Đừng gọi tôi là văn sĩ

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/trangNTN.htm

 

 

 

        Khác với nhiều người ḍng dơi quư phái, quư tộc có liên hệ đến công tử Bạc Liêu hay Công-Tằng-Tôn-Nữ-Thị-Nhiệm-Mầu, tôi sinh trưởng trong gia đ́nh "Tía em hừng đông đi cày bừa, Má em là một người nông dân". V́ thế, khi khôn lớn, bạn bè tôi đều thuộc vào giới lao động chân lấm tay bùn, không ai thuộc vào thành phần trí thức hay thuộc vào giới chủ tiệm vàng mua một tặng hai.

        Lúc c̣n bé hấp thụ được vài công lực của bố tôi là một nhà nho nên tôi có năng khiếu viết lách. Cái năng khiếu đó bắt đầu phát huy nửa đêm về sáng khi tôi bị vợ tống ra ngoài côn đảo pḥng khách nằm ngẫm nghĩ về cuộc sống, t́nh là sợi tơ, đời là sợi dây thừng treo cổ. Nhờ những bài thơ văn tôi sáng tác trong lúc hận-vợ-nằm-ghế-salon thế mà dần dần tôi quen được nhiều người trong đủ loại giới khác nhau, với chỉ một giới ngoại lệ tôi không biết là Năm du đăng đâm thuê chém mướn.

        Một tuần trước đi dự một buổi tiệc, người ta giới thiệu tôi là "Nhà văn Nguyễn Tài Ngọc", và tôi cũng hân hạnh được giới thiệu gặp nhiều văn sĩ: "Xin giới thiệu với Tài Ngọc đây là nhà văn Nguyễn Thị Ǵ...., đây là nhà văn Trần Thức Tỉnh...., đây là nhà văn Đặng Trầm Buồn....". Tôi chưa bao giờ gặp nhiều nhà văn như thế trong một buổi tiệc. Nó làm tôi nhớ lại một lần đi Paris ăn tối, anh bạn chúng tôi giới thiệu vợ chồng tôi với những người ngồi chung quanh bàn: "Đây là bác sĩ...., đây là bác sĩ...., đây là bác sĩ....". Tôi kinh ngạc trong ḷng nghĩ thầm anh bạn tôi biết quá nhiều bác sĩ, tất cả đều ngồi chung bàn với tôi, nhưng chỉ vài phút sau đó tôi mới khám phá là anh bạn tôi có máu tếu: anh chỉ gọi đùa tất cả mọi người là bác sĩ.

        Không kể những nghề nghiệp nằm trong chương tŕnh giáo dục với chương tŕnh học hành và thi cử được giám sát và thẩm định hẳn ḥi như bác sĩ, kỹ sư, nha sĩ, dược sĩ..., những nghề có liên quan đến nghệ thuật như ca sĩ, họa sĩ, văn sĩ...không có một cơ quan nào thẩm định tài năng cao thấp như thế nào, có thiên tài như Phù Đổng Thiên Vương hay xuề x̣a như chị Tư bán cháo ḷng. Ai cũng có thể là ca sĩ, văn sĩ. Thiên hạ ca sĩ, văn sĩ, th́ ḿnh cũng là ca sĩ, văn sĩ. Họa sĩ th́ khó nhận vơ hơn v́ họa sĩ phải có tài vẽ. Một người không thể ba hoa chích cḥe vỗ ngực "Tôi là họa sĩ" v́ thiên hạ sẽ biết ngay lập tức ḿnh có phải là họa sĩ hay không.

        Tôi rất nhột nhạt khi người lạ gọi tôi là nhà văn. Chức tước đối với tôi là một vấn đề không cần thiết, trừ khi ḿnh ở trong một môi trường bắt buộc phải dùng như sở làm hay tại ngũ.

        Hai năm trước tôi có viết bài "Nỗi buồn quân phục" chỉ trích các ông cựu quân nhân của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa cho dù chiến tranh đă chấm dứt từ thời đại đồ Đồng, bây giờ cứ tưới hột sen lợi dụng cơ hội mặc quân phục để gặp thiên hạ khoe ngày xưa ḿnh là Đại Úy, Trung Tá, Thiếu Tướng. Có một điểm ngồ ngộ là không ai khoe ngày xưa ḿnh cũng là "sĩ": hạ sĩ, thượng sĩ, trung sĩ..., mà người nào ngày xưa cũng đều là Tướng với Tá. Thật là một huyền bí của tạo hóa v́ tôi chưa bao giờ gặp người nào là binh nh́, binh nhất của quân đội VNCH trong suốt thời gian hơn 40 năm sống ở Hoa Kỳ. Nếu đây là chuyện có thật -những lính tráng chạy loạn năm 1975 định cư  ở Hoa Kỳ toàn là Tướng với Tá, không một ai là binh nh́ cùi bắp- th́ cuộc chiến bại hai mươi năm đánh nhau thuở nào không thể đổ lỗi cho Cộng Sản mà nên đổ lỗi cho chính ḿnh: cấp chỉ huy bỏ chạy không hy sinh mạng sống để bảo vệ binh lính dưới quyền.

