Xem ciné M

 

Nguyn Tài Ngc

http://saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/trangNTN.htm

 

 

 

Sau bao nhiêu tuần tŕ hoăn như e sợ cuối cùng hẹn gặp một cô bồ chỉ biết qua email mà không biết mặt mũi ra sao, ngây thơ như Ngọc Hân Công Chúa hay già giặn như bà Năm Sa-Đéc,  hôm nay tôi quyết định đi xem ciné.

Tôi đă hỏi vợ tôi có muốn cùng đi hay không, nhưng vợ tôi từ chối v́ nàng nói chốc nữa sẽ đi gym tập thể dục và xem ciné phim t́nh cảm ở đó. Gym nơi nàng tập thể dục có một pḥng chiếu phim, thay v́ có hàng ghế ngồi th́ có chừng 40 máy treadmill đi bộ. Khách vừa đi trên treadmill tập thể dục, vừa xem ciné.

Phim xem ở đây không phải đang chiếu ở rạp, mà là phim đă chiếu ở rạp rồi sáu tháng  hay một năm sau tung ra thị trường bán dưới dạng DVD. Vợ tôi muốn xuống cân nên thích xem ciné kiểu này, vừa xem vừa đạp xe đạp hay đi bộ hộc x́ dầu, xuống mấy ngh́n ca-lô-ri thay v́ vào rạp ciné đă không xuống kư mà c̣n lên cân v́ mua bắp rang ăn và uống nước ngọt CocaCola mệt nghỉ (rạp hát gần nhà tôi để máy bán nước bên ngoài quầy, khách mua th́ được đưa một ly giấy, khách tự động đến bấm nút  soda ḿnh muốn, uống bao nhiêu cũng được).

Khi nói về màn ảnh đại vĩ tuyến Eastmancolor, hai vợ chồng tôi như người ở đầu sông Cầu Ông Lănh, người ở cuối sông Cầu Ông Lănh, chí lớn không bao giờ gặp nhau ở giữa sông Tương. Tôi chỉ thích xem phim đấm đá action "Máu nhuộm trước sân chùa", "Bốn nữ sát thủ khêu gợi", "Vợ tôi báo thù", "T́m đường tẩu thoát khi bồ nổi giận", "Em đẹp kinh hoàng", trong khi vợ tôi chỉ thích xem phim t́nh cảm "Em đi anh ở lại nhà nấu cơm", "Yêu anh v́ anh yêu em", "Cuộc t́nh thứ mười chín", "Hoa nở tối ngày", "Sao anh hổng nói?" , thành thử để cho nàng tự do, tôi đi xem ciné một ḿnh.

Người ta đi xem ciné thông thường rủ thêm người khác đi cho vui, nhưng tôi thích đơn độc nên đi xem một ḿnh không là một vấn đề. Hơn nữa, 30 năm lấy nhau đi đâu lúc nào cũng có vợ đi theo để  nàng vừa đóng vai người t́nh, vừa đóng vai gián điệp CIA nữ điệp viên 009 xem xét những hành vi khả nghi mờ ám của chồng với phụ nữ trên khắp vùng chiến thuật, vừa làm Thẩm Phán Tối Cao Pháp Viện tuyên án mười năm khổ sai khi phạm nhân  phạm lỗi, vừa làm  Giám Đốc Trung Tâm Cải Huấn Chí Ḥa theo dơi tù nhân thi hành án lệnh, nên có được vài giây phút không có Tổng Tư Lệnh Quốc gia đi theo th́ không khác ǵ trúng số độc đắc.

Sống ở xứ Mỹ sung túc nên đôi khi một người quên đi quá khứ khó khăn. Mặc dù có lúc tôi quên, nhưng trong tâm khảm tôi luôn nhớ đến những năm nghèo khổ ở quê nhà trước 1975. Ciné là một thí dụ điển h́nh. Ở bên Mỹ leo lên xe hơi lái một vèo ra rạp mua vé vào xem chỉ có 12 dollars, nhưng ngày xưa ở SàiG̣n đi xem ciné đối với tôi là cả một xa xí phẩm. Nhất là thời c̣n bé không được dịp bước chân vào rạp hát, chỉ xem phim tuyên truyền đen trắng mà tôi say mê theo dơi, tiếc hùi hụi khi phim chấm dứt.

