Cellular phone

 

 

 

Mỗi buổi sáng rời nhà đi làm ngồi vào trong xe hơi rồ máy xe, bấm nút cho cửa garage tự động hạ xuống đóng lại, đạp gas cho xe chạy bỏ xa những người sáng dậy sớm chạy bộ tập thể dục bên ven đường, tôi thỉnh thoảng trầm ngâm cho sự vượt bực vĩ đại của kỹ thuật mà tôi may mắn được thụ hưởng. Hơn hai trăm năm mươi năm trước đây, dù nhiều tiền đến đâu, người giầu chỉ có ngựa để cỡi khi muốn đi đâu xa. Ấy thế mà làm ǵ được sung sướng như bây giờ, tối ngủ họ phải nằm chổng mông lên trời v́ bàn toạ ê ẩm. Dần dần nhờ những người thông thái đi học không lo cua gái nhưng chuyên cần học tập phát minh ra trăm ngh́n thứ máy móc khác nhau, đời sống của nhân loại ngày càng tiện nghi, tân tiến.  Kỹ thuật tiến bộ không một phút nào ngừng nên con người  luôn cải tiến cho các phát minh được hoàn hảo hơn. Xe hơi là một thí dụ điển h́nh. Cũng cùng là xe hơi, nhưng sự khác biệt giữa chiếc xe rẻ tiền và đắt tiền khác nhau một trời một vực. Ngồi trên xe đắt tiền BMW 7 series, Mercedes S Class hay Lexus LS460, một người sẽ thấy kỹ thuật tân tiến, máy xe tối tân, sự tiện nghi và sự sang trọng khác xa những xe rẻ tiền như Toyota Corolla hay Honda Civic.

 

Nói như thế không có nghĩa là tất cả phát minh của con người có thể làm tốt hơn được nữa. Chẳng hạn như cái bật lửa, đồng hồ đeo tay, zipper, cellular phone…Cái bật lửa th́ vỏn vẹn chỉ có gas hay đá lửa tạo ra lửa. Đồng hồ đeo tay th́ chỉ là những ṿng răng ăn khớp với nhau. Nhiệm vụ của cái zipper là che chở của quư để bảo toàn sự tồn tại của nhân loại, và từ năm 1917 khi ông Gideon Sundback người Thụy Điển phát minh ra zipper cho đến bây giờ gần một trăm năm sau, dân số thế giới từ 1.85 tỷ tăng lên 6.85 tỷ, chứng tỏ là nó đă thành công mỹ măn nên kiểu mẫu nguyên thủy không cần thay đổi ǵ thêm.

 

C̣n cellular phone? Nó làm tôi điên tiết lên khi nh́n đến nó v́ càng ngày nó càng trở nên vô cùng phức tạp.

 

Điện thoại khi mới phát minh th́ chỉ là một dụng cụ truyền tiếng nói từ nơi này sang nơi khác. Khi cellular phone (mobile phone, điện thoại đi động) phát minh vào đầu thập niên 1980, cả thế giới lấy làm kỳ diệu về sự tân tiến của kỹ thuật. Sự kinh ngạc về phát minh mới lạ này tương tự như loài người chứng kiến Appolo 11 đáp xuống mặt trăng, như Việt Nam phát minh ra xích lô đạp, như Chợ Lớn chế tạo dầu cù là hiệu Con Ó.  Tôi c̣n nhớ một buổi trưa vào khoảng năm 1982 hay 1983,  bạn của ông chủ tôi đến sở chở chúng tôi đi ăn cơm trưa. Ông ta đă mua một máy điện thoại di động để trong xe giá gần $2000 dollars, một số tiền kếch-sù thời bấy giờ. Cái phone to bằng phone nhà, b́nh giữ điện của nó to bằng… b́nh điện ắc-quy xe hơi. Để nó trong xe th́ không thấy ǵ quái đản, nhưng nếu cầm nó ra ngoài đường đứng gọi phone th́ không khác ǵ Chuẩn Úy Truyền Tin của Sư Đoàn Bộ Binh ở trận chiến Khe Sanh đang dùng máy truyền tin quân đội gọi chiến đấu cơ F-4 Phantom đến oanh tạc tiếp ứng. Mua cái mobile phone này tặng cho em, em cầm đi ṿng ṿng chỉ chừng một tháng thôi là bảo đảm bắp chuột tay bên phải em mang phone sẽ to gấp đôi bắp chuột bên tay trái, không thua ǵ tay to tay nhỏ của  mấy nam lực sĩ tennis thượng thặng đứng hàng đầu thế giới.

