Mừng sinh nhật vợ

Tháng Mười là lại một năm nữa sinh nhật của vợ tôi, và lại một năm nữa tôi không mua hoa hồng tặng vợ. Năm năm trước đây, tôi có trình bày lý do tại sao tôi không mua hoa trong bài thơ Hoa hồng tặng vợ. Tuy là bài này đặc mùi Bắc kỳ, có nghĩa là những gì tôi nói về vợ tôi là chuyện tưởng tượng, thật thì chết liền, nhưng rất nhiều người tưởng thật, chê bai tôi hay nói xấu vợ.

“Năm nay rồi đó cũng qua.

Cũng như năm trước, chẳng hoa chẳng hồng.”

Năm nay tôi muốn viết vài dòng văn tự, dài hơn hai chữ Happy Birthday để vợ tôi sẽ thấy mùi mẫn hơn một bó hoa hồng. Chúng ta ai cũng quý chuộng ý tưởng của người khác về mình, nhưng gom ghép lại thành lời trên giấy trắng mực đen thì thích hơn là chỉ nói suông. Ai khen, nói một lần rồi sau đó mình không bao giờ nghe lại được nữa, nhưng nếu họ viết xuống giấy gửi cho mình thì cứ như là công trình sửa chữa đường phố ở SàiGòn, tồn tại mãi không bao giờ mất. Mình cứ mở tờ giấy ra đọc lời khen của họ năm này qua tháng nọ mà thấy phơi phới cõi lòng. Viết ý tưởng xuống giấy cũng là một đặc tính thuần túy của con gái: ngày xưa thời Trung học cứ mỗi cuối năm chỉ có con gái mới lưu truyền lưu bút cho bạn bè viết vài dòng kỷ niệm. Con trai thì thầm kín vỗ ngực ta đây nam tính nên chả làm lưu bút bao giờ. Thời ấy trí óc tôi tăm tối, cứ nghĩ con gái cải lương ơi sao là cải lương. Thế nhưng bây giờ nhìn lại bút tích của bạn bè xưa cũ trong lưu bút của vài cô cho tôi xem, giá trị vô giá, tôi phải công nhận là sự suy nghĩ của tôi về con gái viết lưu bút “cải lương” thật sai lầm. Trí óc tôi quá thiển cận so với các cô rất nhiều.

Tuy rằng tôi có lý do không mua hoa hồng tặng vợ, bạn bè nào biết vợ chồng tôi cũng đều nói lý do tôi không mua là vì tôi hà tiện. Có cãi quanh cãi quẩn đến đâu, mỗi năm chỉ có một lần sinh nhật mà tôi không dám bỏ ra vài chục đô-la mua hoa tặng vợ thì rõ ràng là quá hà tiện, không thể nào chối cãi được. Vì thế, trước quan tòa Thượng Thẩm khám Chí Hòa, trước bồi thẩm đoàn tỉnh Bạc Liêu, tôi dơ tay nghiêm chỉnh nhận tội. Thế nhưng việc nhận tội của tôi có giải thích, guilty with explanation.

Con người ta sống cần phải có lập trường minh định rõ rệt. Cương quyết giữ vững lập trường có thể có những lúc làm cho người đời cười mình khinh bỉ, có những lúc nguy hại đến cả tính mạng mình khi người không cùng quan điểm với mình nắm quyền sinh sát, nhưng cũng có lúc nó cũng bảo đảm đời sống của mình. Thí dụ rất rõ ràng là từ khi lấy vợ cho đến nay, tôi có một lập trường không thay đổi: cho dù vợ tôi nấu ăn có dở đến đâu lúc nào tôi cũng khen ngon quá. Nhờ cái lập trường bất di dịch ấy mà tôi vẫn còn sống sót sau 27 năm lập gia đình. Với sinh nhật hay Valentine’s Day, lập trường của tôi là không mua hoa cho bồ hay cho vợ.