        Tánh tôi nhút nhát nên không muốn ai biết ḿnh làm nghề ǵ, đặc biệt là nghề không phải sở trường của tôi, văn sĩ. Nếu ngày xưa tôi lớn tuổi phục vụ trong quân đội, tôi sẽ không cần ba hoa chích cḥe nói cho người khác biết tôi mang cấp bậc ǵ. Nghề nghiệp của tôi không quan trọng (nếu ban đêm tôi làm nghề vũ nam múa sexy Chippendales th́ tôi lại càng nên giấu kín). Nhân phẩm và cá tính của một người mới là quan trọng. Tùy theo lối cư xử của ḿnh mà người khác sẽ có thái độ thân thiện, kính trọng hay không. Chức tước không thể nào khiến một người khác kính trọng ḿnh, ngoại trừ một chức: Tổng Thống. Vâng, chừng nào tôi làm Tổng Thống th́ tôi sẽ nói người khác giới thiệu: "Đây là Tổng Thống Nguyễn Tài Ngọc"... Nhưng óc tôi đầy sạn, và tôi sắp sửa đi thăm vua Lê Ngọa Triều nên chuyện tôi làm Tổng Thống sẽ muôn đời không bao giờ xẩy ra.

        Mỗi lần có người gọi tôi là "nhà văn Nguyễn Tài Ngọc", tôi nổi da gà cùng ḿnh v́ nghĩ rằng chữ "nhà văn" quá lớn, tôi không xứng đáng mang chức tước văn sĩ. Cái ǵ ḿnh không xứng đáng th́ nên nói huỵch tẹc cho người khác biết để người khác không trông đợi về ḿnh. Có th́ nhận, không có th́ từ chối, không nên nổ hơn tạc đạn để khỏi mang tiếng Bắc Kỳ chín nút giống như Bắc Kỳ hai nút: tôi không phải là văn sĩ, không như Bắc Kỳ hai nút nổ vung Tào Tháo gọi cảnh sát giao thông hay công an là chiến sĩ!

        Tiếng Anh có chữ oxymoron, nghĩa là hai từ ghép lại phản nghĩa nhau. Thí dụ như original copy (bản sao của original. Đă copy th́ làm sao là original?), clearly confused (rơ ràng hoang mang. Đă rơ ràng th́ làm sao hoang mang?), absolutely unsure (chắc là không chắc. Đă chắc chắn th́ làm sao không chắc?), liquid gas (một loại gas biến dạng thành nước. Liquid là thể lỏng, gas là hơi, hai thứ khác nhau). Chiến sĩ cảnh sát giao thông hay Chiến sĩ công an là oxymoron v́ nghe không phù hợp với nhau. "Chiến" là đánh trận. "Chiến sĩ" có nghĩa là lính đánh trận. Cơ hội của một quân nhân chết trận rất cao hơn là của dân chúng, của cảnh sát, của công an, v́ nghề của quân nhân là đánh nhau với địch quân. Công an hay cảnh sát giao thông chỉ giữ ǵn an ninh trật tự, điều khiển trật tự lưu thông, có đánh nhau với địch ngoại xâm đâu mà gọi là chiến sĩ? Hay là dân là địch, phải đánh nhau với dân, phải chiến thắng dân, chiến thắng địch, nên do đó mới gọi chiến sĩ công an, chiến sĩ cảnh sát giao thông?  

        Đây là thí dụ vài mẫu tin tôi thu nhập từ trang web Việt Nam gọi công an và cảnh sát giao thông là chiến sĩ:

        Tin tức từ lănh đạo pḥng cảnh sát giao thông tỉnh Hưng Yên cho biết, chiều ngày 10/11, một cán bộ chiến sĩ cảnh sát giao thông trên đường đi thực hiện nhiệm vụ điều tra một vụ tai nạn giao thông khác th́ bất ngờ gặp tai nạn.

        Và trong cái nóng “gay gắt” của mùa hè, trước những ḍng người ùn ùn kéo về các cơ quan, công sở… chúng ta dễ dàng nhận ra h́nh ảnh những chiến sĩ cảnh sát giao thông đang làm nhiệm vụ.

        Xác nhận vụ việc trên, Đại úy NNT, Đội phó đội Cảnh sát giao thông số 11,  cho biết chiến sĩ cảnh sát giao thông gặp nạn trên là Đại úy NDA. Hiện tại anh đang được cấp cứu tại BV Quân y 103 (Hà Nội). 

        Theo báo PL&XH, lănh đạo Công an huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La cho biết, bản chất vụ việc là một vụ tai nạn giao thông. Chiến sĩ Công an tỉnh Sơn La có thể do buồn ngủ khi lái xe trong đêm nên gặp tai nạn tử vong.

        Công an và cảnh sát giao thông có nhiệm vụ giữ ǵn, bảo vệ an ninh cho dân, không đánh nhau với dân nên không thể nào gọi là chiến sĩ. Chiến sĩ là người sẵn sàng bỏ mạng, hy sinh thân ḿnh đánh nhau với quân ngoại xâm như Trung Quốc, thành ra gọi chiến sĩ công an, chiến sĩ cảnh sát giao thông là nổ hơn bom nguyên tử ở Hiroshima, chỉ làm cho dân ghét v́ nói phét, dùng danh từ dao to búa lớn.

