Hai Bản Nhạc T́nh

Nguyễn Tài Ngọc

http://saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/trangNTN.htm

 

 

 

 

 

Nếu một người độc thân hỏi ư kiến của một người đă lập gia đ́nh là có nên tiến bước sang ngang hay không, tôi bảo đảm một thiểu số vợ chồng đă trải qua kinh nghiệm xương máu sẽ cố vấn là thà  như vịt quay nướng trên ḷ lửa, thà như vịt quay khô trên ḷ lửa, thà như heo sữa chết trên ḷ lửa, chứ đừng yêu nhau, chứ đừng yêu nhau (Thà như  giọt mưa, Nguyễn Tất Nhiên).

Trong khi nếu hỏi tất cả những người đă nuôi chó là có nên nuôi chó hay không th́ trong 100 người, 110 người sẽ trả lời là nên. Lư do là chó trung thành, chẳng bao giờ căi, lúc nào cũng lưu luyến và mang niềm vui đến cho chủ.

 

 

Những người nuôi chó là những người không quản nệ hà bỏ th́ giờ chăm sóc nó: tắm rửa, nuôi ăn, dẫn đi bộ, và đại diện sở rác đô thành hốt phân chó. Nhà ở Mỹ sàn nhà lót thảm nên nuôi chó con trong thời gian huấn luyện, chỉ  cho nó biết đâu là khách sạn Sheraton (trong nhà) , đâu là cầu tiêu công cộng (ngoài vườn), là một thời gian cực khổ. Lúc tôi mang chó con Max về nhà ba tháng trước đây, cho dù bỏ bao nhiêu th́ giờ chỉ bảo thế nhưng dạy nó như nước đổ lá khoai, rất nhiều lần nó chọn lầm trong nhà là cầu tiêu công cộng. Đang ngồi loáy hoáy với phần cứng của computer mà phát hiện phần mềm của con Max ở trên thảm trong một góc nhà làm tôi đă nhiều lần tá hỏa tam tinh, nhồi máu cơ tim phải vào nhà thương cấp tốc. Max nó làm cho tôi có heart attack nhiều hơn là phát hiện vợ  mới mua xách tay Chanel đem về nhà.

Nhưng gian khổ đến đâu th́ vấn đề phát hiện ra kho tàng của chó xuất hiện trên thảm dễ chữa trị: chỉ cần mang máy giặt thảm ra lau thảm (tôi có đến hai cái to nhỏ);  và sau vài tháng, nó cuối cùng cũng t́m ra chân lư là ra ngoài vườn gió mát trăng thanh có lư hơn là ở trong nhà không khí bít bùng.

 

 

Không như vợ tôi rất thích chí dẫn hai con chó đi dạo mỗi buổi chiều sau khi ăn cơm tối, tôi không thích đi bộ nên ghét dẫn chó đi bộ mỗi buổi sáng. Nhưng muốn lười cũng không được v́ sáng sớm sau khi thức dậy, nếu thấy lâu quá không được dẫn đi chơi là cả hai con chó ngồi đợi ngay dưới chân tôi cho bằng được để được dẫn đi.

45 phút mỗi sáng dẫn chó đi bộ là cả một cực h́nh, cho đến khi một tuần trước đây tôi khám phá tôi có thể dùng iPhone con gái tôi cho tôi để nghe nhạc Việt Nam. Bây giờ th́ đầu óc tôi bị tiếng nhạc lôi cuốn nên có dẫn chó đi bộ đến Vạn Lư Trường Thành tôi cũng không thấy chán.

 

 

 

Tôi không quan tâm đến nhạc nhưng khi lái xe, hoặc như bây giờ dẫn chó đi bộ, nếu nghe nhạc Việt Nam, tôi thích nghe nhạc của ba nhạc sĩ: Nhật Ngân, Lam Phương, và Nhật Trường. Tôi thích nghe nhạc của ba người này v́ âm giai hay, điệu nhạc dễ nhớ dễ hát, lời nhạc tràn đầy chân thành mộc mạc, không trau chuốt, và ư tưởng gắn bó với quê hương.  Ngày xưa c̣n bé, qua sự dạy dỗ của bố tôi làm tôi ảnh hưởng sâu đậm  thơ của Trần Tế Xương, Nguyễn Khuyến và Nguyễn Công Trứ. Sự ảnh hưởng đó phản ảnh qua thơ văn của tôi cho đến bây giờ: trào phúng, chân thật, thế thái nhân t́nh, phụng sự xă hội, và t́nh yêu quê hương. Tôi thường nói với bạn bè là so với thời gian sinh sống ở Việt Nam chỉ có 17 năm và ở Mỹ 40 năm, Mỹ ngày nay đối với tôi là nhà, thế nhưng trong tận cùng tâm khảm tôi không thể nào quên được Việt Nam là quê hương máu mủ, và khi nghe nhạc của những nhạc sĩ này, nó khuấy động cảm xúc của tôi về quê hương cũ đến tột độ.