Quãng đời niên thiếu của tôi quá nghèo túng không bao giờ có tiền túi, không bao giờ có tiền ăn sáng. Mỗi năm chỉ có mỗi một bộ quần áo mặc đi học, đi chơi nên tôi sống trong một thế giới thực tế không mộng tưởng, tôi sống trong một tình cảnh tranh thủ miếng ăn cho sự sống còn, đầu óc không dám nghĩ đến xa hoa. Biến cố 30-4-1975 lại càng cho tôi thấy đời sống khốc liệt với mọi sự trên đời không ý nghĩa: cái gì có hôm nay ngày mai mất, và cái biến cố ấy cũng cho tôi thấy sự nghèo khổ cùng cực của loài người. Vì vậy, tiêu 10, 20, 30 dollars cho một bó hoa, cho dù số tiền ấy có nhỏ đến đâu thì đối với tôi cũng là một sự phí phạm vô ích. Gia cảnh tôi không thuộc loại quý phái cao sang, ngày xưa tôi không có tiền mua hoa tặng bồ thì đến bây giờ cá tính tôi cũng không thể nào biến chuyển để bắt chước làm một điều gì không phải từ căn bản của đời sống cũ.

Thêm một lý do tôi không mua hoa tặng vợ: Ý tưởng ấy quá cải lương đối với tôi. Việc thương vợ cần tỏ ra bằng hành động một tuần bẩy ngày, một năm 12 tháng liên tu bất tận chứ không phải chỉ đợi đến sinh nhật vợ hay Valentine’s Day rồi ra tiệm mua một bó hoa hồng tặng vợ.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là trong lúc cư xử với nàng hàng ngày: kính trọng vợ ngang hàng như mình, không lớn tiếng hay nổi nóng với vợ.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là nhận thức đàn ông sức mạnh Hercules gấp trăm lần đàn bà nên tất cả việc nặng nhọc mình nên gánh vác: từ việc lau chùi nhà cửa, đem rác đi vất đến lúc nàng đi chợ về, ra phụ giúp mang thức ăn đồ đạc vào nhà.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là nghĩ đến nhu cầu của nàng, thỏa mãn nhu cầu đó trước khi nàng lên tiếng kêu ca cầu cứu đến mình như lau chùi xe nàng sạch bóng mỗi cuối tuần để sáng sớm Thứ Hai khi đi làm nàng ngồi vào trong một chiếc xe sạch bóng. Xếp đặt chương trình đi nghỉ hè trước khi nàng mệt mỏi trong việc làm lâu dài hằng ngày. Tự động nấu mì gói hoặc đi ăn tiệm ngày nào nàng thấy mệt mỏi đi làm về nhà không muốn nấu cơm (Nói như vậy nhưng không có nghĩa là lúc nào tôi cũng đoán đúng: tôi chuyên môn đoán là nàng cần giờ Tí Canh Ba nhưng mười lần thì tôi đoán sai đến chín lần).

Hoa hồng tặng vợ của tôi là tất cả cái gì tốt đẹp nhất nên dành cho vợ: vợ đi xe mốt mới nhất trong khi mình đi xe bò kéo.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là cố gắng sửa sai cái tật của chính tôi, của mấy ông chồng Việt Nam khi có bồ thì nói “Anh yêu em” trong cả trăm ngôn ngữ “Je t’aime”, “I love you”, “Ngộ Ái Nị”, “Te Amo”… thế nhưng một khi đã lấy em về rồi thì bỗng nhiên đau cổ kinh niên không bao giờ nói “I love you” với vợ.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là bảo trì nhà cửa máy móc, vật gì hư hại sửa ngay đừng chần chờ để khỏi bận tâm đến nàng.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là việc gì nàng muốn, yêu cầu mình làm thì mình làm không nệ hà. Nàng muốn mình chở nàng đi shopping? Ngoan ngoãn đi theo, lấy sách ngồi đọc trong khi chờ đợi. Nàng muốn đi thăm bạn bè? Câu hỏi cho nàng là “Em muốn đi lúc nào?” chứ không phải “Tại sao em muốn đi?”

Hoa hồng tặng vợ của tôi là kính trọng tự do cá nhân của nàng: nàng muốn thức khuya thì thức, muốn đi shopping thì đi, muốn đi chơi với kép nhí thì cho đi... luôn.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là tiền lương mình lãnh về dâng cho nàng cai quản, trả tiền nhà, tiền xe, bảo hiểm, mua sắm lặt vặt muốn làm gì thì làm để mình khỏi…nhức đầu trả nợ, và để vợ chồng không bao giờ cãi nhau về chuyện tiền bạc.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là tổ quốc ghi ơn những việc vợ làm cho mình hằng ngày: nấu cơm, giặt ủi quần áo. Tỏ ra cho nàng biết mình ghi nhớ công lao vĩ đại đó để nàng không có cảm tưởng là chiến sĩ vô danh làm việc không có người biết ơn.