Lúc tôi 5, 6 tuổi có một thời gian khoảng vài ba tháng mỗi Thứ Bẩy họ đem máy chiếu phim, dựng một màn ảnh ở băi sân rộng trước chùa Phước Ḥa gần chợ Bàn Cờ, rồi chiếu phim thời sự đen trắng loại ở rạp ciné thời bấy giờ chiếu trước khi xem phim chính: "Ngày mùng 5 tháng 10 vừa qua, Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm đi kinh lư ở ấp chiến lược...", "Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm cắt băng khánh thành trường tiểu học...." Mục kích được h́nh người, xe cộ di chuyển, và có cả âm thanh trên màn ảnh là một phép lạ nhiệm mầu dưới con mắt ngây thơ bé bỏng của tôi, dù rằng h́nh ảnh tôi xem không có mầu, không phải là một câu chuyện, mà là tin tức "chiếc áo mầu đen là mầu cán bộ...." .

Mở cửa garage vào xe sau khi hỏi vợ một lần nữa có đổi ư muốn đi hay không và nàng vẫn từ chối không đi, tôi lái xe đến rạp ciné, cách nhà chỉ có 15 phút. Ciné nơi tôi đi xem có 16 rạp. Bây giờ rạp ciné nào chỉ có một rạp (một màn ảnh) th́ trở thành khủng long thời tiền sử, biến mất gần hết trên thị trường Mỹ. Thay vào đó, rạp ciné mới bây giờ trung b́nh thường có 16 đến 30 rạp nhỏ, chiếu ít nhất mười phim cùng một lúc.

Rạp ciné có nhiều rạp nhỏ với ghế ngồi trên sàn phẳng không cao thấp, bây giờ lỗi thời, tiếng Anh gọi là multiplex. Rạp ciné thông dụng hiện hành bây giờ có rất nhiều rạp nhỏ ít nhất từ 12 rạp trở lên với ghế ngồi từ thấp lên cao auditorium seating (nói "nhỏ" nhưng thật sự rạp cũng to với cả trăm ghế ngồi), tiếng Anh gọi là megaplex.

Tôi không thích loại ciné mới ghế ngồi từ cao xuống thấp v́ dẫn vợ đi không dễ ǵ dở tṛ sờ soạng trong bóng tối, trong khi nếu tất cả ghế ngồi bằng nhau th́ ḿnh ch́m hẳn trong vũng lầy phù sa, dở tṛ du kích ôm bồ không sợ gớm tay người ngồi đằng trước đằng sau không thể nào thấy hành động bất chính của ḿnh, trừ khi họ liên lạc với CIA gửi máy bay không người lái drone bay lên không phận ciné thám thính hành vi đen tối của khán giả.      

Giá vé trước 6 giờ chiều là $10 dollars. Tiếng Anh suất daytime này gọi là matinee (ma-ti-ni). Sau đó là $12 dollars. So với những rạp ciné mới ở SàiG̣n bây giờ giá từ $3 đến $5 dollars th́ bên Mỹ quá rẻ.

Ngày xưa học lớp Đệ Lục năm 1972, tôi c̣n nhớ rất rơ là tôi chỉ có tiền đi xem ở rạp rẻ nhất thế giới Việt Nam Cộng Ḥa là rạp Đại Đồng trên đường Cao Thắng, và chỉ xem được xuất chiếu hai phim vào buổi sáng. Sau 12 giờ trưa cho đến tối giá vé đắt gấp đôi, 60 đồng thay v́ 30 đồng. Tôi không phải là loại người thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt, nên thà chỉ tiêu 30 đồng mà được đi xem hai lần, c̣n hơn là bỏ 60 đồng chỉ xem được một lần vào buổi chiều.

