 2), đủ hơn số 34 người trên 100 biểu quyết chống thay đổi.

Chỉ cần 13 tiểu bang là có thể ngăn chận thay đổi Hiến Pháp, thế mà số tiểu bang khuynh hữu lên đến 18. Vì hai lý do này mà chuyện bổ túc Hiến Pháp cấm mang vũ khí sẽ không bao giờ xảy ra (lần cuối cùng Hiến Pháp bổ túc là 24 năm trước đây, 1992).

2. Sự đối nghịch lập trường giữa quan điểm súng ống của hai đảng Dân Chủ Democrat và Cộng Hòa Republican:

Lập trường chính trị giữa hai đảng Dân Chủ Democrat và Cộng Hòa Republican khác nhau như chó với mèo (tôi đã viết chi tiết trong bài ở link này: http://saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/NguyenTaiNgoc/van260.htm). Trong khi Democrat muốn quyền hành tập trung vào chính quyền thì Republican, lúc nào cũng ngờ vực chính phủ, muốn người dân được hoàn toàn tự do, không muốn chính quyền kiểm soát, soi bói, đặt luật lệ cho dân chúng.

Thành phố, tiểu bang nào càng đông dân thì luật lệ càng nhiều, dân ủng hộ Democrat càng vô số, thuế tiểu bang hay thuế thành phố càng cao. Vì thế, dân cực kỳ khuynh hữu Republican có khuynh hướng di chuyển đến các tiểu bang miền Tây hoang dã ít người và ở các tiểu bang miền Nam vì ngày xưa các tiểu bang này chống đối các tiểu bang miền Bắc, chống đối Washington.

Đất đai của các tiểu bang miền Tây mênh mông thẳng cánh cò bay, và các tiểu bang miền Nam ngày xưa họ đã tự võ trang chống đối miền Bắc, do đó những dân bảo thủ Republican ở hai vùng này tin rằng quyền mang súng là của họ, chính quyền Liên bang không được xen vào. Republican tin rằng súng tự nó không giết người, người sử dụng súng trái phép mới là nguyên do giết người. Dân Democrat thì tin ngược lại, và còn tin rằng dân da đen bị cảnh sát kỳ thị, bắt bớ và giết chết quá nhiều.

Đây là vài thống kê về tội ác ở Hoa Kỳ:

1. Trong năm 2013, có 660,600 tội bạo động mà 85% là do người da đen chủ động.

2. Cũng trong năm 2013, 72% con nít da đen sinh ra đời không có cha, người mẹ da đen sống độc thân.

3. Một trong ba người da đen sẽ vào tù trong cuộc đời của họ.

4. Ở New York City, cơ hội của một người bị bắt về tội giết người của một người da đen gấp 31 lần của một người da trắng.

5. Tuy rằng tỷ lệ thiếu niên của da đen chỉ là 16% của toàn thể thiếu niên Hoa Kỳ, 58% thiếu niên trong tù là da đen.

6. Chết vì súng vào năm 2014:

- 21,175 người chết vì tự tử.

- 11,208 chết vì cướp bóc (tỷ lệ 3.5 mỗi 100,000 người)

- 505 người chết vì bất cẩn.

- 281 người chết không tìm được nguyên do.

Thống kê trên cho thấy là đại đa số các tội ác ở nước Mỹ là do dân da đen chủ động. Dù rằng chuyện xẩy ra đã lâu, người da đen vẫn đổ lỗi cho người da trắng bóc lột, chèn ép, là lý do làm họ bị nghèo túng, trở nên cướp của.

Lập luận này vô lý vì người Mỹ da trắng cũng đã tước hết của cải của người Nhật gốc Mỹ ở Hoa Kỳ vào Thế Chiến Thứ Hai để trả đũa cho Nhật Bản tấn công Trân Châu Cảng. Họ cũng đã bóc lột sức lao động của hơn 200,000 người Trung Hoa đến Hoa Kỳ xây hệ thống đường rầy. Nhưng những người Nhật Bản và Trung Hoa này đã không phàn nàn như người da đen, mà gắng chí làm việc để bây giờ thành công. Người Việt tỵ nạn cũng tương tự như thế: tất cả đến đây với bàn tay trắng, nhưng bây giờ hầu hết mọi người ổn định về phương diện tài chính.

