Thư độc giả, tháng 10-2013

 

Nguyễn Tài Ngọc

http://www.saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/vanNTN.htm

 

 

Mỗi lần đọc báo Mỹ, thỉnh thoảng tôi hay vào xem mục trả lời thư độc giả v́ câu hỏi và trả lời ngắn, chỉ vỏn vẹn hai, ba câu hỏi, đôi lúc có những câu hỏi ngộ nghĩnh và câu trả lời cũng không kém phần linh động.

 

Tôi cũng nhận email độc giả viết cho tôi, phần đông là những lời khen tặng, không có ǵ để nói (email nào viết chửi bới th́ tôi dấu nhẹm bí mật quân sự quốc pḥng chứ ngu ǵ mà tiết lộ cho người khác biết?). Thỉnh thoảng mấy năm nhật thực đến một lần th́ tôi nhận một email thú vị. Ấy là thú vị cho riêng tôi, chứ c̣n  thú vị nên chia sẻ với bạn đọc th́ nó c̣n hiếm hơn nữa, hiếm như cơ hội vợ tôi lại có bầu sắp sửa sinh con.

 

Tuần vừa rồi tôi nhận một email như thế từ SàiG̣n. Nó hiếm như cơ hội vợ tôi lại có bầu sắp sửa sinh ba chứ không phải sinh con một mà thôi.

 

Đây là email đó. Tôi đă đổi tên người viết, nhưng họ và tên lót tôi vẫn giữ nguyên v́ đó là phần quan trọng của email này:

 

From: Nguyễn Tài Kiêu Căng

To: "taingoc1@yahoo.com" <taingoc1@yahoo.com>

Sent: Thursday, October 3, 2013 7:57 PM

Subject: chào chú Ngọc

 

Chào chú Ngọc,
 
T́nh cờ lên mạng đọc các bài viết của chú (trang http://www.saigonocean.com/trangNguyenTaiNgoc/trangNTN.htm), tôi có cảm giác chú có nét ǵ đó rất gần gũi với họ hàng nhà tôi, nên tôi mạo muội viết thư này gửi đến chú để xác minh thử. Trước hết xin giới thiệu với chú về tôi như sau:

- Tôi nhỏ tuổi hơn chú nhiều, sinh năm 1977 tại SG.
- Tôi có gốc gác cũng là ḍng họ Nguyễn Tài ở làng Bách Cốc, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định.

Cha mẹ tôi di cư vào Nam (tôi tên thật là Nguyễn Tài Kiêu Căng)


Theo tôi được biết, ḍng họ Nguyễn Tài có 2 đến 3 nhánh, lớn nhất ở Nghệ An, rồi Nam Định và Thanh Hoá. Qua bài viết của chú, tôi biết chú có gốc Nam Định, v́ thế tôi rất thắc mắc không biết chú và tôi có cùng nguồn gốc với nhau không. Nếu quả thật như vậy th́ thật là vui, thật thú vị v́ dẫu ǵ chúng ta vẫn giữ được ḍng họ Nguyễn Tài cho dù ở bất cứ đâu.


Rất mong nhận được hồi âm của chú.
 
Thân mến,


Nguyễn Tài Kiêu Căng

 

Tôi phải viết sơ qua bối cảnh Việt Nam Sử Lược của gia đ́nh tôi để các bạn có thể hiểu tâm trạng của tôi cũng như cái thú vị của email này đối với tôi đến chừng nào.

 

Bố mẹ tôi là người Bắc di cư vào Nam năm 1954, không có một người anh chị em chú bác cô d́ nào của bố mẹ tôi đi theo cùng vào trong Nam. Thật sự mà nói, tôi c̣n quá nhỏ tôi xa Hà Nội năm lên mười bốn khi vừa biết yêu, xin lỗi tôi viết sai, tôi chưa sinh ra đời khi bố mẹ tôi di cư vào Nam nên tôi hoàn toàn không biết bố mẹ tôi có anh chị em ở ngoài Bắc hay không.

 

Sau khi định cư tại Mỹ, tôi trở về Nam Định một lần duy nhất vào năm 1995, gặp lại gia đ́nh của một người chị cùng cha khác mẹ với tôi, và đó là những người thân ruột thịt duy nhất ở ngoài Bắc mà tôi gặp tận mặt.