Hoa hồng tặng vợ của tôi là nàng thích hay không thích món gì thì nên chiều ý nàng: Nàng thích hoa hồng nên tôi trồng hoa hồng khắp nơi ngoài vườn: Từ bếp đứng rửa bát ngó ra cửa sổ thấy hoa hồng; trên lầu trong phòng ngủ nhìn ra cửa sổ trên đồi tôi cũng trồng hoa hồng; ngồi ở phòng khách nhìn ra vườn cũng thấy hoa hồng. Mấy tháng trước đây tôi thử tập uống bia, nàng không thích chồng uống bia nên tôi bỏ uống bia một cái rụp. Tôi thích nhìn mấy cô gái đẹp, nàng không thích như vậy nên tôi cũng ..chưa bỏ một cái rụp (Đâu phải là ai cũng thành công trong công việc mình sẽ định làm?).

Nói bao nhiêu đi nữa, chủ đề chính của bài viết hôm nay không phải là tôi, không phải là tại sao tôi không tặng hoa hồng cho vợ. Chủ đề chính hôm nay là sinh nhật của vợ tôi, nàng rất xứng đáng được anh chồng phải gió mua hoa tặng vợ. Không cần bàn cãi thêm hiệp định Paris ngồi bàn tròn hay bàn dài, không cần đặt thêm chữ “Nếu”, “Nhưng”, “Tuy nhiên” vào câu cho dài dòng nữa, tôi nên cấp kỳ xách mông ra tiệm đặt mua một tá hoa hồng gởi bằng đường xích lô khẩn cấp đến cho vợ.

Hai mươi bẩy năm lấy nhau, cá tính nổi bật nhất của nàng là rất hiền hòa, không bao giờ nổi nóng. Có những chuyện nếu là tôi thì tăng-xông đã đụng đến mái nhà, đã là hỏa diệm sơn phun lửa, la-va chẩy đầy khắp nơi, đốt cháy mọi sự vật trên đường tiến bước của chúng trong khi nàng lại thản nhiên như mặt nước phẳng lờ của một dòng sông ngày mai trời lại sáng, không hề nổi cơn nóng giận. Không bao giờ nàng than phiền hay cằn nhằn về bất cứ vấn đề gì (ngoại trừ ban đầu lúc mới lấy nhau thì thật sự nàng có cằn nhằn nhiều đêm tôi không tắm truớc khi đi ngủ. Cái tật trời cho mình khi còn độc thân mà nàng cứ quả quyết là tôi sai! Thế nhưng vài mươi năm sau, tôi nhận thấy sự cằn nhằn của nàng là đúng vì bây giờ chính tôi cũng đồng ý đó là thói quen tốt, không tắm thì tôi không ngủ được). Chẳng những không phàn nàn tôi, nàng cũng chẳng bao giờ phê bình bạn bè vì theo nàng, mỗi người có một lý do cho đời sống của họ.

Tính nàng sạch sẽ: dọn dẹp, hút bụi, lau chùi nhà cửa suốt buổi, quần áo chồng con giặt ủi tươm tất, không bao giờ tôi đi làm thiếu quần phải mặc quần xà-loỏng. Tôi đi ra biển gặp người đẹp Bích-La-Thôn còn ngoái đầu nhìn trầm trồ khen ngợi những đường cong tuyệt mỹ thế nhưng nàng thì cho dù có gặp Alain Delon hay anh Vọi với bắp thịt vạm vỡ bao nhiêu nàng cũng chẳng thèm để ý vì chỉ nghĩ đến chồng (OK, OK, tôi đồng ý là bây giờ anh Vọi lẫn Alain Delon già cú đế hơn tôi nhiều).

Nàng có hai yếu tố của một người con gái mà tôi thích: không nhõng nhẽo, và không là một người đàn bà toàn diện (sáng diện, trưa diện, chiều diện, tối diện). Về tính nhõng nhẽo, mình cũng có hai chân hai tay như mọi người, tại sao phải yêu cầu người khác làm cho mình? Còn diện thì tôi đồng ý con gái cần diện, nhưng diện vừa đủ thôi. Chả có mấy người là Công Chúa Diana phải dự những lễ lộc ở hoàng cung từ sáng sớm gà gáy ó ò o cho đến tối heo ục ịch vào chuồng nên không cần diện 24/24. Vả lại các cô nên theo gương đàn ông con trai chúng tôi, cả đời có bao giờ trang điểm phấn son, có bao giờ cần kem thoa mặt thoa miếc gì mà đến già vẫn… bảnh giai như thường?