Cá tính cần kiệm của người ta không thể nào bỏ được. Ngày xưa thuở mới quen nhau tôi thường rủ vợ tôi đi xem ciné vào ban tối không-cần-biết-giá-đắt-đến-đâu để cho bồ biết ḿnh là dân shang; thế nhưng bây giờ lấy nhau 30 năm ván đă đóng thuyền, thuyền có đắm th́ chỉ chết theo thuyền chứ không thể nào bơi vào đất cạn sống sót trở về trên đường làng tươi mát nên mỗi lần rủ vợ đi ciné, tôi thường đánh thức nàng dậy vào lúc gà gáy sáng sớm b́nh minh để kịp đi xem suất đầu cho rẻ.

Ở Mỹ ai cũng lái xe hơi nên cơ sở doanh thương nào cũng phải có chỗ đậu xe. Siêu thị và rạp ciné là hai nơi có chỗ đậu xe nhiều nhất nên t́m chỗ đậu không mấy khó khăn.  

Tôi thích rạp ciné trước 1975 v́ rạp nào cũng có bảng tranh khổng lồ gắn trước rạp vẽ tựa đề và một cảnh trong phim.

Ảnh trên và dưới : Casino SaiGon. Nguồn: http://anhpoly.wordpress.com/?s=LeNgocKhaNhi+

Casino Đa-Kao. Nguồn: http://anhpoly.wordpress.com/?s=LeNgocKhaNhi+

Rạp hát Long Vân. Nguồn: http://anhpoly.wordpress.com/?s=LeNgocKhaNhi+

Ở trong rạp th́ bốn  bên tường,  trước cửa ra vào, hai bên quầy bán vé trưng bày nhiều photos phim đang chiếu hay sắp chiếu. Gần quầy bán vé lúc nào cũng có giấy khổ to đủ mầu in tóm tắt chuyện phim.

Ảnh trên và dưới. Nguồn: http://anhpoly.wordpress.com/?s=LeNgocKhaNhi+

Tất cả những yếu tố này kích thích người đi đường nâng cao ḷng bồn chồn chờ khi phim tŕnh chiếu sẽ đi xem*.

Trước 1975 ở SàiG̣n đến rạp ciné hào hứng, thích thú bấy nhiêu th́ ở thành phố nhỏ tôi ở bên Mỹ cái kinh nghiệm ấy lại càng buồn tẻ bấy nhiêu. Không có bảng vẽ tranh sơn dầu to khổng lồ trưng bày ở mặt tiền mà chỉ có vài bích chương nhỏ quảng cáo phim.

Không có photo, giấy tóm tắt chuyện phim. Không có người đông ồn ào, tất cả vắng lặng như chùa bà Đanh. Nếu ai nh́n lầm rạp ciné ở Simi Valley là nhà quàn th́ chắc cũng không sai mấy.

Có một sự việc tôi không hiểu tại sao rạp ciné Mỹ chỉ bán bắp rang mặn muối với , không nơi nào bán bắp rang ngào đường. Đi xem ciné không bán bắp rang ngọt như đám cưới thiếu cô dâu, như giường nằm thiếu nệm, như cua rang muối thiếu cua. Cả một sự thiếu xót lớn lao làm sự chú ư của khán giả lung lay khi xem phim, người yếu tinh thần có thể phải xin nhập viện vào nhà thương Chợ Quán.

Một khi đă tŕnh vé vào trong rạp, trên nguyên tắc mua một vé th́ chỉ xem được một phim, nhưng khách có ở cho đến một giờ sáng khi rạp đóng cửa xem liền tù t́ mười phim từ rạp này sang rạp khác th́ cũng chẳng ai nói, chẳng ai soát vé (Ở đây tôi chỉ nói về rạp hát tỉnh lẻ Simi Valley của tôi, chứ c̣n những rạp hát Mỹ ở khu phố  đông dân cư th́ chắc không có chuyện này).  Lư do nhân viên không kiểm soát v́ họ hy vọng ở càng lâu khách càng đói bụng, không thể ra ngoài mua phở Pasteur hay bánh cuốn Tây Hồ nên khách  bắt buộc phải mua bắp rang muối trộn bơ của rạp ciné bán để ăn lót dạ.