Người da đen đa số không siêng năng, ít chịu học, không liên hệ mật thiết gia đình, đổ lỗi cho xã hội da trắng bất công, mà cá nhân không cố gắng học hỏi, phấn đấu để lúc nào cũng trong cảnh triền miên nghèo khổ, đa số chọn con đường phạm pháp. Người da đen nào giầu (phần đông ở lãnh vực thể thao hay ca nhạc) thì lại không có lòng từ thiện giúp đỡ những người cùng một màu da với mình.

Theo thống kê từ năm 2007 - 2011 của Văn Phòng Điều Tra Dân Số Hoa Kỳ (United States Census Bureau) thì có 42.7 triệu người, tỷ lệ 14.3% của tổng số dân chúng quốc gia, là nghèo. Theo Bộ Y Tế và Dịch vụ Nhân sự Hoa Kỳ (U.S. Department of Health and Human Services), thì số người và số tiền kiếm được theo bảng dưới đây là "nghèo" :

Số người trong gia đình	48 tiểu bang và Washington, D.C.	Alaska	Hawaii
1	$11,770	$14,720	$13,550
2	$15,930	$19,920	$18,330
3	$20,090	$25,120	$23,110
4	$24,250	$30,320	$27,890
5	$28,410	$35,520	$32,670
6	$32,570	$40,720	$37,450

Đây là tỷ lệ nghèo của dân Mỹ, theo mầu da:

1. Mọi da đỏ và thổ dân Alaska : 27%

2. Da đen : 25.8%

3. Hispanic (người Mễ & La-Tinh): 23.2%

4. Á-Dông* : 11.7%

5. Da trắng : 11.6%

*Đây là chi tiết tỷ lệ nghèo của quốc gia trong nhóm Á Đông:

Hàn Quốc : 15%

Việt-Nam : 14.7%

Trung Quốc : 12.5%

Nhật Bản : 8%

Filipinos : 5.8%

Thay vì đổ lỗi cho nền tảng gia đình sụp đổ của người da đen, nêu ra đa số tội lỗi chính do người da đen cướp bóc, đảng Dân Chủ không công nhận điều này, đổ lỗi cho xã hội, cho cảnh sát kỳ thị chủng tộc, uy hiếp người da đen, đẩy họ vào con đường nghèo túng, cướp bóc.

Vào ngày 12 tháng 7, Obama đến dự đám tang của năm người cảnh sát Dallas bị Micah Xavier Johnson (da đen), cố tình mưu sát. Khi đọc diễn văn, thay vì nêu ra là mặc dù không khiêu khích nhưng năm người cảnh sát này bị một người da đen chờ đợi sẵn để giết chết, Obama bênh vực cho những người cướp bóc da đen, đổ lỗi cho da trắng kỳ thị chủng tộc:

1. So sánh năm người cảnh sát không khiêu khích bị bắn chết tương tự như hai người da đen Alton Sterling và Philando Castile bị cảnh sát bắn chết: Đây là nguyên văn của Obama: "Tôi thấy những người để tang cho năm cảnh sát chết, và cũng thấy những người khóc cho Alton Sterling và Philando Castile. Trong số cử tọa ở đây hôm nay, việc này cũng dễ hiểu".

Alton Sterling là một người da đen ở Lousiana. Một người ở Baton Rouge, Lousiana gọi phone khẩn cấp 911, báo là có một người có súng. Video của một nhân chứng quay cho thấy là có hai người cảnh sát đến, vật lộn với Alton Sterling và khi hai người cảnh sát đè lên Sterling thì với súng trong tay, bắn Sterling chết.

Philando Castile cũng là một người da đen. Vào ngày 6 tháng 7 ở St Anthony, Minnesota, khi đang lái xe thì Castile bị cảnh sát ra lệnh ngừng lại vào lề. Trên xe cũng có bạn gái của Castile là Diamond Reynolds. Khi cảnh sát hỏi Castile trình giấy tờ, thì Castile nói là có giấy phép mang súng và theo lời của cô bạn gái, khi Castile đưa tay ra sau thì bị cảnh sát bắn bốn đến năm lần. Người cảnh sát bắn Castile, Yanez, thì nói với cô bạn Castile rằng: "Tôi đã bảo anh ta đừng lấy! Tôi đã bảo anh ta phải để hai tay ra chỗ không!" Thống Đốc của tiểu bang Minnesota, một người đảng Dân Chủ lập tức tuyên bố: "Nếu Castile là da trắng thì đã không bị bắn chết".

