CHUYỆN T̀NH XẺO RÔ
Phan Ni Tấn
Sau 5 năm lênh đênh mộng hải hồ,
thủy thủ Đỗ Đồng Chiếc trở
về thăm lại chốn xưa. Đứng bên
bờ kinh xáng Xẻo Rô nước vẫn chảy
đỏ quạch như nước trà. Vẫn
đ̣ dọc, đ̣ ngang chen lẫn
tiếng máy "cô le" chạy ngược xuôi. Vẫn ́ xèo người buôn kẻ
bán. Vẫn cây
mẹo thân quen treo lủng lẳng các loại đặc
sản dựng trước mũi ghe thương hồ. Nh́n
bọt nắng lung linh đập vào bờ phía căn
cứ hải quân, thượng sĩ Chiếc bồi
hồi chiếc thân. H́nh
như cái ǵ cũng không thay đổi, chỉ có quán bún cá
cô Hơn là không c̣n.
Thuở đó, hạ
sĩ Đỗ Đồng Chiếc đóng ở ngoài
Đà Nẵng thất t́nh một cô em Chợ Củi
sầu đời xin đổi về căn cứ
hải quân ở tận miệt thứ Xẻo Rô, Rạch
Giá. Đó là một buổi
chiều mưa rơi. Màu của Xẻo Rô lúc đó đón hạ sĩ
Chiếc là màu nước trà hệt như màu áo bà ba cô Hơn
thường hay mặc. Cô Hơn là con gái
rượu của vợ chồng chệt Xểnh, chủ
quán bún cá Cái Thia. Quán lúc nào cũng đông khách, phần v́
thức ăn ngon phần v́ vẻ hồn nhiên tươi
tắn của cô Hơn. Sau này quen thân Chiếc ṭ ṃ hỏi
ở Xẻo Rô sao lại đặt tên quán Bún Cá Cái Thia, cô
Hơn cười tỏn tẻn nhe cái răng khểnh dễ
thương ra đọc luôn hai câu thơ: "Con rạch
Cái Thia chảy d́a Tắc Cậu. Con sáo qua sông con sáo
đậu hiên nhà". Nh́n
vẻ hồn nhiên phát ra từ cửa miệng nhỏ xíu
có duyên của cô Hơn làm hạ sĩ Chiếc phải bật
cười.
Té ra Cái Thia là quê
chệt Xểnh. Xưa kia tổ tiên người Minh
Hương "phản Thanh phục Minh"
của chệt Xểnh xuống tàu trốn qua Việt Nam
tới Cái Thia lập nghiệp sanh con đẻ cái lần
hồi mới có chệt Xểnh. Sau khi cưới
xiếm Kía được một năm, chệt Xểnh
dắt xiếm về Xẻo Rô mở quán mới sanh ra cô
Hơn.
Ngày đầu tiên chân
ướt chân ráo tới Xẻo Rô, hạ sĩ Chiếc vô
nhà lồng chợ ghé quán bún cá Cái Thia làm một tô cho đă
bụng trước khi đi tŕnh diện đơn
vị. Xiếm Kía vợ chệt Xểnh ra tiếp khách,
nhưng bưng đồ ăn ra
lại là cô Hơn. H́nh như trời sắp đặt
sẵn hay sao mà hạ sĩ Chiếc vừa ngước
lên thấy cô Hơn đă sững người khiến cô
đâm ra lúng túng, hai má đỏ bừng, bẽn lẽn
thụt lẹ vô bếp. Từ đó, cứ mỗi
cuối tuần, hạ sĩ Chiếc hay lui tới quán xá,
trước là ăn ủng
hộ sau là t́m cách ve cô Hơn.
Hồi
đó, người Tiều (gọi là Ca-kỳ-nán) không bao
giờ chấp nhận gả con gái cho con trai Việt
(A-nàm-nán).Ngược lại trai Triều Châu có thể
lập gia đ́nh với gái quê bản xứ dễ như
chơi. Chính v́ vậy nên sợ
mối t́nh non dạ của tụi trẻ bị lậm,
chệt xiếm Xểnh đă âm thầm đưa cô Hơn qua
sống ở nhà ông bà nội tuốt bên huyện U Minh, Cà
Mau, cái xứ "muỗi kêu như sáo thổi, đỉa
lội lềnh như bánh canh". Không riêng ǵ cô Hơn lạ nước lạ cái
vừa buồn vừa sợ, hạ sĩ Chiếc cũng
rầu thúi ruột thúi gan.