Các nhà thơ Việt Nam ta thời một ngh́n tám trăm lâu lắm chẳng ai viết về t́nh yêu, ngoại trừ duy nhất mỗi một bà Hồ Xuân Hương làm thơ t́nh, nhưng t́nh này chỉ chú trọng duy nhất vào  sự ái ân, thanh mà tục, tục mà thanh, xuất chúng độc nhất vô nhị đến măi bây giờ chẳng ai địch nổi. Tôi cũng không làm thơ về t́nh yêu,  và khác với phần đông những người trong lớp tuổi mơ mộng, tôi chẳng bao giờ thích thơ hay nhạc t́nh. Nhạc t́nh đối với tôi quá ủy mị, tôi không muốn yểu điệu yếu đuối "ngày nhà em pháo nổ anh cuộn ḿnh trong chăn" mà chỉ thích nhạc  cứng rắn quyết liệt như  "Như có vợ hiền trong ngày vui đại thắng".  Do đó, trong khi người khác thích nhạc t́nh của Ngô Thụy Miên, Vũ Thành An, Từ Công Phụng, Phạm Duy..., tôi ít bao giờ để ư đến.

Cái quan niệm ấy thay đổi khi tôi đi tản bộ với hai con chó, nghe hai bài nhạc t́nh do Nhật Ngân phổ nhạc, một là "Cơi bén t́nh thơ" của Luân Hoán mà anh Nhật Ngân đổi tựa đề thành "Một thời Đà Nẵng dấu yêu", http://luanhoan.net/audio/YouTube/coiben.htm

và hai là  "Kiếp sau" của Trần Mộng Tú https://www.youtube.com/watch?v=OzJhY5mGwLg.

Tôi thật mê thích hai bài này, thích đến nỗi ngày nào cũng nghe đi nghe lại, thích đến nỗi nhiều lúc tôi thả hồn lâng lâng theo tiếng nhạc, dẫn chó ra con đường cái quan lúc nào không biết, chẳng lưu tâm xe cộ có thể cán chó để lại tôi với nửa hồn thương đau.

 

với anh Nhật Ngân, 2009

 

Khác với những bản nhạc t́nh khác, thông thường chàng thương nàng quá rên rỉ: "đêm nay ai đưa em về..", "nhớ em nhiều nhưng chẳng nói, nói ra nhiều cũng vậy thôi, ôi đớn đau đă nhiều rồi...". "t́nh yêu đă hết, xót xa đă nhiều, đời thôi sẽ c̣n mai sau", "ngày nào người cho ta biết t́nh yêu đắm say...", nữ thi sĩ Trần Mộng Tú và thi sĩ Luân Hoán diễn tả được cá tính chân thật của nam nữ khi nói đến t́nh yêu trong thơ của ḿnh. 

Nhà thơ Luân Hoán đă lột bày được ư nghĩ của các đấng nam nhi khắp 4 vùng Chiến Thuật là  đàn ông chúng tôi là những người có ḷng độ lượng thương người, gặp cô nào cũng mê cũng thích. T́nh yêu của chàng trai trong thơ Luân Hoán lồng trong bối cảnh các địa danh tác giả sinh trưởng và lớn lên mà những người sống xa quê hương như tôi nghe không thể nào không chạnh ḷng v́ giống như người ḿnh yêu, nó bây giờ trở thành quá xa vời.  Cho dù các nàng ở thành phố nào: Thanh Khê, Thanh Bồ, Phước Ninh, Thạch Gián..., chúng tôi ai cũng thương đồng đều bằng các nàng ở Hải Châu, An Hải, Xuân Ḥa, Thuận Thành... Con tim của chúng tôi không hẹp ḥi mà trái lại c̣n dư rất nhiều ngăn để chứa t́nh thương cho nhiều nàng khác nhau. Thế nhưng trời cao có mắt: đàn ông gặp cô nào cũng yêu nhưng không một cô nào yêu lại ḿnh, và v́ thế hầu hết những bản thơ/nhạc t́nh với con tim tan vỡ tác giả đều là đàn ông.

        Người tôi yêu ở tứ tung
        Phước Ninh, Thạch Gián, Khuê Trung, Tam Toà
        Hải Châu, An Hải, Xuân Hoà
        Vườn ươm mấy cơi thơ t́nh trong tôi.

        Người tôi yêu ở tứ tung
        Nhưng sao chẳng thấy một người yêu tôi?

        " Cơi bén T́nh Thơ" ("Một thời Đà Nẵng dấu yêu"), Luân Hoán - Xin xem cả bài thơ ở     đoạn cuối)

Thi sĩ Luân Hoán.