2. Nói không chứng cớ, Obama tuyên bố là sự kỳ thị chủng tộc vẫn tồn tại vào thời gian bây giờ, 2016, ngay cả ở lực lượng cảnh sát: "Chúng ta cũng biết rằng là cả thế kỷ kỳ thị chủng tộc, nô lệ, chinh phục, phân biệt địa vị đen trắng trong xã hội vẫn không biến mất dù rằng bây giờ đã có luật pháp ấn định rõ ràng đó là bất hợp pháp..., chúng ta biết sự thiên vị vẫn còn đó. Dù là da đen, da trắng, Mễ, La-Tinh, Á Đông, da đỏ, hay máu Trung Đông, chúng ta ai cũng chứng kiến sự kỳ thị chính mình trong đời.... Không có một cơ sở nào hoàn hảo, kể cả lực lượng cảnh sát của chúng ta...."

3. Ở một tang lễ cho năm cảnh sát bị một người da đen bắn chết không khiêu khích, thế mà Obama lại "thông cảm" cho da đen bị cảnh sát bắt: "Nếu anh là da đen, anh sẽ có cơ hội bị cảnh sát bắt xem giấy tờ nhiều hơn, bị đi tù dài thời gian hơn, cơ hội bị xử tử nhiều hơn là người thường". Thống kê thật sự cho thấy là người da đen chạy quá tốc độ nhiều hơn, có tiền án nhiều hơn, và có nhiều lúc không bị truy tố tội giết người vì ở vài nơi có nhiều tội ác, cảnh sát không có đủ năng lực tài nguyên để truy tố tận nơi.

4. Bênh vực đường lối của tổ chức Black Lives Matter (Đời sống da đen đáng kể), mặc dù tổ chức này khủng bố, phá hoại, đốt cháy thành phố, kêu gọi giết chết cảnh sát: "...Chúng ta không thể nào ngoảnh đầu làm ngơ những người biểu tình trong an bình, cho họ là những kẻ phá rối hay hoang tưởng. Thât là đau lòng khi thấy những người biểu tình trong an bình ấy bị chính quyền và kể cả những người bạn da trắng, những người đồng sở, những người đi cùng nhà thờ, thờ ơ, không đếm xỉa gì đến họ..."

Chẳng những chỉ có Obama, mà tất cả các nhân vật theo Đảng Dân Chủ đều cùng một suy luận. Phó Tổng Thống Biden và Cựu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hilary Clinton tuyên bố sau khi năm cảnh sát Dallas bị bắn chết: "Chúng ta phải đặt địa vị mình vào những người da đen để hiểu cho tình trạng của họ..."

Hơn thế nữa, trong 11 vụ khủng bố giết người ở xứ Mỹ từ đầu năm 2015 đến giờ, bẩy vụ là khủng bố mà kẻ giết người dõng dạc tuyên bố mình là đạo Hồi, trung thành với Isis. Thế mà chính quyền Obama cho đến nay vẫn không dám công nhận sự thật hiển nhiên đó mà phân loại những vụ khủng bố này không liên hệ gì đến tôn giáo, không phải là đạo Hồi quá khích, chỉ do từng cá nhân thi hành.

Không dám công nhận dân người quá khích đạo Hồi giết người, không dám công nhận đa số thủ phạm giết người là da đen quá khích, nhưng Obama và Đảng Dân Chủ nhanh tay đổ lỗi cho kỳ thị chủng tộc là lý do da đen bị cảnh sát phiền hà, bị bắn chết, đổ lỗi cho quyền mang súng là lý do người ta bị bắn chết, cần phải ban hành luật pháp kiềm chế sở hữu võ khí.