 

Khác với những ḍng họ khác có tên lót quen thuộc như Nguyễn Văn A, Nguyễn Văn B, tên lót của gia đ́nh tôi rất đặc biệt, Nguyễn Tài. Anh chị em tôi chưa bao giờ gặp được một người khác có tên lót Nguyễn Tài, hay đọc báo chí, xem TV rồi  khám phá ra một người khác cũng có trùng tên lót  Nguyễn Tài. Ḍng họ Nguyễn Tài xuất xứ từ vùng đất Hỏa Ḷ Hilton rất hiếm, hiếm như khủng long đă bị diệt chủng.

 

Một anh tên Nguyễn Văn Cường c̣n có cơ hội là cháu bên d́ dượng/cô chú của cố Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, hay ông Nguyễn Văn Năm Giám Đốc Tín Nghĩa Ngân Hàng, chứ Nguyễn Tài Ngọc như tôi th́ không bao giờ được dịp liên hệ với một nhân vật quan trọng v́ chẳng có một nhân vật quan trọng nào mang tên lót Nguyễn Tài. Tôi thật sự đă nghĩ không bao giờ có những người cùng ḍng máu Nguyễn Tài với tôi ở ngoài Bắc, trừ con cháu của gia đ́nh của người chị cùng cha khác mẹ với tôi và những người thân của gia đ́nh một anh này ở trong Nam gọi bố tôi là chú, nhưng tôi không biết mối liên hệ "chú cháu" giữa bố tôi và anh ấy sâu sắc ra sao.

 

Thành thử ra không nói giấu ǵ với các bác, các cô, các chú là tôi rất ngạc nhiên khi nhận email của anh Nguyễn Tài Kiêu Căng v́ anh ta nói cùng mang gịng máu Nguyễn Tài với tôi. Thế nhưng càng ngạc nhiên bao nhiêu th́ tôi lại càng x́-nẹc bấy nhiêu khi đọc lối xưng hô trong email. Nó làm tôi bị ám ảnh, ngủ ban đêm giật ḿnh thức dậy nhớ lại Chương Tŕnh Lúc Không Giờ của Thẩm Thúy Hằng v́ tôi không ngờ rất có thể ḍng họ tôi lại có một tên Nguyễn Tài MC tối ngày kênh kiệu xưng ḿnh là "tôi" với tất cả mọi người, cho dù người ấy đáng tuổi chú bác anh ta.

 

Tôi viết trả lời:

 

From: Tai Ngoc <taingoc1@yahoo.com>
To: Nguyễn Tài Kiêu Căng
Sent: Friday, October 4, 2013 12:00 PM
Subject: Re: chào chú Ngọc


Chào cậu,


Gia đ́nh tôi cũng ở gần đâu đấy, nhưng có lẽ tôi không có thân nhân ǵ với cậu v́ gia đ́nh tôi nề nếp, phép tắc. Cậu biết là cậu nhỏ hơn tôi nhiều, thật sự cậu nhỏ hơn tôi đến 21 tuổi, mà cậu xưng "tôi"  với tôi th́ xin lỗi cậu, tôi không có họ hàng với cậu.

 

---------------------------------------------------------------------------------

Tôi tự nhủ sau khi gửi thư trả lời, anh chàng Nguyễn Tài Kiêu Căng đọc thư xong sẽ thấy xấu hổ làm một màn kamikaze, hay đập đầu vào gối tự vận v́ xưng "tôi" với một người hơn ḿnh hai mươi tuổi, thế nhưng tôi lầm to. Nguyễn Tài Kiêu Căng có liên hệ đến Nguyễn Tài MC nên thay v́ xấu hổ viết thư xin lỗi th́ Nguyễn Tài Kiêu Căng MC viết:

 

From: Nguyễn Tài Kiêu Căng

To: Tai Ngoc <taingoc1@yahoo.com>
Sent: Friday, October 4, 2013 9:20 AM
Subject: Re: chào chú Ngọc


Chào chú,


Trước hết cảm ơn chú đă có hồi âm. Tôi cũng xin lỗi chú v́ tôi đă nhận lầm người. Đúng như chú nói, tôi và chú không có nhân thân ǵ cả, bởi v́ như chú nói gia đ́nh chú nề nếp, phép tắc; trong khi gia đ́nh tôi th́ giữ được gia phong, chưa mất gốc. C̣n việc tôi xưng hô như thế với chú là có 2 lư do:


- Tôi chưa xác định được nhân thân với chú nên chưa biết xưng hô thế nào cho phải đạo. Tôi đoán chú tầm tuổi anh trai tôi (năm nay gần 60 tuổi) thôi. Cụ nhà tôi năm nay 80 tuổi rồi. Nếu xếp chú ngang hàng với cụ th́ chắc chú tổn thọ mất!