Nguồn: http://luanhoan.net/tacpham/AnhKyNiem.htm

 

Tôi nhớ có xem một video mà một ông nhạc sĩ nào tôi không nhớ tên -bây giờ già rồi và vẫn ở cùng với người vợ lấy nhau cả chục năm-, nói là ngày xưa mặc dù đă lập gia đ́nh, ông ta gặp một cô gái xinh đẹp ông ta rất thích nên cảm tác một bản nhạc  v́ cô ấy, nhưng nói dối với vợ là viết bài nhạc đó cho vợ ḿnh (làm vợ ông ta quá ư là cảm động).

Nhạc sĩ Lam Phương tiết lộ khi c̣n ở SàiG̣n, sau 1975 đọc tin tức loan báo cô ca sĩ Họa Mi được chính thức đi hải ngoại, ông ta cảm xúc viết  bài nhạc "Em đi rồi". Cô Họa Mi là người rất đẹp, không hẳn chỉ Lam Phương mà đàn ông nào nh́n cũng mê, nhưng chỉ mỗi một Lam Phương có biệt tài biến chuyển những tư tưởng trong tâm khảm  thành một bản nhạc khó quên, buồn phiền sầu năo lâm ly bi đát khi người yêu của ḿnh ra đi để lại ḿnh với một con tim đau đớn.

Tôi xin mở ngoặc đóng ngoặc ở đây, lưu ư là một cô nhan sắc tuyệt đẹp như tiên giáng trần mới có thể lung lay con tim của đàn ông thi sĩ, nhạc sĩ chúng tôi để biến ư tưởng mộng mơ thành lời thơ lời nhạc tràn đầy lai láng, chứ một cô nhan sắc cỡ bà Năm Sa-Đéc th́ chúng tôi có ngồi trong toilette thiền mấy độ xuân về ư thơ cũng ngh́n năm táo bón.   

Ngược lại, nhà thơ Trần Mộng Tú diễn tả tâm trạng của một người phụ nữ khi lập gia đ́nh, lăng mạng nhưng chung thủy, không yêu ông chủ ngân hàng hay ông chủ ḷ heo Chánh Hưng  mà nàng lại yêu một chàng thi sĩ, và cho dù có nghèo đến mấy, kiếp sau cũng chỉ xin lấy thi sĩ làm chồng chứ không thèm lấy người lắm tiền như ca sĩ Đàm Văn Sến.

        Mặc đời người mua bán
        Mặc cuộc đời hơn thua
        Cả nhà làm thi sĩ
        Nên nghèo xác nghèo xơ

        Em cầu cùng thượng đế
        Kiếp sau có lấy chồng
        Xin lấy chàng thi sĩ
        Dẫu biết chàng tay không !

        "Kiếp sau", Trần Mộng Tú  - Xin xem cả bài thơ ở đoạn cuối

Nữ thi sĩ Trần Mộng Tú.

Nguồn: https://donghuongkontum.files.wordpress.com/2014/01/tran-mong-tu.jpeg

 

Nhà cố vấn liên hệ t́nh cảm John Gray năm 1992 viết quyển sách : "Men are from Mars, women are from Venus" (Đàn ông từ Hỏa Tinh đến, đàn bà từ Kim Tinh đến) phân tích sự khác biệt cá tính giữa hai phái nam nữ, với số sách bán hơn 50 triệu quyển, đứng trong danh sách sách bán chạy nhất liên tiếp trong 121 tuần. Ở đây, không cần một quyển sách dầy vài trăm trang, ông Luân Hoán và bà Trần Mộng Tú chỉ cần vài gịng thơ ngắn gọn đủ để cho chúng ta thấy sự khác biệt giữa nam và nữ giới, đàn ông gặp cô nào cũng thương nhưng chẳng cô nào thương ḿnh, và đàn bà th́ suốt đời chung thủy:  

                mặc người quân tử lắm bông,

        riêng em th́ chỉ một chồng mà thôi. 

 

Việc ǵ cũng thế, cái nào ḿnh biết làm th́ thấy dễ, người không biết làm mới thấy khó khăn. Nấu bánh chưng, thay thắng xe hơi, chụp h́nh... tôi làm được nên thấy  đơn giản, người khác làm có thể giỏi hơn nhưng v́ tôi làm được nên nếu thấy người khác làm, tôi không cảm thấy có ǵ khó khăn.

Nhưng thơ t́nh hay viết nhạc là việc tôi không làm được nên trong bài thơ "Kiếp sau" của Trần Mộng Tú, "Một thời Đà Nẵng dấu yêu" của Luân Hoán, khi đọc ư tưởng t́nh yêu đơn giản nhưng súc tích, nhẹ nhàng nhưng không trau chuốt, b́nh dị mộc mạc  nhưng thật thà, và nhất là đă được Nhật Ngân phổ nhạc với âm giai bắt tai dễ nghe dễ nhớ, tôi phải cúi đầu ngă nón khâm phục tài nghệ của cả thi sĩ lẫn nhạc sĩ.