Tôi muốn mua gì nàng không bao giờ ngăn cản trong khi ngược lại thì chính tôi thỉnh thoảng “khuyên nhủ” nàng đừng mua đôi giầy thứ 50, 51…. Ngày xưa khi mới lấy nhau nàng chưa biết nấu cơm, mỗi lần nấu tôi phải gọi xe cứu hỏa thành phố Los Angeles đặt họ vào trong tình trạng báo động, thế mà vì chiều chồng nàng học nấu đủ mọi thứ món, nấu rất nhiều món ăn ngon hơn tiệm như suông, bún bò Huế, phở, BBQ... Nhờ như thế mà bây giờ xe cứu hỏa được rảnh rang lo chữa lửa chỗ khác.

Người Mỹ có một phong tục ban đầu tôi không thích nhưng càng sống ở đây lâu, tôi càng thấy họ có lý. Ở Việt Nam khi nhận một món quà, chúng ta chỉ mở ra khi đem về nhà. Lý do? Người cho khiêm nhường, không cần người nhận cám ơn. Ở Mỹ thì ngược lại: người nhận mở hộp ngay lập tức, trầm trồ khen ngợi món quà và cám ơn rối rít người đã cho mình. Ngày xưa tôi nghĩ tục lệ Việt Nam hay hơn, mình cho người khác một món gì thì tay phải không muốn tay trái biết, không muốn người nhận phải cám ơn mình. Nhưng sau bao năm sống ở Mỹ thì tôi thấy tục lệ họ có lý. Mình không nên che dấu sự cám ơn người khác trong bụng. “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, mình nên mạnh dạn vui vẻ mở quà và cám ơn người khác ngay lập tức. Cái tính bộc lộ tình cảm của người Mỹ lan tràn ra khắp mọi lãnh vực trong đời sống. Chồng lúc nào cũng không ngớt lời khen tặng vợ, không như mấy ông chồng Việt Nam ít khi tỏ lời thương vợ, ngoại trừ đến tối khi lên giường đi ngủ.

Vì thế, với một đầu óc cải tiến tột bực, thấm nhuần triệt để tư tưởng của Uncle Sam, tôi mạnh dạn dẹp bỏ tất cả mọi mắc cỡ để bày tỏ tình cảm chân thật của tôi dấu kín trong lòng mấy mươi năm nay, e rằng nhỡ mai tôi chết vì viêm loét ruột kết, nhiễm độc huyết độc tố trực khuẩn giãn đại tràng nhiễm độc (Chị dâu tôi mới từ SàiGòn sang mang cho tôi một quyển tự điển Y-học Anh Việt. Bảo đảm người Việt ở Mỹ nếu bệnh, tra tự điển tìm tiếng Việt cho bệnh mình tiếng Anh thì chưa chết vì bệnh thật, 100% đã chết nhức đầu kinh khiếp vì đọc chữ Y-học Việt dịch từ tiếng Anh không thể nào hiểu nổi!) thì nàng sẽ giận tôi suốt đời vì không bao giờ nói ý tưởng của mình: vợ tôi là một người đảm đang, rất xứng đáng cho tôi mua không những một mà cả chục đóa hoa hồng tặng nàng ngày sinh nhật.

Khi một người phạm lỗi với người khác, nhận tội chỉ là một nửa đầu của phương trình. Tuy rằng phải mất 27 năm, thế nhưng tôi đã hoàn thành nửa phương trình đầu: nhận thức là tôi nên mua hoa tặng vợ ngày sinh nhật. Bây giờ thì hy vọng tôi sẽ không mất nhiều thời gian để hoàn tất nửa phương trình sau: thật sự đi ra tiệm mua một tá hoa hồng đem về tặng vợ.

Tôi nghĩ thời gian đó chắc có lẽ bằng thời gian phi thuyền đi từ trái đất đến Hỏa Tinh.

Nguyễn Tài Ngọc