Khoảng mười năm trở lại đây, tôi không c̣n hào hứng xem phim ở ngoài rạp nữa, v́ nhiều lư do. Ngày xưa khi c̣n ở Việt Nam tôi mê xem ciné v́ tôi có cảm tưởng lạc vào một thế giới kỳ lạ không giống xă hội nơi ḿnh ở. Tiếng Pháp, tiếng Anh của các tài tử trong phim Âu Mỹ nghe thật hay. Đặc biệt tiếng Anh lúc nào nghe tôi cũng có cảm tưởng là ngôn ngữ của họ bắt đầu toàn là bằng vần "sh́, sh́". Tuy rằng không hiểu nhưng tôi nghe say mê, mặc dù đôi lúc phải đọc phụ đề Việt ngữ trối chết. Các tài tử Tây Phương da trắng đẹp trai, đẹp gái, ai ai cũng cao lớn so với người Việt Nam.

Sang Mỹ ở gần 40 năm, mắt tôi quen nh́n người da trắng nên không c̣n thấy lạ. Tôi không c̣n thấy  ai cũng đẹp mà thấy có người trời cho không được đẹp. Màn ảnh đại vĩ tuyến trong ciné ngày xưa làm  tôi có cảm tưởng tài tử ai cũng to lớn nhưng thật ra tôi gặp ngoài đời nhiều người nhỏ con hơn tôi. Ciné thổi phồng chiều cao của tài tử, nhất là những cảnh đóng trong phim trường studio v́ nhà cửa, khung cửa,  họ xây theo tỷ lệ nhỏ bằng 3/4 thật sự ngoài đời. Lư do là để khi quay phim với bối cảnh nhà cửa chung quanh, nhất là gần khung cửa lớn hay cửa sổ, v́ nó nhỏ bằng 3/4 khung cửa thật, các tài tử sẽ trông cao hơn b́nh thường.

Đường phố, xe hơi nhà lầu ngày xưa xem phim tôi cứ mường tượng ở một hành tinh nào, bây giờ chính tôi sống trong đó nên không c̣n thấy lạ. Cái ngôn ngữ toàn là tiếng "sh́, sh́" ngày xưa tôi nghe say mê v́ không hiểu, bây giờ chính tôi có thể nói. Khi nghe một cuộc đàm thoại bằng tiếng Anh, tai tôi không c̣n nghe những âm "sh́, sh́", mà chỉ nghe những chữ b́nh thường riêng rẽ. Do đó, tôi không c̣n  thấy tài tử Mỹ trên màn ảnh ciné khác tôi một tí ǵ khi nói chuyện.

Tôi may mắn xem họ đóng phim một vài lần ở ngoài đường, cảnh đánh nhau thật là giả tạo. Trên màn ảnh khán giả xem sống động v́ họ cho thêm vào nhạc và âm thanh, và càng ngày càng dùng nhiều computer-generated imagery (CGI)  (computer tạo ra h́nh ảnh). Những phim mấy năm trước đây dùng CGI làm cách mạng thay đổi hẳn cách làm phim là Avator, The Matrix, Lords of the Rings, Titanic, Toy Story, Jurassic Park.... Đi xem ciné mà trong đầu cứ nghĩ là cảnh giả tạo th́ mất hay.

Bao nhiêu lư do tôi đă liệt kê làm cho tôi bây giờ không c̣n hồ hởi đi ra ngoài rạp xem ciné, và đó là tại sao ở phần đầu của bài viết, tôi chần chừ do dự quyết định có đi xem ciné hay là không.

Lần này tôi xem hai phim: Dawn of the Planet of the Apes - B́nh minh của hành tinh khỉ  Guardians of the Galaxy  - Vệ binh dải ngân hà.