 

Giống như computer khi mới phát minh to bằng toà thánh Tây Ninh nhưng rồi dần dần kỹ thuật tân kỳ cải tiến nó c̣n nhỏ lại để trên bàn hay bằng quyển vở như loại laptop, hơn mười năm sau người ta đă làm cellular phone nhỏ bằng ḷng bàn tay như hiện giờ. Vào năm 2002 khi lần đầu tiên dùng cellular phone, tôi thấy kỹ thuật đă quá hoàn hảo và đơn giản vừa đủ: máy có một nút bật tắt, một nút gọi điện thoại, 12 nút với số từ 0 đến 9. Nó có đủ bộ nhớ để lưu lại số phone của người khác. Rất đơn giản và dễ dùng. Ngừng ở đây là đủ, thế nhưng làm ǵ mà người ta chịu ngưng cải tiến ở đây: càng ngày cellular phone càng phức tạp cầu kỳ. Tôi ít nói chuyện điện thoại và v́ không có kiên nhẫn học cách sử dụng  bao nhiêu chức năng của cellular phone nên cho dù các con tôi chọn phone tinh vi hơn (bố nó phải trả tiền hàng tháng), tôi vẫn dùng máy cũ đơn giản cổ lỗ sĩ.  

 

Tuần vừa rồi, thời gian đăng kư phone hai năm  của tôi với T-Mobile đă măn hạn. Hai tháng trước đây trong khi lau hồ bơi, tôi bất cẩn mất thăng bằng ngă xuống nước. Chiếc cellular phone trong túi quần của tôi ướt đẵm và mặc dù tôi có nghiêm chỉnh đốt hương cúng vái bàn thờ mong cho nó được b́nh phục, nó lẳng lặng im hơi lặng tiếng hát bài Ngh́n Trùng Xa Cách. Tôi kiên nhẫn đợi thêm một tuần nữa để xem có may mắn dùng lại được nó hay không th́ nó lại tiếp tục hát thêm bài Chiêu Hồn Tử Sĩ.  Không có phone đơn giản để dùng, và v́ hai đứa con nhỏ đă nôn náo chọn phone tụi nó muốn (hai đứa lớn đă đi làm nên mua phone riêng), tôi vào tiệm AT&T để xem họ có phone loại ǵ. Lư do tôi muốn đổi từ T-Mobile sang AT&T v́ cô gái thứ ba muốn chiếc iPhone, và v́ dịch vụ bắt sóng của T-Mobile quá dở. Nhà tôi ở chân núi, phần đông chỗ nào trong nhà cũng không bắt được sóng, ngoại trừ ở pḥng khách. 

 

Vừa bước vào cửa là có một cô vồn vă đến hỏi tôi:

 

- Ông có cần ǵ giúp đỡ không?

- Tôi muốn đăng kư mua phone. Tôi trả lời.

- Ông muốn mấy đường dây?

- Bốn, cho vợ chồng và hai con tôi.

- Ông tên ǵ để tôi viết trên giấy đợi này rồi sẽ có nhân viên gọi để giúp ông.

- Tôi tên là David. Nhưng tôi không muốn đợi, tôi  chỉ có 10 phút v́ có việc khác phải lo. Cám ơn cô.

 

Vừa mới nghe tôi dọa, cô ta đă xớn xác:

 

-Ông không phải đợi. Tôi t́m người giúp cho ông ngay. Carlos! Carlos! Quay vào phía bên trong tiệm, cô ta ngoắc anh chàng Carlos đến giúp tôi.

 

-Chào ông. Ông định mở mấy đường dây?

-Bốn. Tôi trả lời một lần nữa.

-Ông có tính chọn phone nào chưa? Ông có muốn smart phone không?