        Cũng tương tự với thí dụ đó, tôi không phải là dân chuyên nghiệp viết văn nên tôi không thể nào là văn sĩ.

        Theo tiêu chuẩn của tôi, nhà văn là người sống về nghề viết văn, phải là người nổi tiếng được độc giả khắp nơi công nhận, và có xuất bản sách (Tôi xin lưu ư một điểm là có vài trường hợp xuất bản sách chưa hẳn là văn sĩ v́ in sách ở Hoa Kỳ quá dễ. Ai in cũng được v́ mọi người đều có khả năng bỏ ra một số tiền nhỏ để in sách). 

        Về tiêu chuẩn thứ nhất, tôi không sống về nghề viết văn. Tôi viết v́ thích viết, lúc nào  chanh chua muốn căi nhau với độc giả th́ hào hứng viết, chứ không sống về nghề viết văn. Văn thơ không nuôi tôi, vợ tôi là người nuôi tôi vài năm sau này từ ngày tôi về hưu (bây giờ tôi là lệ-thuộc-vợ-sĩ) nên không thể nói tôi là nhà văn.

        Về tiêu chuẩn thứ hai th́ cho dù tôi đă xuất bản một quyển sách thơ văn truyện ngắn bẩy năm trước đây, các nhà văn khác th́ họ bán sách phá kỷ lục, trong khi số sách của tôi bán chỉ  đếm được trên đầu ngón tay (OK, OK, không tệ đến như thế, cả ngón chân nữa).

        Thành ra, theo tiêu chuẩn của chính tôi đặt ra, tôi không là một nhà văn. Nếu người nào vẫn không tin th́ tôi có thể dùng tự điển tra nghĩa của chữ "nhà văn" để chứng minh theo logic rơ ràng tôi không phải là một nhà văn.

        Theo định nghĩa của Tự Điển tiếng Việt của Nhà Xuất bản Khoa học Xă hội, Hà Nội, th́ nhà văn là người chuyên sáng tác văn xuôi và có tác phẩm có giá trị được công nhận.

        Tôi hội đủ 2/3 điều kiện theo định nghĩa "nhà văn" của Tự Điển tiếng Việt: tôi chuyên sáng tác văn xuôi và tôi có xuất bản tác phẩm. Thế nhưng tôi chắc chắn thơ văn hay tác phẩm của tôi không có giá trị được công nhận. Tôi viết tràng giang đại hải bao nhiêu là truyện ngắn, bao nhiêu là xă luận, bao nhiêu là chuyến đi du lịch thế nhưng nó không phải là những bài viết, tác phẩm có giá trị được công nhận như Trái Tim Phụ Nữ, Sao Em Vô T́nh, Thương Em Bức Xúc, Mông Em Ấn Tượng, Ngực Nàng Triển Khai, Yêu Em Quá Tải, Ai Tiếp Thu Em, Bổ Sung Ân Ái, Ôm Em Đột Xuất, Anh Giải Phóng Em Đêm Nay, T́nh Ḿnh Ùn Tắc, Nhớ Em Dai Diết, Phần Cứng Phần Mềm, Ái Ân Kiệt Suất, Cuộc T́nh Hưng Phấn (v́ có Đầu Ra Đầu Vào)....

        Tôi đă đưa ra hai lư do tôi không phải là nhà văn: một là theo quan điểm của tôi, và một là theo định nghĩa của Tự Điển tiếng Việt, Nhà Xuất bản Khoa học Xă hội, Hà Nội. Nếu ai vẫn c̣n chưa được thuyết phục th́ tôi xin đưa ra một lư do thứ ba: vợ tôi. Vợ tôi là người chung sống với tôi 31 năm nay, biết rơ tôi hơn hết tất cả những người khác, và do đó có đủ thẩm quyền để phê b́nh tôi có phải là nhà văn hay không. Theo nàng th́ tôi nhất định không phải là nhà văn: "Nhà văn cái quái ǵ! Viết lách tốn bao nhiêu th́ giờ mà chẳng mang về một đồng xu nào. Để th́ giờ ấy đi làm kiếm ra tiền th́ hữu ích cho gia đ́nh hơn".

        Lời phê b́nh của nàng tuy điềm đạm nhưng không kém phần cay cú. Dưới mắt nàng, tôi không bao giờ là nhà văn. Cho dù có cắt nghĩa từ sáng hừng đông cho đến khi chiều tà mặt trời lặn, tôi biết là sẽ chẳng bao giờ thuyết phục được nàng thay đổi ư kiến về khả năng tôi có thể là văn sĩ.

        V́ thế, chỉ c̣n có một cách duy nhất là t́m bồ nhí để bồ nhí sẽ hân hoan đồng ư tôi đích thực là nhà văn. Thế nhưng t́m bồ nhí trong thầm lén để vợ tôi không phát giác th́ khó hơn làm Tổng Thống.

        Buồn nào hơn đêm nay.

 

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/

April 2016