Đường t́nh
duyên thêm một lần trắc trở khiến thủy
thủ Đỗ Đồng Chiếc lại sầu
đời làm đơn xin thuyên chuyển ra đơn vị
tác chiến. Lần sang sông này, ngoài một nhúm băn
khoăn, tiếc nuối c̣n có nỗi buồn lớn
đi theo,
giống hệt như cái thuở hạ sĩ Chiếc
với con tim tan nát v́ t́nh ngoài miền Trung lũi thũi
xuôi Nam. Quảy balô xuống thuyền, thủy thủ
Chiếc như giề lục b́nh mồ côi dật dờ
trôi từ căn cứ hải quân Xẻo Rô giạt về
đon vị giang thuyền ở miệt Cà Mau. Hành quân trên giang thuyền qua các kinh
rạch Đầm Dơi, Cái Nước, Cái Keo, nhất là
qua kinh Xác C̣ um tùm ôrô, lau lách dễ bị bắn tỉa
chết như chơi. Vậy mà sau 5 năm lùng địch, chạm
địch, bắn nhau túi bụi với địch,
thủy thủ Chiếc vẫn sống phây phây.
Ở đời có nhiều cái khó
cưỡng. Thượng sĩ hải quân
Đỗ Đồng Chiếc, mặc dù từng lăn
lộn trong chiến tranh, vẫy vùng trên sông nước,
vững vàng trước sóng cả trùng dương,
Chiếc tưởng thời gian từ từ vá lại
những nỗi buồn, làm phai mờ đi h́nh bóng cô Hơn
trong cuộc sống lênh đênh của ḿnh, nhưng
thực đời không như ư. Ước mơ đôi khi
giúp người hưng phấn nhưng nhiều khi
thực tế lại giết chết ước mơ
của người. Mất
Hơn, Chiếc lại mất thêm một giấc mơ
đời.
Dù
vậy, 5 năm sau thượng sĩ Chiếc có dịp
quay về Xẻo Rô thăm lại chốn cũ,
đồng đội cũ với mong manh t́m lại
dấu vết người xưa. Nhưng đời không như là mơ. Căn
cứ hải quân Xẻo Rô vẫn dập dềnh bên sóng
nước, chợ Xẻo Rô vẫn nhộn nhịp,
nhưng từ bao giờ, quán Bún Ca Cái Thia đă đổi
chủ trở thành tiệm hàng xén. Hỏi thăm th́ bà Cả Xén lắc đầu
không biết gia đ́nh chệt Xểnh đă dọn đi
đâu, trôi giạt về phương nào.
*
* *
Tháng
tư 1975 mất nước, thượng sĩ hải
quân Đỗ Đồng Chiếc theo đon vị xuống tàu ra
khơi. Bốn mươi
năm sau, cựu thượng sĩ Chiếc tuy già
những vẫn sống đời độc thân ở
Kinh Đô Ánh Sáng nước Pháp. Người ta thường nói trái
đất tṛn, v́ tṛn nên con người có trôi giạt
tận góc bể chân trời nào rồi có ngày cũng
gặp lại nhau. Có điều gặp lại nhau để
"châu về hiệp phố" hay là một lần
nữa lại xa nhau, vĩnh viễn mất nhau.
Trong
một bữa tiệc gây quỹ xây chùa ở thành phố
Pau, miền Nam nước Pháp, Chiếc-già mừng rỡ
gặp lại Bứng, thợ máy tàu ở căn cứ
hải quân Xẻo Rô năm xưa. Binh nhất Bứng là em cô cậu với chệt
Xểnh, tía cô Hơn nên biết rất rơ chuyện t́nh bất
như ư của hạ sĩ Chiếc và cô cháu của ḿnh. Ngày
Chiếc đổi ra đơn vị tác chiến cho
đến khi gặp lại Bứng ở Pháp mới
biết Bứng đă có vợ đầm ba con. Trong nhà
hàng, Bứng kín đáo chỉ qua bàn bên kia, ở đó cô Hơn
đang ngồi lặng lẽ cạnh vợ con của
Bứng. Một tia chớp xẹt vào mắt Chiếc-già
để thấy cô Hơn ngày xưa đă mất đi
vẻ hồn nhiên, tươi thắm, thay vào đó là
một gương mặt xanh xao, mệt mỏi, cam
chịu và thật buồn.
Bứng
nói nhỏ:
- Từ
ngày bị "chia uyên rẽ thúy" tới nay con Hơn
vẫn thui thủi một ḿnh. Nó không c̣n thiết đến t́nh yêu v́ không
muốn dây phiền cho ai.
Bứng
ngập ngừng rồi thở dài buông một câu làm
Chiếc muốn rớt nước mắt:
- Con Hơn,
cháu tôi nó bị ung thư máu.
Phan Ni Tấn