 

Anh chàng Carlos này mặt non choẹt, tôi nghĩ mới vừa dứt bú sữa mẹ xong nên kiến thức về đời sống chắc không biết ǵ nhiều th́ anh ta đă tung chiêu đầu tiên khiến tôi xiểng niểng đỡ không kịp. Smart phone là ǵ? Nếu gọi một loại là smart phone th́ chẳng lẽ có stupid phone? Nghe chữ smart phone là tôi đă thối chí, nghĩ rằng phải có bằng tiến sĩ tốt nghiệp ở đại học MIT Boston  mới biết cách dùng nên tôi ầm ừ:

 

-Hmmm, tôi chỉ muốn phone nào đơn giản thôi, có lẽ “stupid” phone. Anh có bao nhiêu loại Smart phone?

-Chúng tôi có iPhone, Blackberry, và Droids như là cái Samsung Captivate này… Vừa nói, anh ta vừa lấy nó cho tôi xem.

 

Khi phone tôi hư v́ thấm nước, cô con gái thứ ba cho tôi một phone Blackberry cũ để tôi dùng tạm cho đến khi đổi sang hăng mới. Ngoài cách dùng phức tạp, mỗi lần gọi là tôi bực ḿnh v́ nút bấm nó quá nhỏ. Cả  một bàn phím họ nhét lên hết trên 1/3 diện tích cái máy. 35 cái nút bấm của nó chỉ bằng một nút đánh máy trên bàn phím thường! Ngón tay ḿnh to mà cái nút chỉ bằng hạt gạo, vừa khó bấm mà vừa không đọc được số v́ khổ con số quá nhỏ. Tôi bảo con tôi khó bấm như thế th́ cần cả bàn phím làm ǵ? Nó trả lời để dễ đánh texting! Đây là một chức năng dư thừa của cellular phone hiện đại mà  tôi thấy ai cũng dùng. Tại sao phải text mà không gọi nói chuyện? Nếu muốn đánh máy cho người khác th́ tại sao không dùng computer gửi email? Xem tụi nó texting với hai ngón tay cái thoăn thoắt trên bàn phím nhỏ xíu làm tôi chóng cả mặt. Thời gian nó text cho tôi 30 chữ th́ tôi bấm nút trả lời nó chỉ được một chữ. Người giữ kỷ lục thế giới đánh text là một chữ một giây. Một chữ một giây! Đó là vận tốc phát âm của nhiều người khi đàm thoại. Ngay cả chính vợ tôi bây giờ cũng gia nhập vào việc texting. Tôi th́ xin chịu thua. Nhận được text message của vợ báo là sẽ bỏ tôi v́ đă yêu người khác, thời gian tôi đánh text trả lời năn nỉ xin nàng đừng bỏ tôi v́ không có nàng ai nấu cơm cho tôi ăn, ai ủi quần áo cho tôi mặc, xin nàng hăy nghĩ lại t́nh xưa nghĩa cũ, đánh xong gửi lại cho nàng th́ đă bằng thời gian nàng làm đám cưới với người yêu mới, có bầu và sinh một đứa con với người chồng mới rồi.

 

Hai đứa con tôi khoe là với iPhone 4G và chiếc Samsung Captivate, tụi nó có thể dùng FaceTime, hai người  có thể thấy mặt nhau khi nói chuyện. Đây là một chức năng tôi công nhận giới trẻ thích nhưng đối với bậc lăo niên như tôi th́ không. Nếu vợ tôi bỏ tôi, tôi về Việt Nam t́m bồ nhí th́ tôi đâu có dại ǵ cho bồ nhí thấy gương mặt già cú đế của tôi, da loang lỗ c̣n hơn là mặt trăng, tóc bạc phơ hơn ba ông Phước Lộc Thọ trên FaceTime khi nói chuyện điện thoại? Tôi phải dấu dung nhan về chiều sự thật phũ phàng của tôi để nàng nghĩ là sẽ lấy được một người tuổi Brad Pitt chứ không phải lấy người tuổi tác bằng tháp Chàm ở Nha Trang. Do đó, dùng FaceTime làm ǵ?

