Du lịch Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản

- Phần 2

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/trangNTN.htm

Đoàn xe đạp đua thắng vô địch từ Rex đến Eden

Mỗi lần đi ra nước ngoài, nhất là ở Việt Nam, ba, bốn đêm đầu tôi ngủ chỉ có vài giờ đồng hồ. Ở SàiGòn ra đường vào lúc bốn, năm giờ sáng xem sinh hoạt chung quanh khi bầu trời còn là một màn đêm tĩnh mịch, khi tất cả mọi người còn yên giấc là một cái thú tôi rất thích.

Đêm đầu tiên mười hai giờ rưỡi đêm tôi mới nhắm mắt, thế mà ba giờ rưỡi sáng tôi đã dậy. Ở ngoại quốc hay ở Việt Nam,các khách sạn đắt tiền nước ngoài làm chủ, toàn bên trong khách sạn từ phòng ngủ đến khu tiếp tân mở máy lạnh 24/24. Các khách sạn Việt Nam làm phần lớn hệ thống máy lạnh chỉ là từng phòng, từng nơi một nên để tiết kiệm điện, chiều tối bắt đầu 10, 11 giờ đêm là chỉ có phòng ngủ là khách tự ý có thể mở máy lạnh lúc nào cũng được, còn tất cả khu tiếp tân, hành lang... máy lạnh tắt hết. Rex không rơi vào trường hợp ngoại lệ nên 3,4 giờ đêm vừa đi ra khỏi phòng là chỗ nào cũng nóng (thang máy của Rex thì nóng 24/24 vì không có máy lạnh). Tôi nhìn các anh tự vệ nhân dịp vắng khách nhắm mắt say ngủ mà tự nhủ thầm làm sao các anh ấy có thể ngủ được, nhưng chợt nhớ ra ngày xưa nhà tôi ở Bàn Cờ trên lầu nóng như thiêu đốt mà tôi vẫn an giấc... nghìn thu, nên tôi nghiệm ngay ra chân lý ở đâu quen đó.

Ra đường thấy lác đác vài xe chạy, thỉnh thoảng một hai người quảnh gánh đi bán sớm. Nhìn lên bầu trời thấy vị trí của những ngôi sao giống y hệt tôi thấy ở bên Mỹ mới hôm qua, hôm kia, thế mà hôm nay tôi đã ở Việt Nam. Cũng cùng ý tưởng đó, 40 năm trước tôi ở Việt Nam, nay tôi lại ở Mỹ. Đời có lắm nhiệm mầu, mười ông Đạo Dừa cũng không ai giải thích nổi.

Chờ đên khi trời sáng hẳn, sáng nào tôi cũng đánh bộ một vòng chụp hình.

Đường Nguyễn Huệ mới sửa nối thẳng từ UBNDTP đến bến Bạch Đằng.

Nếu ai cần toilette, xin mời xuống hầm Củ Chi:

Tòa nhà Bitexco có sân đáp cho trực thăng.

Bến Bạch Đằng không thay đổi mấy so với 1975. Lèo tèo một vài nhà cũ kỹ nho nhỏ. Một tí sân cỏ vẫn còn đó, và như ở công viên khắp nơi, chỗ nào có một dải sân xi-măng hay tráng nhựa bằng phẳng là nơi đó có sơn kẻ sân đánh cầu, rất thông dụng với dân chúng ra chơi đánh cầu mỗi sáng sớm.

Đường Bến Bạch Đằng trước 1975 bây giờ đổi tên thành Tôn Đức Thắng. Tôi chụp hình này lúc sáng sớm nên ít xe. Bắt đầu từ 9, 10 giờ trở đi xe cộ sẽ đông như mắc cửi. Để ý có xe chạy ngược hướng bên tay phải. Đây là chuyện thường tình mà tôi không hiểu tại sao không trừ khử được việc vi phạm lưu thông nguy hiểm, bất tuân luật lệ như thế.

Honda chi chít khắp nơi,

thế mà vẫn có xe hơi, mới tài!

tượng Trần Hưng Đạo một thời,

tôi nhìn lòng dạ bồi hồi xót xa

xích-lô đây đó vẫn còn,

đồng tiền khó kiếm, mỏi mòn sinh nhai.