- Trong gia phả ḍng họ tôi th́ tôi ở đời thứ 14, trong khi các chi, các nhánh khác đă lên đến đời thứ 21, do vậy rất nhiều người tuy đă lớn tuổi hơn tôi nhưng đều xưng tôi là ông hoặc là chú.
Rất xin lỗi v́ đă làm phiền đến chú. Hăy xem như tôi chưa từng gửi thư cho chú vậy.


Kính chúc chú cùng gia quyến nhiều sức khỏe. Xin kính chào,


Nguyễn Tài Kiêu Căng

 

Tôi đă định là không trả lời anh này nữa, v́ không đáng để tôi tiếp tục cuộc đàm thoại. Thế nhưng tối đi ngủ cái ư nghĩ có một người cùng gịng họ Nguyễn Tài vênh mặt kênh kiệu, người khác có thể tưởng lầm tôi liên hệ ruột thịt th́ sẽ làm tổn hại tăm tiếng gia đ́nh chúng tôi, tôi cần ra ṭa xin bồi thường năm cắc danh dự. V́ thế tôi mới quyết định viết bài này, thứ nhất là để phân tích văn phạm, và thứ nh́ là nói phải trái để cho anh Nguyễn Tài Kiêu Căng và những người như anh ta sáng mắt ra khi xưng "tôi" với người lớn hơn ḿnh nhiều tuổi.

 

Khi gặp một người lạ vẻ mặt có vẻ xế chiều hơn ḿnh, một người khiêm nhường sẽ tự xưng ḿnh là cháu, là con, là em, tùy theo tuổi tác của người đối diện. Khiêm nhường là ǵ? Khiêm nhường là không tự kiêu, không tự cho ḿnh là hơn người, không giành cái hay cho ḿnh mà nhường cho người khác. Gặp một người lạ ḿnh gọi người ta là "anh/chị", xưng là "em", nhường cho họ vai vế lớn hơn ḿnh  th́ chẳng những ḿnh không mất một lông nách  mà c̣n làm cho người đối diện quư mến v́ ḿnh là người khiêm tốn, hạ ḿnh trước mặt họ.

 

Nếu ḿnh là cao-bồi vô danh "A man with no name" Clint Eastwood trong phim "A Fistful of Dollars", không thể hạ ḿnh, phải xưng là "tôi" v́ nhỡ họ nhỏ tuổi hơn ḿnh th́ không sao. Không có ǵ là bất lịch sự, không có ǵ là kiêu căng, nếu trong khi xưng "tôi" với họ, ḿnh nâng cấp người ta lên, gọi họ là "anh/chị", "cô", hay "bác". Đấy là trường hợp người ta xấp xỉ bằng ḿnh. Nếu người ta rơ ràng lớn tuổi hơn mà ḿnh cứ xưng là "tôi" th́ đó là ngang tàng phách lối.

 

Để ư là tôi không bao gồm luôn chữ "chú" với "anh, cô, bác" v́ "chú" có đến hai nghĩa khi một người gọi người khác là "chú":

 

-"Chú",  vai em của bố mẹ của ḿnh. Nhưng khi gọi họ là "chú" th́ ḿnh  phải xưng là "cháu".

-"Chú",  nghĩa là "chú mày", "chú em". Gọi người ta là "chú" nhưng ḿnh xưng "tôi" th́ ḿnh hàm ư người vai chú nhỏ hơn ḿnh. 

 

Anh chàng này viết rơ là biết nhỏ tuổi hơn tôi nhiều lắm, thế mà xưng "tôi", gọi tôi là "chú", chứng tỏ  anh ta ám chỉ tôi là chú em, vai vóc nhỏ hơn anh ta. Anh ta đúng là con... giời, kiêu ngạo không khác chi  sản phẩm của một nước Việt Nam siêu việt. 