Guardians of the Galaxy là phim sci-fi (science fiction). Thú thật là tôi không thích xem loại phim khoa học giả tưởng phi thuyền quá mức tân kỳ bắn nhau, và người trên những hành tinh khác là thú vật, như trong phim này. Khoa học giả tưởng kiểu như thế thật là xem thường bộ óc kiến thức của tôi, dù rằng mức độ thông minh của tôi thấp c̣n hơn Thung Lũng Chết ở California (Death Valley), cao độ là trừ 282 feet (86 m) thấp hơn mặt biển.

Dawn of the Planet of the Apes tương đối hay. Đây là phim thứ tám về hành tinh khỉ từ khi phim đầu tiên Planet of the Apes với tài tử chính là Charlton Heston ra mắt vào năm 1968. Phim đầu tiên này hốt bạc và v́ thế họ cứ liên tiếp đóng thêm những phim khác.

Khi mới sang Mỹ xem phim Planet of the Apes lần đầu tiên trên TV, tôi rất mê v́ thấy lạ:  họ hóa trang người ta thật giống khỉ. Lúc ấy diễn viên chỉ mang mặt nạ khỉ mà khán giả c̣n thấy giống, huống ǵ bây giờ 46 năm sau, với kỹ thuật CGI tột đỉnh, diễn viên đóng phim nhưng computer "biến" người ta thành khỉ trong giai đoạn hoàn chỉnh, khán giả nào vào xem phim bảo đảm sẽ há hốc mồm kinh ngạc.

Ngồi vào trong rạp khi ánh đèn c̣n mở tờ mờ, xem những đoạn phim ngắn quảng cáo cho phim sắp ra trước khi phim chính Dawn of the Planet of the Apes chiếu, tôi đă có thái độ dửng dưng đi xem ciné là để qua th́ giờ, không hào hứng như đi Las Vegas xem vũ sexy Jubilee! khách sạn Bally's. Thế nhưng khi đèn đuốc tắt hẳn tối om, cả rạp im lặng, phim Dawn of the Planet of the Apes bắt đầu chiếu, tôi lâm vào mê hồn trận mê mẩn tâm hồn say mê theo dơi từ đầu đến cuối v́ những con khỉ 100% giống thật, không sai trật một tí nào**.

Sự say mê của tôi khi rạp tắt đèn bên trong đen ng̣m bắt đầu chiếu phim chính không khác ǵ chuyện của vợ chồng chúng tôi. Ban ngày chẳng có ǵ hào hứng nhưng mọi sự thay đổi một khi trời trở tối màn đêm buông xuống. Vợ chồng tôi vào pḥng ngủ, căn pḥng bao trùm bằng một sự yên lặng tĩnh mịch đồng lơa cho một chuyện ghê gớm sắp sửa xẩy ra.

Nằm cạnh vợ, tôi đưa một tay choàng qua eo ếch nàng. Làn da thịt mát rợi của người phụ nữ khác phái làm tâm hồn tôi bắt đầu mê mẩn. Choàng tiếp bàn tay năm ngón bên kia đang rạo rực sự thám hiểm vào ........

(ṭa soạn tự ư kiểm duyệt và đục bỏ).

 

Nguyễn Tài Ngọc

August 2014

http://www.saigonocean.com

 

Ghi chú:

*Xin mời đọc một bài viết, cũng như xem ảnh chụp rạp ciné trước 1975 ở link sau đây:

http://anhpoly.wordpress.com/?s=LeNgocKhaNhi+

 

**Click những link sau đây để biết làm cách nào họ tạo ra những con khỉ trong phim  Dawn of the Planet of the Apes - B́nh minh của hành tinh khỉ  :

https://www.youtube.com/watch?v=DO6L4tc9LvE

https://www.youtube.com/watch?v=YfV8G9NGA40 

https://www.youtube.com/watch?v=lezfSnO9n5g

http://blogs.discovermagazine.com/outthere/2014/07/12/mind-blowing-digital-science-behind-new-planet-apes/#.U-prIGOAadk