Nhân viên xây tân cảng trên đường Lê Lợi sáng sớm ngồi chờ mở cổng vào làm việc .

Tượng Trần Nguyên Hãn tháng 11 năm ngoái tôi có viết trong hồi ký là chân bên phải gẫy nhưng không thấy tu sửa. Bây giờ thì cả tượng Trần Nguyên Hãn và Quách Thị Trang đã bị dẹp bỏ.

tượng Trần Nguyên Hãn trong mơ,

người về, tượng có trông chờ hay không?

Tôi kèm theo thêm một bức hình thứ hai, chụp cùng một lúc, cùng một cảnh mà vợ tôi chụp cho tôi để tôi có vài lời bình phẩm Đông Châu Liệt Quốc. Những lời tôi nói sau đây chỉ là ý kiến phê bình xây dựng chứ không hề dám chê vợ nên mong là nàng biết để không nổi trận linh đình, mây bay vần vũ.

Rất nhiều người, nhất là bạn bè ở Việt Nam, hỏi tôi dùng máy camera hiệu gì mà sao thấy quá tinh vi, chẳng thấy tôi canh kiếc gì cả, người vừa đứng chưa kịp sửa soạn sắc đẹp thì tôi đã chụp rồi, và hình chụp bình thường trông được lắm.

Câu trả lời là máy của tôi cũng thường như các camera khác. Chỉ khác là trước khi chụp, tôi đã nghĩ ra cảnh phông đằng sau nên chụp ra sao, và nên chụp ở góc cạnh nào. Vì thế khi đưa camera lên mắt thì camera đã chĩa ngay vị trí muốn trong đầu, tôi chỉ có việc bấm.

Trong khi những người không có mắt nghệ thuật nhìn sẵn đã biết nên chụp phông sau như thế nào, thì một là canh tới canh lui, hai là chụp đại cho xong như... vợ tôi.

Khi chụp hình người ta, có ba tiêu chuẩn mình phải quyết định để canh phông phía sau cho phù hợp:

1. Người quan trọng hơn cảnh: Trong hình dưới đây hoa chỉ là phụ thuộc, tôi muốn người nổi bật nên để người vào giữa hình. Khi một người xem tấm hình này, mắt họ sẽ bắt buộc tập trung vào người, không vào hoa.

2. Cảnh và người quan trọng như nhau: Ảnh dưới đây tôi muốn sự chú trọng vào cả hai, người đi bộ và đại lộ nhộn nhịp ở Seoul. Cả hai đều quan trọng: nhờ người đi bộ mà một con đường bình thường trở nên sống động, và nhờ cảnh đường xá rộng lớn, sạch sẽ, nhà lầu cao nghệu, xe bus có tiếng Hàn Quốc mà người đi bộ nổi bật hẳn lên, cho dù giầy có đạp lên vật thừa thãi của chó berger người xem cũng sẽ chẳng ai để ý vì họ đang chăm chú nhìn vào cảnh thành phố phía sau và người đi bộ phía trước. Cả cảnh lẫn người đi bộ mình phải tìm cách cho vào giữa tấm hình.

3. Cảnh quan trọng hơn người: Đây là trường hợp của tấm hình này. Người ở đây chỉ là phụ thuộc. Sự quan trọng là Chợ Bến Thành và quảng trường Quánh Thị Trang, nơi tượng Trần Nguyên Hãn và Quách Thị Trang bây giờ đã phá sập hay dỡ đi, không còn nữa. Vì thế tôi canh cho chợ Bến Thành và nền của quảng trường vào gần giữa tấm hình, vợ thì tôi cho qua một bên. Vì sự chú trọng nhắm vào quảng trường và rác rưới người ta vất qua đêm, tôi chụp bầu trời thật ít, nền gạch của quảng trường thì nhiều ở phía trước.

Trong khi đó, khi vợ tôi chụp tôi thì:

1. Bầu trời gần một nửa tấm hình, vô ích, phí diện tích tấm ảnh vì trời chẳng có gì để xem.

2. Cho tôi gần vào giữa: thứ nhất là che mất quảng trường, thứ hai bây giờ tôi là người quan trọng hơn cảnh, mà trong trường hợp này cảnh chợ Bến Thành và quảng trường Quách Thị Trang nhất định là quan trọng hơn tôi.