Một người dân bình thường không đi chơi khuya, không phá rối trị an, không buôn bán cần-sa, ma-túy, không dấu giếm võ khí khi đi ra đường, không bất tuân luật lệ, không cướp bóc thiên hạ thì cơ hội gặp rắc rối với pháp luật rất ít.

Nhiều năm trước đây, khi tình nguyện giúp việc cho cảnh sát Simi Valley, tôi đã từng đi tuần ban đêm với xe cảnh sát nên tôi thấy được sự căng thẳng của cảnh sát khi đối diện với người có thể là kẻ trộm đi ở căn hẻm tối khuya, người uống rượu say chầu chực nơi hàng quán đóng cửa, người lai vãng khu nhà ở trong khi mọi người ngủ đêm, người lạ mặt, hay láng giềng, hay trong gia đình hăng máu đánh nhau. Biết rằng đối phương có thể có súng và có thể bắn bất cứ lúc nào là một bất lợi cho cảnh sát khi phải đối đầu chất vấn một người lạ.

Trước khi được giúp việc cho Cảnh sát, tôi tham dự nhiều lớp để hiểu biết đường lối, cách thức, lề lối làm việc của cảnh sát, ngay cả viếng thăm và xem cách thức hoạt động của nhà tù.

Một trong những lớp học là thử phản xạ của mình. Chúng tôi được trang bị võ khí như cảnh sát, mặc áo giáp, mang thắt lưng với ba-toong, súng taser điện, súng lục, tất cả nặng chình chịch và đứng trước một màn ảnh. Họ chiếu đủ loại tình huống dân chúng gọi cầu cứu khẩn cấp 911, tôi là người cảnh sát đầu tiên đến hiện trường và, tùy theo cảnh xẩy ra trên màn ảnh mà tôi quyết định nên dùng ba-toong, súng taser điện, hay súng lục đạn thật giết người đối phó với người bạo động.

Đối đầu với người bạo động trong khung cảnh giống như thật mới hiểu tâm trạng của một người cảnh sát: chỉ có tích tắc vài giây quyết định vũ khí mình dùng là loại nào, và mình có khắc phục được đối tượng hay không. Tôi nhớ là trong 5,6 tình cảnh tôi đối diện, tôi đều bị bắn hay đâm chết vì tôi quá chậm, hoặc rút lầm vũ khí.

Một tình huống tôi còn nhớ là một bà vợ gọi 911: hai vợ chồng cãi nhau lớn tiếng, bà vợ nói chồng bạt tai mình nên gọi cảnh sát.

Tôi là người cảnh sát đầu tiên đến nhà. Trước mặt tôi, màn ảnh cho thấy tôi tiến đến trước nhà, cửa mở ra. Tôi bước vào nhà, nghĩ là ông chồng bạt tai vợ không có gì nguy hiểm nên không rút súng mà chỉ để tay lên bá súng. Ghế salon ở trước mặt là bà vợ ngồi khóc tỉ tê kể lể cho tôi chuyện cãi nhau. Tôi bước thêm vài bước để nghe vì bà ta khóc sù sụ nên tôi không nghe rõ những lời cuối. Nhưng tôi chưa kịp suy nghĩ gì - vì mải lắng nghe bà vợ-  thì ông chồng ở một cái ngõ ngách phòng ngủ bên hông chồm ra, đâm tôi với một con dao. Lúc đó tôi lính quýnh rút súng thì đã bị người điên này đâm thêm mấy nhát. Cả lớp cười ồ. Tôi đã bị fail trong chớp nhoáng : bất cẩn không để ý đến cảnh trí chung quanh mình vì bị bà vợ thu hút khóc tỉ tê, tôi bị hung thủ đâm chết, chưa kịp quyết định nên dùng súng, súng taser điện, hay ba-toong!   

Tôi đồng ý ở đâu cũng có những con sâu làm rầu nồi canh, nơi đâu cũng có những thiểu số lạm dụng quyền hành chưc vụ để trở nên cường hào ác bá, kể cả cảnh sát Mỹ. Thế nhưng ở Mỹ có luật pháp gay gắt rõ ràng trừng phạt kẻ phạm luật.