 

Smart phone bây giờ như là một computer nhỏ, có operation system riêng như Microsoft Windows nên có bao nhiêu là “app” -application software- như video games, GPS, album giữ h́nh, nghe nhạc... Nó có thể dùng WiFi vào Internet, và càng ngày máy chụp h́nh của nó càng tối tân.  Nhưng tôi không cần dùng những tính năng này. Máy chụp h́nh th́ tôi thích dùng loại chuyên nghiệp SLR. GPS th́ một là trong xe tôi đă có sẵn, hai là tôi đă mua những máy chuyên về GPS rất tân kỳ, định được vị trí của cả toilette ở Vạn Lư Trường Thành nên không cần GPS của phone. Games th́ lần cuối cùng tôi chơi video games là khi tôi c̣n độc thân. Những games tôi chơi thời đó so với bây giờ th́ như là biết nấu ḿ gói so với biết nấu phở, một người hát hay như William Hung trên American Idol so với anh Elvis Phương. Cái phản xạ cần để chơi video games bây giờ nhanh hơn sao xẹt mà tôi không thể nào có. Xem con tôi chơi bắn súng với những người khác trên Internet: chạy, nhẩy, đứng, ngồi, ẩn, hiện, trong tích tắc phải bắn khi phát hiện địch quân, tôi nhức cả đầu nên khi nói đến video games, tôi thành khẩn xin hai chữ b́nh an.

 

Sau khi biết tiệm AT&T không thể nào cạnh tranh với Costco, ngày hôm sau vợ tôi đến Costco mua hai cái phone đơn giản cho vợ chồng tôi và một cái smart phone Samsung Captivate cho cậu con út v́ họ đang có khuyến măi, thay v́ 200 dollars th́ chỉ có $50. Costco không có iPhone nên vợ tôi phải quay trở lại AT&T mua thêm chiếc iPhone 4G cho cô con gái.

 

Từ ngày mua phone xong, lúc nào tôi cũng thấy tụi nó mê mẩn với cái phone, hai ngón tay cái cứ “quẹt, quẹt” mặt phone liên hồi.  Đi đâu tụi nó cũng mang và chơi với cái phone. Nhiều lúc tôi hỏi làm ǵ với cái phone, tụi nó trả lời “free Wi-fi”, có thể vào xem Internet. Tôi hỏi thằng con trai của tôi nó đâu phải là businessman, làm có ra được đồng cắc bạc nào mà tối ngày cứ chơi với cái phone th́ nó nói “Daddy , everything is free, I might as well use it”. Miễn phí? Nó quên là nó dùng nhưng tôi là người trả tiền. Cái cellular phone mới cũng  biến đổi thằng con trai của tôi ở một lănh vực mà tôi không thể nào ngờ.  Một ngày tôi bước vào pḥng của nó, thấy nó nằm trên giường với ống nghe trên tai nối liền với cái phone. Tôi hỏi nó đang làm ǵ? Nó nói là đang nghe nhạc! Nó giống như tôi, từ đó đến giờ không bao giờ nghe nhạc mà bây giờ bỗng dưng đổi tánh, chỉ v́ cái phone. Tôi hỏi nó có bao giờ tôi thấy nó nghe nhạc, sao bây giờ lại bắt đầu nghe th́ câu trả lời của nó lại là: “Daddy, it is free. I might as well use it.”

 

Thỉnh thoảng khi đi đâu, tôi mượn phone của hai đứa nhỏ để vào Internet hay check email. Phải  công nhận tôi thích tính năng này của mấy cái smart phone. Thấy tôi thích, tụi nó cứ dục vợ chồng tôi đổi phone đơn giản qua phone như tụi nó. Tôi suy nghĩ th́ cũng thích thật, nhưng không muốn trả thêm tiền vô ích. Cô con gái lớn của tôi và bạn trai của nó có iPhone đời cũ 3G. Tháng 6 này hết hạn giao kèo đăng kư, tụi nó sẽ mua phone mới. Nó nói với tôi là tụi nó sẽ cho chúng tôi cái iPhone cũ.  Lúc đó th́ tôi chắc cũng gia nhập trào lưu hiện đại dùng iPhone như mọi người. Tôi sẽ không cảm thấy xót ruột trả tiền hàng tháng v́ vợ tôi trả tiền bill chứ không phải tôi, như thằng con tôi thường nói: “It is free, I might as well use it”.

 

Dù rằng mỗi tuần check lương của tôi deposit thẳng vào trương mục của chúng tôi, vợ tôi là người quản xuyến tiền bạc kư check để trả hóa đơn nợ nần.

 

Nguyễn Tài Ngọc  

February 2011