 

Người kiêu căng thông thường không bao giờ biết nhận lỗi, lúc nào cũng cho ḿnh đúng. V́ thế anh ta tự biện hộ, nêu ra hai lư do:     

 

 - Tôi chưa xác định được nhân thân với chú nên chưa biết xưng hô thế nào cho phải đạo. Tôi đoán chú tầm tuổi anh trai tôi (năm nay gần 60 tuổi) thôi. Cụ nhà tôi năm nay 80 tuổi rồi. Nếu xếp chú ngang hàng với cụ th́ chắc chú tổn thọ mất!

 

Vừa đọc xong tôi biết ngay là anh ta nói phét chỉ mồm lưỡi. Anh ta đă đoán tuổi tôi bằng tuổi người anh trai th́ dây dưa mang tuổi bố anh ta vào làm ǵ? Nó đâu có đóng một phần quan trọng nào trong việc t́m hiểu danh xưng với tôi mà vẽ hươu vẽ vượn dùng tuổi bố để nói là không biết xếp tôi ngang hàng với anh hay bố của anh ta?

 

Anh ta đă đoán tuổi tôi tầm tuổi anh trai th́ tại sao không gọi tôi là "anh", xưng "em" mà gọi tôi "chú" theo nghĩa chú em vai nhỏ hơn anh ta, v́ anh ta xưng "tôi" với tôi? Thế có phải đây là một Nguyễn Tài MC Kiêu Căng không cần biết người khác bao nhiêu tuổi, lúc nào cũng cho cái tôi của ḿnh phải là thứ tự ưu tiên số một?

 

- Trong gia phả ḍng họ tôi th́ tôi ở đời thứ 14, trong khi các chi, các nhánh khác đă lên đến đời thứ 21, do vậy rất nhiều người tuy đă lớn tuổi hơn tôi nhưng đều xưng tôi là ông hoặc là chú.

 

Rơ ràng đây là một anh gàn dở dở ương ương kiêu căng tột độ hănh diện với ḍng họ anh ta ở đời thứ 14, không cần t́m hiểu vai vế người khác nhưng đoán ṃ ngay họ thuộc chi nhánh thứ 21, thứ 22..., thấp vai với ḿnh rất xa để những người khác liên hệ máu mủ phải gọi anh ta là ông, là chú.

 

Cho là phong tục Việt Nam phải theo thứ tự ḍng họ, làm sao anh Nguyễn Tài Kiêu Căng biết là tôi rất có thể thuộc vào đời thứ năm,  thứ sáu, đáng vai ông cố nội anh ta? Không biết người ḿnh chưa bao giờ gặp ở vị trí trong gia phả như thế nào mà đă nghĩ người ta vai vế nhỏ hơn ḿnh, quả thật là một người phách láo.

 

Người Mỹ có câu "respect has to be earned" . Sự kính trọng không phải tự dưng mà có, ḿnh phải cư xử như thế nào để người khác thấy mà kính trọng ḿnh. Những người theo phong tục cổ xưa sinh ra đời trong vai vế  hơn người khác như ḍng dơi hoàng tộc, nghĩ là người khác phải tôn trọng ḿnh chỉ v́ thứ tự họ hàng th́ nhất định không đáng cho ḿnh kính trọng một ly ông cụ nào.

 

Người đời thường nói: chuyện gia đ́nh không nên vạch áo cho người xem lưng. Trường hợp ở đây, chẳng những cho xem lưng mà tôi c̣n muốn người khác xem cả mông chuyện gia đ́nh tôi, của một người dám tuyên bố là có cùng ḍng máu Nguyễn Tài với tôi mà lại hành động hống hách kiêu căng không khiêm nhường. Tôi t́nh nguyện đơn thân độc mă nhất quyết khai tử cái tên Nguyễn Tài Kiêu Căng để không bêu xấu tên Nguyễn Tài Ngọc và cả ḍng họ Nguyễn Tài.

 

Tôi xin cảm ơn các anh chị, các cô, các bác, và các chú đă đọc hết bài viết này. Ấy chết, mải mê nói chuyện mà cái tính nết xấu xa nó đă gia nhập vào máu của em lúc nào không biết. Em xin thành thật xin lỗi và xin nói lại:

 

Em xin cảm ơn các anh chị, các cô, các bác, và các chú đă đọc hết bài viết này.

 

 

Nguyễn Tài Ngọc

October 2013

http://www.saigonocean.com