Mặc dù Hiến pháp quyết định dân có quyền mang súng, thiết nghĩ việc giới hạn dân chúng dùng súng giết người rất đơn giản: muốn mua súng phải nộp đơn xin phép, lý lịch bị điều tra, cấm hết tất cả loại súng liên thanh, ấn định chỉ có một nơi nào được bán súng, hình phạt thật gắt gao cho những người dùng súng cướp bóc giết người (một người bị kết án tử hình ở Mỹ không phải như người ta tưởng là bị xử tử ngay: họ tức khắc được rất nhiều cơ hội chống án. Trung bình họ ngồi trong tù hơn 17 năm, tốn dân đóng thuế cả triệu dollars, rồi mới bị xử tử!).

Ngày xưa ở Việt Nam lúc 15 tuổi khi đi gác Nhân Dân Tự Vệ, tôi đã được phát cho một cây súng trường Carbine với một băng đạn khoảng 20 viên giữ luôn ở nhà. Tôi giữ cây súng đó hai năm cho đến ngày chạy loạn chẳng bắn một ai nên tôi nghĩ rằng nếu có luật pháp khe khắt xử phạm pháp dùng súng, vấn đề cướp bóc dùng súng có thể giải quyết.

Muốn giải quyết một vấn đề gì thì cần tìm nguyên nhân gây bệnh. Ngày nào Đảng Dân Chủ không nhìn nhận phần lớn cướp bóc, giết chết người dùng súng ống là do dân da đen, và vẫn không công nhận đa số những vụ khủng bố gần đây là do dân khủng bố Hồi quá khích ảnh hưởng Isis, mà cứ đổ lỗi cho cảnh sát, cho xã hội kỳ thị chủng tộc người da đen, thì ngày đó vẫn còn sự chống đối của Đảng Cộng Hòa, hai bên bất đồng quan điểm, Hoa Kỳ vẫn thấy dân chết vì súng ống.

Ghi chú:

1. Vào năm 2014, tổng số người chết ở Hoa Kỳ là 2,596,993 người. (821.5 người chết mỗi 100,000 người). Trong số này, đại đa số chết vì nguyên do xã hội phải bó tay: bệnh tật đủ loại, nhiều nhất là vì bệnh tim với 614,348 người chết, thứ nhì là ung thư với 591,699 người. Thế nhưng, có ba nguyên nhân chết mà có thể tránh được là tai nạn (136,053 người chết. Trong số này, 32,675 người chết vì xe cộ), tự tử (42,773 người), và cướp bóc dùng súng (11,208 người)

2. Tuy rằng so với các xứ văn minh, tỷ lệ người chết vì cướp bóc dùng súng ở Hoa Kỳ cao nhất (cứ 100,000 người thì 3.5 người bị bắn chết), nhưng tỷ lệ này chẳng thấm thía gì, còn rất thấp so với các quốc gia khác, kể cả Philippines. Đây là số người chết vì súng nhiều nhất, mỗi 100,000 người, trong các quốc gia trên thế giới (hầu hết là ở Trung Mỹ):

1. Honduras 66.64 người

2. Venezuela 39 người

3. Swaziland 37.16 người

4. Jamaica 30.38 người

5. Guatemala 29.62 người

6. El Salvador 26.49 người

7. Columbia 23.93 người

8. Brazil 18.79 người

9. Panama 14.76 người

10. Philippines 8.90 người

11. South Africa 8.2 người

12. Mexico 6.34 người

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/

July 2016

Tài liệu tham khảo:

http://www.dailywire.com/news/7411/7-disgusting-things-obama-said-while-hijacking-ben-shapiro

http://www.cbsnews.com/news/how-u-s-gun-deaths-compare-to-other-countries/

http://www.cdc.gov/nchs/fastats/deaths.htm

https://www.americanprogress.org/issues/race/news/2012/03/13/11351/the-top-10-most-startling-facts-about-people-of-color-and-criminal-justice-in-the-united-states/

https://en.wikipedia.org/wiki/Gun_violence_in_the_United_States

http://www.amren.com/the-color-of-crime/

http://www.cnn.com/2016/07/07/us/baton-rouge-alton-sterling-shooting/

https://www.census.gov/prod/2013pubs/acsbr11-17.pdf

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_firearm-related_death_rate