3. Vì lấy bầu trời quá nhiều thành thử nàng phải cắt tôi một nửa, không cho thấy hai đôi chân nõn nà của tôi, và đất của quảng trường còn lại tí xíu.

4. Nàng không để ý nên gắn trên đầu tôi ăng-ten có tần sóng 1000 cây số.

5. Không biết nàng có ý định quay và đạo diễn phim : "Chồng tôi đến Hỏa Tinh" hay không mà bên trái trên cao lại cho vào một phần của cột đèn đường, hay là một phần của xe gửi lên Hỏa Tinh?

Đường Trần Hưng Đạo (lưu ý là tôi chụp vào lúc sáng sớm nên ít xe cộ)

Nhà mới, cũ xen nhau lẫn lộn. Căn nhà này ngày xưa của ông bà nội vợ tôi (đã bị người ta lấy mất lâu lắm) được xây lại mới đây,

trong khi căn đối diện bên kia đường hoàn toàn không tu sửa sau 1975.

sáng ra đi tập thể thao:

SàiGòn mỗi sáng, phong trào gần xa.

bà này mặc áo bà ba

đầu đội nón lá, cũng ra tập tành.

ở Mỹ không thấy giăng dây,

Việt Nam biểu ngữ treo đầy khắp nơi.

building rộng hẹp tùm lum,

nhìn như có vẻ không cùng luật xây.

bán hàng vài món lơ mơ,

cụ già cực nhọc, không nhờ được con.

Buổi trưa tôi đến một bệnh viện tư thăm người quen. Tôi nghe kể những chuyện hãi hùng ở nhà thương công bệnh nhân nằm la liệt ở hành lang, nhưng ở nhà thương tư này khắp nơi từ hành lang đến phòng bệnh rất tươm tất. Phòng tôi đến thăm có ba giường, mỗi giường lệ phí là 600,000 đồng một ngày (khoảng 30 dollars). Lệ phí này chỉ là tiền phòng, chưa tính tất cả tiền khác như bác sĩ, thuốc men, ăn uống... Hoa Kỳ là quốc gia với lệ phí y tế rất đắt. Đàn bà đi sanh chỉ ở một đêm trong nhà thương giá trung bình là $3,500 dollars (người đi làm thì hãng bảo hiểm trả). Cách đây năm năm tôi làm soi ruột, colonoscopy, chỉ ở trong nhà thương có năm tiếng đồng hồ, lệ phí là $5,500 dollars (tôi trả $100 dollars, phần còn lại bảo hiểm trả).

Ở giường kế bên có một bà cụ 98 tuổi.

Tôi thích bắt chuyện với người già vì hầu hết người già như con nít, ai cũng muốn nói chuyện. Nói chuyện trên trời dưới đất một đỗi, tôi cố tình chọc cho bà cụ cười, thì tôi chắc chắn thị giác bà cụ không còn tinh tường khi bà cụ hỏi:

- Tóc ông bạc trắng cả, chắc ông cũng già như tôi?

Cố nén nỗi đau buồn tức tửi trong lòng vì tôi trẻ măng như thế này mà bà cụ lại bảo tôi già, tôi trả lời:

- Dạ không, cháu chỉ "mới" có 57 tuổi.

- Ồ, chỉ có 57 thôi sao! Ông vẫn còn trẻ lắm so với tôi.

và rồi bà cụ tiếp thêm:

- Ông vui tính quá. Tôi có mười đứa con gái, đứa lớn nhất 75 tuổi. Ông muốn lấy đứa nào thì tôi gả nó cho ông.

Về lại hotel, sẵn đang ở SàiGòn tôi muốn gọi taxi đi nhẩy cầu Bình Lợi tự tử, may mà vợ tôi can mãi nên tôi mới đổi ý.