Một trong lư do tôi không viết thơ t́nh là v́ tôi nhát gan. Theo tôi biết th́ nhà thơ Luân Hoán sáng tác bài thơ này khi ông đă lập gia đ́nh. Người yêu tôi ở tứ tung, nhưng sao chẳng thấy một người yêu tôi? Tôi mà viết lời nhạc phản động, phản cách mạng như thế này th́ bảo đảm Tổng Tư Lệnh Tối cao ở nhà tôi sẽ buộc tội và kết án là tôi có âm mưu lật đổ phá hoại một cuộc hôn  nhân bền bỉ với h́nh phạt trọng cấm tối thiểu ngủ 30 ngày ở pḥng khách.

30 ngày ở pḥng khách không được ngủ chung pḥng với vợ? Nhất định là tôi xin chịu thua:

        mặc ai gan dạ làm thơ,

mê nàng xinh đẹp mộng mơ khắp miền.

        riêng tôi tỉnh giấc không điên,

không làm thơ dại, không phiền canh ba.

 

Nguyễn Tài Ngọc

June 2015

http://www.saigonocean.com

 

Phụ chú:

CƠI BÉN T̀NH THƠ
Luân Hoán - tặng các bạn Đà Nẵng Quảng Nam

https://www.youtube.com/watch?v=a_CSMyAGKmg&

 

người tôi yêu, ở Lầu đen
cây cao lá rậm ánh trăng khó vào
trèo rào, tôi lén dán thơ
mạch t́nh dẫn những đường thơ đi về

người tôi yêu, ở Thanh Khê
quanh năm cát đóng quân che hải triều
buộc thơ, tôi thả thay diều
sáng khoe khoang gió xẩm chiều về không

người tôi yêu, ở Cầu Vồng
hương luồn hẻm cỏ những ṿng thanh xuân
nhiều khi gió lạc dấu lưng
treo thơ tôi ngóng ở từng ngă ba

người tôi yêu, ở Tam Ṭa
con đường, bụi, tóc đuôi gà bay chung
mắt thơ khuyến khích , nhắc chừng
mê, xin tự tiện, nhưng...đừng ghé vô

người tôi yêu, ở Thanh Bồ
tiếng cười đọng góc nhà thờ nuôi mây
ngày ngày tôi đợi gió bay
thở ra một ngụm thơ đầy mái hiên

người tôi yêu, ở Nại Hiên
vông đồng đóng chốt hữu biên canh chừng
giả đ̣ giày vướng lai quần
tḥ tay tôi lượm thơ từng búp xanh

người tôi yêu, ở Thuận Thành
mấy đường sắt rỉ cỏ xanh ṃn dần
bóng tôi cùng nắng lần quần
đọng thành vết sẹo trong ngần nhớ nhung

người tôi yêu, ở tứ tung
Phước Ninh, Thạch Gián, Khuê Trung, Thanh Hà
Hải Châu, An Hải, Xuân Ḥa...
vun vun mấy cơi đất tà ma chôn

hạt t́nh bén giữa môi son
nở tôi, tôi nở những con thơ t́nh
người yêu tôi, những con tinh
ngo ngoe sống thật hiển linh muôn đời

người tôi yêu, ở mọi nơi
nhưng chưa có được một người yêu tôi

(trích từ thi tập: Cỏ Hoa Gối Đầu)
--------------------------------------------------------------------

KIẾP SAU

Trần Mộng Tú

http://www.nhatngan.com/main/index.php/nhc-ph-th/214-kip-sau-nhc-nht-ngan-th-trn-mng-tu-ai-van-trinh-bay

 

 

Đêm qua em nằm mơ
Mẹ đem em gả chồng
Cho một chàng thi sĩ
Số chàng rất long đong

Hai vợ chồng làm thơ
Trong một gian lều cỏ
Mái dột mái cứ dột
Làm thơ vẫn làm thơ

Thơ chàng dán trên vách
Thơ em che trời mưa
Một đàn con tám đứa
Lớn lên chỉ mê thơ

Ngoài vườn đầy hoa nở
Trong ḷng ngập mộng mơ
Cửa lều thường không khép
Nên Xuân đến bốn mùa

 

Thơ chàng làm em đọc

Thơ em con đánh vần

Chàng không biết trừ, cộng

Em chẳng biết chia, nhân

Mặc người đời mua bán
Mặc cuộc đời hơn thua
Cả nhà làm thi sĩ
Nên nghèo xác nghèo xơ

Em cầu cùng thượng đế
Kiếp sau có lấy chồng
Xin lấy chàng thi sĩ
Dẫu biết chàng tay không.