Buổi tối vợ chồng Phương Dung hẹn đi ăn lúc 7 giờ ở nhà hàng Kobe Teppanyaki ở 13A Tú Xương. Teppanyaki là món thức ăn Nhật, khách ngồi quanh quẩn ở bàn, Chef nướng thịt bò, hải sản, cơm chiên....ngay ở bàn trước mặt khách. Ở Hoa Kỳ chuỗi nhà hàng Nhật Teppanyaki nổi tiếng có khắp nơi là Benihana.

Kobe Teppanyaki 13A Tú Xương dạng như là vila, chúng tôi vào ăn trong một phòng riêng biệt, thanh lịch, trần nhà cao, rất khoảng khoát. Đúng là thịt bò Kobe: thật mềm, nhai tan trong miệng, ăn thật ngon. Chẳng những thịt bò Kobe mà còn có tôm hùm, ăn một lần nhớ đời vì vừa ngon, vừa nhiều, vừa khung cảnh lịch sự, vừa không gian xa vời nhưng quen thuộc của một thời quê hương tôi.

Buổi tối trên tầng số 5 sân thượng của Hotel Rex có một quán nước, Rooftop Garden Bar, "Five o'clock follies".

Họ bán cocktails và thức ăn. Có mấy anh làm xảo thuật thẩy chai rượu trên không trung (tôi làm có lẽ hay hơn), và một ban nhạc hát nhạc Mỹ.

Trong thời gian chiến tranh Việt Nam, quán nước này nổi tiếng vì là nơi ký giả Hoa Kỳ và ngoại quốc tụ tập nghe các cuộc họp báo của quân đội Mỹ về diễn tiến chiến tranh. Vì tin tức thường được thổi phồng sự thật với chiến thắng, các phóng viên báo chí Mỹ chế giễu gọi những cuộc họp báo này là "Five o'clock follies": những tin điên rồ vào lúc 5 giờ chiều

300,000 đồng (15 dollars) cho một cocktail là hơi đắt, nhưng họ quảng cáo mua một tặng một, có nghĩa là mỗi cocktail giá chỉ còn một nửa, 150,000 đồng.

Ở trên đây chụp cảnh buổi tối chung quanh thì "hết sẩy" :

Tôi lại ra đường Nguyễn Huệ chụp hình. Hai bên đường Nguyễn Huệ vẫn còn đường có ba lằn cho xe chạy, nhưng đến cuối tuần thì cấm xe hoàn toàn, dành cho người đi bộ. Thiên hạ ra đây rất đông vào buổi tối. Tôi để ý số người ra đây xem phần lớn là thanh niên thiếu nữ và gia đình lao động có con nhỏ.

Ở bất cứ thành phố nào của Hoa Kỳ dù to hay nhỏ - chẳng hạn như thành phố của tôi chỉ có 120,000 dân -, đều có đủ thứ sinh hoạt để dân đến giải trí: shopping mall, rạp ciné với khu ăn uống, thư viện, công viên với hồ bơi, sân đánh bóng rổ, sân tennis, bãi cỏ rộng mênh mông, sân đánh golf, khu bán hàng hầm bà lằng, rất nhiều siêu thị (trong siêu thị có quán cà-phê), chục tiệm Starbucks, McDonald's cho wifi miễn phí, đến ngồi mỏi mông không thèm về cũng chẳng ai đuổi. Trong khi ở SàiGòn dân số quá đông, thành phố chật hẹp thiếu nơi giải trí, nơi nào có dư một ít đất trống như ở Nhà thờ Đức Bà hay khu khách sạn Continental và Nhà hát Thành phố là buổi tối thanh niên thiếu nữ chạy xe gắn máy đến, chống chân xe lên rồi ngồi nói chuyện cả giờ.

Con đường Nguyễn Huệ đáp ứng được nhu cầu có nơi trống chỗ cho thiên hạ đến đi bộ thoải mái, dù rằng chỉ có hai nơi có nước bắn phun lên là lối giải trí duy nhất. Ở Hoa Kỳ những con đường vui nhộn đông đúc như thế này là có nhiều tiệm ăn uống, gian hàng bán đủ mọi thứ, ciné, dân chúng làm trò khỉ hay mặc quần áo Batman, Spiderman, Show girls... chụp hình với khách để kiếm tiền.

(còn tiếp)

Nguyễn Tài Ngọc

June 2015

http://www.saigonocean.com/index.php/en/